Η ανατίναξη του Γοργοπόταμου, 67 χρόνια μετά

Μέσ’ από την αφήγηση του 16χρονου, τότε, μαχητή Κώστα Γκέκα, του ανταρτάκου από το Παλιόκαστρο Φθιώτιδας…

Κοντά στο χωριό Γοργοπόταμος, στη Λαμία, βρίσκεται η γέφυρα του Γοργοποτάμου (210μ. μήκος, 30μ. ύψος), του αρχαίου Δύρα, αυτή που η ανατίναξή της φώτισε τα χαράματα της 26ης Νοεμβρίου 1942 την Ελλάδα ολόκληρη και την αντιφασιστική Ευρώπη. Ήταν ένα από τα δυο μεγάλα σαμποτάζ κατά των κατακτητών, μια στιγμή που οι Γερμανοί προχωρούσαν. Επιλέχθηκε λόγω της στρατηγικής σημασίας για τον ανεφοδιασμό του Γ΄ Ράιχ στη Μέση Ανατολή. Από την αρχαιότητα, άλλωστε, η Φθιώτιδα ήταν πάντα το πέρασμα των λαών που κατέβαιναν από το Βορρά στο Νότο «είτε ως μετανάστες έποικοι, είτε ως επιδρομείς…». 
Απώλειες οι Έλληνες δεν είχαν. Μόνο δύο τραυματίες. Οι κατακτητές σε αντίποινα εκτέλεσαν στα κατεστραμμένα βάθρα της γέφυρας, 30 περίπου Έλληνες από τα Καστέλια και την Υπάτη, ενώ συνέλαβαν και μετέφεραν στην Αθήνα, στη Γκεστάπο, το δάσκαλο της Λαμίας Κώστα Πιστώλη. Προς παραδειγματισμόν! Η συμβολή στην επιτυχία της επιχείρησης των αγροτοκτηνοτρόφων της δύσβατης αυτής περιοχής, και των πολιτών, μνημονεύεται σε όλες τις μαρτυρίες.

Αθ. Κ.
Στην Ευρυτανία
με τον Άρη
«Τον Οκτώβρη του 1942 εγώ ήμουν με δυο ομάδες του Άρη Βελουχιώτη, με καπετάνιο τον Θάνο και πολιτικό τον Περικλή, στον Αϊ Λια το Νεοχωρίτικο, μια περιοχή που βρίσκεται ανατολικά του Βελουχιού. Θυμάμαι ότι εκείνες τις μέρες είχαμε κάνει την επίσημη εμφάνισή μας στην Αγία Τριάδα Ευρυτανίας. Είχαμε μπει στο χωριό πρωί και αφού κτυπήσαμε την καμπάνα μαζεύτηκε ο κόσμος στην πλατεία όπου μίλησε ο Περικλής για τους σκοπούς του ΕΑΜ και το ξεκίνημα του αντάρτικου καθώς και του ΕΛΑΣ, το τι έγινε δεν περιγράφεται. Ο κόσμος ενθουσιάστηκε, μας αγκάλιαζε και μας φιλούσε κλαίγοντας από συγκίνηση. Μετά από καμιά ώρα επιστρέψαμε στον Αϊ Λια, στο λημέρι μας.
Κατά το απογευματάκι μας φέρνουν από την οργάνωση έναν εγγλέζο στρατιώτη οπλισμένο με ένα αυτόματο όπλο τύπου στεντ. Αυτός δεν ήξερε καθόλου ελληνικά και από εμάς κανένας δεν γνώριζε εγγλέζικα για να συνεννοηθούμε. Στείλαμε, λοιπόν, τους συνδέσμους μας στο χωριό Μαυρίλο και μας έφεραν κάποιο χωριανό που είχε κάνει για λίγο στην Αμερική και κάπως καταφέραμε να συνεννοηθούμε. Μας είπε ότι είχε πέσει με αλεξίπτωτο μαζί με άλλους τρεις κοντά στο Καρπενήσι. Φεύγουμε, λοιπόν, αμέσως για να πάμε να συναντήσουμε και να ενημερώσουμε τον αρχηγό μας, τον Άρη. Μετά από δυο ημέρες συναντήσαμε τον Άρη στο χωριό Παπαρούσι της Ευρυτανίας. Είχε μαζί του και τους άλλους τρεις Άγγλους αλεξιπτωτιστές, που είχαν πέσει μαζί με το δικό μας έξω από το Καρπενήσι, καθώς επίσης και τους Ιταλούς αιχμαλώτους από τη μάχη στο Κρίκελο.
Μετά την αντάμωσή μας και ύστερα από τις χαρές και τα φιλιά ο Άρης έκανε αναδιάταξη των ομάδων. Στο Παπαρούσι εκείνη τη μέρα είχαμε μαζευτεί γύρω στους 210-220 αντάρτες της Ρούμελης, έλειπε μόνο το αρχηγείο Δομοκού του καπετάν Μπελή.
Συνοδεία στους Άγγλους για τη Γκιόνα
Λίγο πριν νυχτώσει φωνάζουν συγκέντρωση. Αφού συγκεντρωθήκαμε όλοι, ο Άρης μας ανακοίνωσε ότι η 1η και η 2η ομάδα Παρνασίδας πρέπει να ετοιμαστούμε για αποστολή με επικεφαλής τους Νικηφόρο και Πελοπίδα. Η αποστολή μας ήταν να συνοδεύσουμε τους Άγγλους σύμμαχούς μας και να τους πάμε στη Γκιόνα για να συναντήσουν τους αρχηγούς τους, που είχαν πέσει τις προηγούμενες μέρες εκεί με το υπόλοιπο κλιμάκιο και τώρα βρίσκονταν κρυμμένοι σε μια σπηλιά. Πράγματι σε ελάχιστο χρόνο ετοιμαστήκαμε και πέφτοντας το πρώτο σκοτάδι μας βρίσκει στη γραμμή να ξεκινάμε για την αποστολή μας.
Πρώτο χωριό στο δρόμο μας το Βουτύρου. Μετά από μια ώρα πορεία, μέσα στο δάσος από έλατα, ξεσπά μια καταιγίδα. Αστραπές, βροντές, χάλαγε ο κόσμος από τη νεροποντή, εμείς όμως συνεχίζουμε την πορεία μας. Αλλά το σκοτάδι ήταν βαθύ και χάσαμε το δρόμο. Αφού περιπλανηθήκαμε για αρκετή ώρα μέσα στο δάσος μας βρήκαν καμία δεκαριά χωριανοί που με αναμμένα δαυλιά και φωνές μας έψαχναν ειδοποιημένοι από τον τοπικό μας σύνδεσμο. Αφού μας βρήκαν, λοιπόν, οι χωριανοί μας οδήγησαν στο χωριό και μας άναψαν φωτιές να στεγνώσουμε τα ρούχα μας. Μια ώρα πριν ξημερώσει φεύγουμε από το χωριό και η ανατολή του ηλίου μας βρίσκει να προσπαθούμε να περάσουμε τον Καρπενησιώτη που τα νερά του ήταν θολά και αγριεμένα από την κατεβασιά που είχε προκαλέσει η νυχτερινή νεροποντή. Βγάλαμε, λοιπόν, τα παπούτσια μας σχηματίσαμε αλυσίδα και αλληλοβασταζόμενοι χέρι – χέρι διαβήκαμε το ποτάμι. Στη συνέχεια περάσαμε έξω από το χωριό Κλάψι και αφού ανεβήκαμε την πλαγιά έξω από το Κρίκελο φθάσαμε και είδαμε το μέρος στο οποίο πριν λίγες μέρες ο Άρης είχε δώσει την μάχη με τους Ιταλούς. Αφού μας εξιστόρησε επί τόπου τα της μάχης ο Νικηφόρος, που ήταν παρών και είχε λάβει μέρος, συνεχίσαμε να ανεβαίνουμε το βουνό προς τη Γραμμένη Οξυά. Πιο πάνω βρήκαμε μέσα στο δάσος και το μέρος, όπου είχαν στρατοπεδεύσει οι Ιταλοί πριν τη μάχη. Είχε σχεδόν βραδιάσει όταν φθάσαμε στην κορυφή του βουνού και αφού στρατοπεδεύσαμε πρόχειρα περάσαμε τη νύχτα. Χαράματα ξεκινάμε συνεχίζοντας την πορεία μας ακολουθώντας την κορυφογραμμή προς τα Βαρδούσια. Περπατούσαμε όλη μέρα με μικρές στάσεις και το βράδυ, περίπου μία η ώρα, νύχτα, φτάνουμε έξω από το χωριό Μουσουνίτσα, αλλάζουμε οδηγό και συνεχίζουμε την πορεία μας προς το χωριό Στρώμη. Το πρωί φθάσαμε στη Στρώμη και εκεί που νομίζαμε ότι επιτέλους θα ξεκουραστούμε μας ανακοίνωσαν, ότι θα αλλάξουμε οδηγό και θα συνεχίσουμε αμέσως την πορεία, για να πάμε πάνω στο βουνό σε μια σπηλιά.
Στη σπηλιά
με τους σαμποτέρ,
19 ημέρες
Η αντοχή μας είχε φθάσει στα όριά της, οι δυνάμεις μας εξαντλήθηκαν, περπατούσαμε συνέχεια όλη μέρα και όλη νύχτα και ήταν σχεδόν μεσημέρι, όταν φθάσαμε στην περιβόητη σπηλιά. Ήταν περίπου χίλια μέτρα μακριά από την άλλη σπηλιά όπου ήταν οι Άγγλοι σαμποτέρ. Η αποστολή μας είχε τελειώσει μόνο ως προς το πρώτο της σκέλος, γιατί όπως μας είπε ο Νικηφόρος είχε εντολή να παραμείνουμε εκεί για να προστατεύσουμε τους Άγγλους μέχρι να έλθουν και οι άλλοι με τον Άρη που μας ακολουθούσαν. Τελικά, στη σπηλιά μείναμε 18 με 19 μέρες. Εκεί, στις μεταξύ μας συζητήσεις για πρώτη φορά ακούσαμε, ότι σχεδιαζόταν να γίνει κάποιο σαμποτάζ στη σιδηροδρομική γραμμή.
Μετά τις πρώτες 5 – 6 μέρες οι Άγγλοι λένε στο Λάμπρο, που είχε υπηρετήσει κατά τη διάρκεια του πολέμου στο μηχανικό, να πηγαίνει κάθε μέρα μαζί με 7 – 8 άνδρες στη σπηλιά τους για να τους εκπαιδεύσουν στα εκρηκτικά. Αυτό το ‘σεμινάριο’ κράτησε για αρκετές μέρες.
Ανάμεσα στους Άγγλους σαμποτέρ ήταν και ένας Έλληνας, ο οποίος ήταν υπάλληλος του Foreign Office και του είχαν απονείμει το βαθμό του λοχαγού, το όνομα αυτού Θέμης Μαρίνος. Ο Μαρίνος, λοιπόν, ερχόταν τακτικά στη σπηλιά όπου μέναμε εμείς και μας έλεγε διάφορα, όπως το πόσο καλά και όμορφα που περνούσαν οι αξιωματικοί στη Μέση Ανατολή με τους μισθούς τους, τα γλέντια τους και γενικά τη dolce vita τους. Προπαγάνδα, δηλαδή, μας έκανε κανονική με το δικό του τρόπο που μάλλον έπιασε και τόπο επηρεάζοντας και οδηγώντας, λίγο καιρό μετά, στη λιποταξία το Νίκο Κωστορίζο και τους άνδρες που τον ακολούθησαν. Μας έλεγε, επίσης, ότι εδώ ήλθαν μόνο για να εκτελέσουν το σαμποτάζ στη σιδηροδρομική γραμμή και μετά από 10 – 15 μέρες θα ερχόταν υποβρύχιο να τους πάρει για τη Μέση Ανατολή.
Τα «πραγματικά
συμβαίνοντα»
Αλλά τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν σύμφωνα με τα λεγόμενα του Μαρίνου, γιατί όπως φάνηκε άλλες πληροφορίες είχαν οι Άγγλοι για τα συμβαίνοντα στην Ελλάδα και άλλα βρήκαν όταν έφθασαν εδώ. Από ό, τι μάθαμε στις αρχές του 1942 είχαν διαθέσει, μέσω των πρακτόρων τους εδώ στην Ελλάδα, 12.000 χρυσές λίρες στο Ναπολέοντα Ζέρβα, για να δημιουργήσει αντάρτικο και 3.000 χρυσές λίρες σε κάποιο Σεφερειάδη, για να δημιουργήσει αντάρτικο στην περιοχή της Γκιόνας. Υπολόγιζαν, λοιπόν, οι Άγγλοι, ότι εδώ θα εύρισκαν ένα αντάρτικο σώμα 1.000 – 1.200 ανδρών υπό το Ζέρβα και άλλο ένα με 50 – 100 άνδρες υπό το Σεφερειάδη. Γι’ αυτό το λόγο στην αρχή της αποστολής τους δεν είχαν και δεν ήθελαν καμία επαφή με το ΕΑΜ και τους αντάρτες του ΕΛΑΣ, που τους θεωρούσαν κομμουνιστές. Όταν λοιπόν ήλθαν εδώ οι Άγγλοι και είδαν ότι ο Ζέρβας είχε μόνο 60 από τους 1.000 που υπολόγιζαν και ο Σεφερειάδης κανέναν, τότε και μόνο τότε ειδοποίησαν τον Άρη για το σκοπό και την αποστολή που ήλθαν να εκτελέσουν. Παρόλο που ο Άρης αμέσως, από την πρώτη στιγμή, συμφώνησε να τους βοηθήσει στην αποστολή τους, αυτοί ακόμη και σήμερα διαδίδουν ότι τους είχε φέρει αντιρρήσεις. Ο ίδιος ο Κρις Γουντχάους έγραψε στο βιβλίο του ‘Το Μήλο της Έριδος’ ότι η ανατίναξη στο Γοργοπόταμο «δεν θα γινόταν χωρίς το Ζέρβα αλλά δεν θα πετύχαινε χωρίς τον Άρη». Ο Γουντχάους ήταν ο πιο μεγάλος πολέμιος του Άρη, ίσως να ήταν και ο μοναδικός Έλληνας που φοβόταν ο Κρις.
Πριν 2 – 3 χρόνια οι Άγγλοι όταν είχαν γυρίσει ένα ντοκυμαντέρ για το Γοργοπόταμο σε αυτό ειπώθηκε μια μεγάλη ανακρίβεια ότι δηλαδή όταν έπεσαν στην Ελλάδα οι Άγγλοι αλεξιπτωτιστές βρήκαν δυο παρατάξεις να αλληλοσκοτώνονται, τους δημοκράτες του Ζέρβα και τους αριστερούς του Βελουχιώτη. Πιο μεγάλο ψέμα από αυτό δεν θα μπορούσε να ειπωθεί, διότι πριν την επιχείρηση του Γοργοπόταμου ο Άρης δεν ήξερε για την ύπαρξη του Ζέρβα, που δρούσε στην Ήπειρο και ο Ζέρβας δεν ήξερε για το Βελουχιώτη και τους αντάρτες του που δρούσαν στη Ρούμελη.
Ο Άρης
στο Μαυρολιθάρι
με το Ζέρβα κ.ά.
- Ανίχνευση στη γέφυρα
Στη σπηλιά μείναμε μέχρι που μας ειδοποίησαν ότι ο Άρης έφθασε στο Μαυρολιθάρι και έπρεπε να πάμε και εμείς εκεί, για να το συναντήσουμε. Την άλλη μέρα πρωί – πρωί ξεκινήσαμε για το Μαυρολιθάρι. Ο καιρός ήταν κρύος και βροχερός, στα ψηλά σημεία του βουνού χιόνιζε και στα χαμηλότερα έριχνε χιονόνερο. Το μεσημέρι φθάσαμε στο Μαυρολιθάρι και αφού ανταμώσαμε με τον Άρη, το Ζέρβα και τους άλλους αντάρτες, μείναμε και περάσαμε τη νύχτα στο σχολείο του χωριού. Την άλλη μέρα το πρωί ξεκινήσαμε την πορεία μας προς την Καστριώτισσα. Περνάμε την Καστριώτισσα και συνεχίζουμε την πορεία μας ανεβαίνοντας τις πλαγιές της Οίτης με τη χιονόπτωση να συνεχίζεται, αλλά ευτυχώς όχι πολύ έντονη. Το βράδυ φθάσαμε στη θέση ‘πριόνια του Χονδρογιάννη’ όπου μείναμε και περάσαμε τη νύχτα. Την άλλη μέρα το πρωί ο Άρης, ο Ζέρβας και ο Γουντχάους, μαζί με τους αξιωματικούς μας και μερικούς σαμποτέρ, πήγαν για να κάνουν ανίχνευση στη γέφυρα του Γοργοπόταμου και στη γύρω περιοχή. Το μεσημέρι ξεκινήσαμε και εμείς οι υπόλοιποι να κατηφορίζουμε προς τη γέφυρα και το απογευματάκι λίγο πριν νυχτώσει φθάσαμε στη θέση Πλακωτό. Από το σημείο εκείνο είχαμε καλή οπτική επαφή με τη γέφυρα. Καθίσαμε καλυμμένοι κάτω από τα έλατα για λίγη ώρα έως τη στιγμή που μας κάλεσαν να συγκεντρωθούμε γύρω από μια μικρή καλύβα. Εκεί ο Κωστούλας μας διάβασε τη διαταγή της επιχείρησης του Άρη: σκοπός μας η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου.
Ο σχεδιασμός
Το σχέδιο της επιχείρησης ήταν το εξής: ένα τμήμα του ΕΛΑΣ αποτελούμενο από τέσσερις ομάδες των δεκαπέντε ανδρών η καθεμιά με επικεφαλής τον Κωστούλα (έφεδρο ανθυπολοχαγό Κώστα Καβρέντζο από το Νεοχώρι Φθιώτιδας) θα καταλάμβανε το νότιο φυλάκιο των Ιταλών το οποίο ήταν εξοπλισμένο με πολυβόλα και ήταν προστατευμένο και περιφραγμένο από συρματοπλέγματα. Δυο ομάδες του Ζέρβα με επικεφαλής τους ανθυπολοχαγούς Πετρουλάκη και Παπαχρήστο θα χτυπούσαν το βόρειο φυλάκιο. Μια ομάδα του Άρη με επικεφαλής το Διαμαντή (Γιάννη Αλεξάνδρου από την Αγόργιανη Παρνασίδας) μαζί με έναν Άγγλο σαμποτέρ θα πήγαιναν 500 – 600 μέτρα νότια για να μην επιτρέψουν να έλθουν τυχόν ενισχύσεις από τη μεριά του Μπράλου. Μια άλλη ομάδα του Άρη με επικεφαλής το Λάμπρο (Σπύρο Μπέκιο ανθυπασπιστή του μηχανικού από το Μαυρίλο Φθιώτιδας) μαζί με ένα σαμποτέρ (Θέμη Μαρίνο) θα πήγαινε 500 – 600 μέτρα βόρεια προς το Λιανοκλάδι για να ανατινάξουν τη σιδηροδρομική γραμμή ώστε να μην έλθουν ενισχύσεις από την πλευρά του Λιανοκλαδιού. Μια ομάδα του Άρη με επικεφαλής τον Ηρακλή (Κώστα Σκαρμούτσο από τα Βασιλικά Υπάτης) θα πήγαινε στην ξύλινη γέφυρα του Σπερχειού κοντά στο χωριό Φραντζή και έχοντας μαζί της ένα μπιντόνι βενζίνη θα έβαζε φωτιά στη γέφυρα, αν χρειαζόταν, ώστε να μην περάσουν οι τυχόν ενισχύσεις από τη Λαμία. Μια άλλη ομάδα θα βοηθούσε τους σαμποτέρ στη μεταφορά των εκρηκτικών υλικών και 7 – 8 άνδρες του Ζέρβα με επικεφαλής το Μιχάλη Μιριδάκη θα πήγαινε να εξουδετερώσει ένα πιθανό πολυβολείο, που ήταν υπό κατασκευή λίγο πιο πάνω από το νότιο φυλάκιο και θα ενίσχυε, αν χρειαζόταν βοήθεια, την επιτιθέμενη ομάδα στο νότιο φυλάκιο. Τριάντα αντάρτες του Άρη με επικεφαλής το Νικηφόρο (Δημήτρη Δημητρίου ανθυπολοχαγό από την Αγόργιανη) θα ήταν εφεδρεία. Μαζί τους και ο Περικλής (Γεώργιος Χουλιάρας από τη Λαμία), ο Άρης και ο Θάνος (Φώτης Μαστροκώστας από τη Σπερχειάδα). Επτά – οκτώ άνδρες του Ζέρβα θα πήγαιναν κοντά στο χωριό Γοργοπόταμος, λίγο πιο κάτω από τη γέφυρα, για να χτυπούσαν τους υποχωρούντες Ιταλούς. Αυτοί μάλλον δεν πρόλαβαν να πάνε στις θέσεις τους, γιατί από το σημείο εκείνο πέρασαν και έφυγαν όλοι οι Ιταλοί.
Αφού τελείωσε το διάβασμα της διαταγής της επιχείρησης κάθε τμήμα ετοιμάζεται για την αποστολή του. Εγώ είμαι στη 2η ομάδα Παρνασίδας που μαζί με άλλες τρεις είχαμε επικεφαλής τον Κωστούλα. Αφού μας πήγε, λοιπόν, ο Κωστούλας λίγο πιο πέρα σε ένα ξέφωτο από όπου φαινόταν η γέφυρα και μας έδειξε το φυλάκιο και τη γύρω περιοχή μας λέει: «Περιττό να σας πω, παιδιά, ότι η αποστολή μας είναι να καταλάβουμε το φυλάκιο το συντομότερο δυνατό. Απόψε θα γκρεμίσουμε τη γέφυρα, αν δεν τη γκρεμίσουμε δεν γυρίζουμε πίσω. Σύμφωνοι;». «Σύμφωνοι» απαντήσαμε όλοι με μια φωνή. Ξεκίνησαν τα τμήματα για να πάνε στις θέσεις τους με τη σειρά και ανάλογα με την απόσταση που είχαν να διανύσουν, ώστε να φθάσουν την καθορισμένη ώρα στον προορισμό τους. Κάθε τμήμα είχε και τον οδηγό του, που ήταν συνήθως κάποιος ντόπιος τσοπάνης, που ήξερε καλά τα μονοπάτια. Ήλθε η σειρά μας και ξεκινήσαμε. Το μονοπάτι ήταν πολύ κατηφορικό και απότομο, το σκοτάδι βαθύ και δεν βλέπαμε, κατασχίσαμε τα χέρια, τα πόδια και τα ρούχα μας, όλο πέσε και σήκω ήμασταν μέχρι να φθάσουμε στον προορισμό μας. Πάντως αξίζει ένα μπράβο στον οδηγό μας που κατάφερε να μας οδηγήσει μόλις 100 μέτρα μακριά από το φυλάκιο των Ιταλών.
Ακροβολιστήκαμε και περιμέναμε τον πυροβολισμό που θα ήταν το σύνθημα έναρξης της επιχείρησης. Μόλις έπεσε ο πρώτος πυροβολισμός, αμέσως όλοι πυροβολώντας και φωνάζοντας ΑΕΡΑ, με ένα άλμα βρεθήκαμε μπροστά στα συρματοπλέγματα. Μπροστά μας το χώμα σηκωνόταν από τις σφαίρες που μας έριχναν τα αυτόματα των Ιταλών, εγώ με άλλους δυο αντάρτες κινηθήκαμε λίγο δεξιότερα για να καλυφθούμε και εκεί βλέπουμε ένα νεροφάγωμα κάτω από το συρματόπλεγμα. Ένας συναγωνιστής ανασηκώνει λίγο το συρματόπλεγμα με το όπλο του και μου λέει «Ατρόμητε σαν ποιο αδύνατος πέρασε πρώτος». Αφού πέρασα σηκώνω το συρματόπλεγμα από μέσα πέρασαν και οι άλλοι δυο συναγωνιστές. Όταν βρεθήκαμε και οι τρεις μέσα από τα συρματοπλέγματα αρχίσαμε να προχωρούμε σιγά – σιγά χωρίς να πυροβολούμε προς το πέτρινο χτιστό φυλάκιο. Λίγο πιο κάτω μπροστά μας έριχνε κάποιο αυτόματο των Ιταλών, πετάει ο διπλανός μου μια χειροβομβίδα και το αυτόματο σίγησε. Μετά από εμάς πέρασαν το συρματόπλεγμα και οι άλλοι της ομάδας και όλοι μαζί τώρα φωνάζοντας ΑΕΡΑ φτάσαμε στο πέτρινο φυλάκιο. Ο Κεραυνός φωνάζει «καλυφθείτε θα ρίξω χειροβομβίδα μέσα» και την έριξε. Προχωρήσαμε καμία εικοσαριά μέτρα επιφυλακτικά αλληλοκαλυπτόμενοι και φοβούμενοι μήπως κάνουν αντεπίθεση οι Ιταλοί αλλά δεν συνέβη τίποτα. Το φυλάκιο είχε εγκαταλειφθεί, ο αιφνιδιασμός πέτυχε και το φυλάκιο σε 18 λεπτά ήταν στα χέρια μας. Ο Μιχάλης ρίχνει τη φωτοβολίδα, που σήμαινε ότι έγινε η κατάληψη του φυλακίου ώστε να ενημερωθεί και η διοίκηση.
Όπως ήμασταν ακροβολισμένοι βλέπω λίγο πιο πέρα μια ξύλινη παράγκα λέω στο διπλανό μου «πρόσεξε λίγο θα πάω να δω τι έχει η παράγκα». Πλησιάζω βλέπω την πόρτα της παράγκας μισάνοιχτη μπαίνω μέσα και βλέπω πως ήταν αποθήκη τροφίμων. Βρίσκω ένα στρατιωτικό σακίδιο – γυλιό και άρχισα να βάζω μέσα κονσέρβες και ζάχαρη από ένα τσουβάλι. Δίπλα από το τσουβάλι ήταν κρυμμένος ένας Ιταλός. Μπλέκονται τα χέρια μου στα μαλλιά του και αυτός σηκώθηκε όρθιος με ψηλά τα χέρια του. Αφού τον έβγαλα έξω και τον παρέδωσα στους άλλους γύρισα στην παράγκα έψαξα και βρήκα το όπλο του, τη χλαίνη του και τα πήρα μαζί με το γυλιό με τα τρόφιμα.
Στο νότιο καθίσαμε και περιμέναμε αρκετή ώρα, γιατί στο απέναντι βόρειο φυλάκιο η μάχη συνεχιζόταν. Όλοι αναρωτιόμασταν για το τι μπορεί να συμβαίνει εκεί. Εμείς το είχαμε καταλάβει σε 18 λεπτά και δεν μπορούσαμε να εξηγήσουμε γιατί η μάχη απέναντι συνεχιζόταν με μικρές διακοπές δυο και πλέον ώρες. Το καλό της υπόθεσης ήταν ότι, εφόσον είχαμε καταλάβει εμείς γρήγορα το νότιο φυλάκιο, μπόρεσαν τα συνεργεία των σαμποτέρ να κατεβούν από την πλευρά μας και να τοποθετήσουν τα εκρηκτικά στη γέφυρα κατά τη διάρκεια που γινόταν η μάχη απέναντι. Δεν πέρασε πολλή ώρα μετά την κατάληψη του βόρειου φυλακίου και ακούμε τα σφυρίγματα από τα συνεργεία των σαμποτέρ που σήμαιναν ότι επίκειται η έκρηξη. Εμείς έπρεπε τότε να απομακρυνθούμε από τη γέφυρα και να καλυφθούμε για να μην μας χτυπήσουν τα εκτοξευόμενα κομμάτια από την έκρηξη.
Μετά από δυο λεπτά περίπου γίνεται η έκρηξη. Μια λάμψη και ένας εκκωφαντικός κρότος ακούγεται, κοιτάμε προς τη γέφυρα και τη βλέπουμε να είναι όρθια και άθικτη στη θέση της. Σε λίγο ακούγονται πάλι σφυρίγματα και πάλι καλυπτόμαστε, γίνεται η δεύτερη έκρηξη, η λάμψη ήταν τώρα τεράστια και ο κρότος πιο μεγάλος. Βούιξαν οι χαράδρες και η γέφυρα γκρεμίστηκε. Αμέσως πέφτουν και οι κόκκινες φωτοβολίδες της αποχώρησης και άρχισε προς το βουνό και τον τόπο συγκέντρωσης. Η επιχείρηση Γοργοπόταμος ολοκληρώθηκε και η αποστολή μας είχε στεφθεί με επιτυχία.
Εκτιμήσεις
Από τα παραλειπόμενα της μάχης που θα μπορούσαν να έχουν κάποιο επιχειρησιακό ενδιαφέρον και ίσως να έπαιζαν και κάποιο καθοριστικό ρόλο στην έκβασή της είναι όπως μάθαμε την άλλη μέρα, όταν συγκεντρωθήκαμε με όλους τους άλλους αντάρτες, ότι οι ομάδες τους ΕΔΕΣ που επιτέθηκαν στο βόρειο φυλάκιο βρήκαν μεγάλη αντίσταση από τους Ιταλούς. Αυτό ίσως να οφειλόταν στην αποτυχία του αιφνιδιασμού ή ακόμα και στην καλή οργάνωση των Ιταλών. Πάντως αυτό που έχει σημασία είναι ότι όταν αναγκάστηκαν οι ομάδες του ΕΔΕΣ να υποχωρήσουν προς τη Διοίκηση, τότε επενέβη η εφεδρεία υπό το Νικηφόρο και έγινε η κατάληψη του βόρειου φυλακίου.
Άλλο ένα περιστατικό που θα μπορούσε να έχει κόστος για την επιχείρηση είναι η μη σωστή ανατίναξη της σιδηροδρομικής γραμμής προς την πλευρά του Λιανοκλαδιού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το τραίνο που έφερνε ενισχύσεις να καταφέρει να περάσει πάνω από το μικρό τμήμα της κατεστραμμένης γραμμής και να πλησιάσει κοντά στη γέφυρα. Το καλό είναι ότι το τρένο με τις ενισχύσεις έφθασε λίγο μετά, αφού είχε καταληφθεί το βόρειο φυλάκιο από το Νικηφόρο.

Στην επιχείρηση έλαβαν μέρος 55 άνδρες του ΕΔΕΣ υπό το Ζέρβα, 150 άνδρες του ΕΛΑΣ υπό τον Άρη, 12 Άγγλοι κομάντος, 10 ντόπιοι τσοπάνηδες γνώστες των μονοπατιών. Σημαντική επίσης ήταν και η βοήθεια των κατοίκων, που με τα ζώα τους μετέφεραν τα εκρηκτικά και τα εφόδια».

www.epohi.gr
via ecoleft.wordpress