Ελλάδα-Ισλανδία: Δυο διαφορετικοί κόσμοι

Η εφημερίδα Helsingin Sanomat δημοσιεύει στην επιφυλλίδα της άρθρο γνώμης του Paavo Rautio με θέμα την έναρξη της δίκης του πρώην πρωθυπουργού της Ισλανδίας Geir Haarde, ο οποίος κατηγορείται ότι απέτυχε να αποτρέψει την κρίση που έπληξε τη χώρα του το 2008, ως επικεφαλής της τότε ισλανδικής κυβέρνησης.Το άρθρο φέρει τον τίτλο «Οι κατήγοροι έχουν μόνο πέτρες στα χέρια τους - Η διερεύνηση της κρίσης χρέους πέρασε σε μια νέα φάση, σε αυτή την διερεύνησης της νομικής ευθύνης των πολιτικών ηγετών».
Ο αρθρογράφος διερωτάται για το αν ο Ισλανδός πρωθυπουργός είναι εξίσου ένοχος για την οικονομική καταστροφή της Ισλανδίας όσο οι πρώην πρωθυπουργό της Ελλάδας για την ελληνική καταστροφή.
Ο Geir Haarde είναι ο πρώτος πολιτικός ηγέτης του οποίου η ευθύνη στην οικονομική κρίση διερευνάται δια της δικαστικής οδού. Το πιο πιθανό είναι ότι ανάλογες δικαστικές διαδικασίες δε θα πραγματοποιηθούν σε όλες τις χώρες που έχουν πληγεί από την κρίση, αν και το «ξεκαθάρισμα της ηθικής ευθύνης» συνεχίζεται με έντονο τρόπο στους δρόμους της Ελλάδας, σχολιάζει ο κ. Rautio.
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για το ότι οι ισλανδικές τράπεζες ενήργησαν με τη συναίνεση της κυβέρνησής τους. Η τελευταία, αν και δε βοήθησε το τραπεζικό σύστημα της Ισλανδίας με ενεργό τρόπο, δεν έλαβε όμως μέτρα για να αποφευχθεί η διόγκωση της φούσκας και να περιοριστεί η απληστία των τραπεζιτών. Αντιθέτως, η κυβέρνηση Haarde, προσθέτει, θεώρησε την κατάκτηση της Ευρώπης από τις ισλανδικές τράπεζες ως ένα νέο «κέρας της αμαλθείας» και έναν τρόπο ενίσχυσης του γοήτρου του μικρού νησιωτικού κράτους. Ως εκ τούτου δεν έβλεπε το λόγο να εμποδίσει αυτό που συνέβαινε.
Το πολιτικό σύστημα της Ισλανδίας εφοδίασε τη σταυροφορία των ισλανδικών τραπεζών στην Ευρώπη με το να περιορίσει σε μεγάλο βαθμό τον έλεγχό τους. Ο αρθρογράφος θεωρεί ότι οι προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις είναι εξίσου ένοχες με τον κ. Haarde τόσο ηθικά όσο και νομικά. «Η Ελλάδα εξαπάτησε και έκλεψε -ακόμα και συνειδητά υπό την καθοδήγηση της κυβέρνησης- για να προωθήσει τα βραχυπρόθεσμα οφέλη του πολιτικού συστήματος και να προστατεύσει τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα δύο ισχυρών πολιτικών οικογενειών».
Τον πρώην Ισλανδό πρωθυπουργό οδήγησε στη δικαιοσύνη το κοινοβούλιο, τα πολιτικά δηλαδή κόμματα που συμμετείχαν ενεργά στην ανοικοδόμηση του ισλανδικού θαύματος και την καταστροφή του. Ίσως όμως και ο λαός έπρεπε να είχε καταλάβει ότι όταν κάτι είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό, τότε δεν είναι αληθινό. Η ευθύνη όμως των πολιτών είναι πολύ μικρότερη από αυτή των ηγετών. «Στην Ελλάδα είναι απίθανο να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη πολιτικοί, ακόμα και εάν ο δόλος τους είναι πολύ πιο εμφανής από ότι αυτή των Ισλανδών πολιτικών», τονίζει χαρακτηριστικά ο αρθρογράφος και προσθέτει ότι στην Ελλάδα οι κατήγοροι έχουν μόνο πέτρες στα χέρια τους και οι ένοχοι είναι καλά και ζουν εν ειρήνη.
Ο δρόμος της Ισλανδίας, καταλήγει, μπορεί επίσης να δράσει και ενωτικά. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του Haarde πολλά πρώην ηγετικά πολιτικά στελέχη και τραπεζίτες θα αναγκαστούν να εξιστορήσουν ενόρκως τη δική τους άποψη για τα συμβάντα. Στους Έλληνες όμως δε θα δοθεί η ευκαιρία να ριχτεί φως στα όσα συνέβησαν στην πρόσφατη ιστορία τους.
tvxs.gr