του Θάνου Δημάδη
Όλη μέρα χθες είχα τα μάτια και το μυαλό μου καρφωμένα σε όσα διαδραματίζονταν στο κέντρο της Αθήνας. Facebook, twitter και blogs λόγω της "δικής" μας απεργίας έγιναν για ένα 24ωρο η απόλυτα κυρίαρχη δύναμη της ενημέρωσης. Δε σκοπεύω να παρασυρθώ σε περιγραφές συναισθημάτων και σκέψεων για όλα όσα συνέβησαν κατά τη χθεσινή μέρα ως μία επανάληψη του ίδιου δραματικού έργου που έχουμε δει πολλές φορές να παίζεται ξανά και ξανά. Ευτυχώς χωρίς ανθρώπινες απώλειες τούτη τη φορά. Την κοστολόγηση του, θα αφήσω καλύτερα να την κάνουν άλλοι. Όσοι βρέθηκαν μέσα στα γεγονότα και δεν τα παρακολούθησαν απλά από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου τυχγάνει να βρίσκομαι. Από τη δική μου μεριά έχω τουλάχιστον να καταθέσω μία άλλη οπτική γωνία που ίσως είναι χρήσιμη για να κρίνει, να αξιολογήσει και ίσως ακόμα να ερμηνεύσει κανείς τα όσα περνάει η ελληνική κοινωνία τους τελευταίους μήνες, μέρες και ώρες. Για να είμαστε σε θέση να αξιολογήσουμε αντικειμενικά και χωρίς εξάρσεις την έκρηξη λαϊκής οργής που εκτυλίσσεται στην Ελλάδα, χρειάζεται να ανοίξουμε τα μάτια μας και να δούμε τι συμβαίνει και πέρα από τα δικά μας σύνορα. Και να πάμε ένα βήμα παραπέρα. Να δούμε τι συμβαίνει τούτες τις ώρες ακόμα και πέρα από την Ευρώπη.
Το παράδειγμα της Αμερικής δεν το αναφέρω τυχαία επειδή εδώ ζω και βιώνω από πρώτο χέρι τα γεγονότα. Το επικαλούμαι ως ένα αναγκαίο δείγμα για να αντιληφθούμε μία συνολικότερη θεώρηση των πραγμάτων για το προς ποιά κατεύθυνση φαίνεται να οδεύει το κοινωνικό και οικονομικό σύστημα τα επόμενα χρόνια. Και αν προτρέξει κανείς να πει ότι η Αμερική είναι πολύ μακριά από την Ελλάδα και την Ευρώπη για να μας επηρεάσει ο άνεμος περιστολής κοινωνικών κατακτήσεων, ασφαλιστικών και εργασιακών δικαιωμάτων και συμπίεσης του επιπέδου διαβίωσης που έχει αρχίσει να φυσάει εδώ σε πολλές αμερικανικές πολιτείες, καλό θα ήταν να το ξανασκεφτεί. Γιατί αν και η Αμερική δε φημιζόταν ποτέ ούτε για υποδειγματικό κοινωνικό της κράτος, την κοινωνική μέριμνα και πρόνοια προς τους αδυνάτους, ακόμα κι αυτό το άτεγκτα διαρθρωμένο καπιταλιστικό σύστημα με το οποίου λειτουργούσε τόσα χρόνια διατηρούσε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο κάποια "μαξιλάρια" προστασίας των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και ένα στοιχειώδες επίπεδο σεβασμού εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων.
Πριν ένα χρόνο, εδώ στην Αμερική, όλοι συζητούσαν για τις βαρύτατες ευθύνες που φέρει η ασυδοσία των αγορών και της Wall Street για την χρηματοπιστωτική κρίση. Την κρίση αυτή κλήθηκαν τότε να πληρώσουν οι φορολογούμενοι ενισχύοντας με κρατικά χρήματα τους κολοσσούς του τραπεζικού συστήματος για να γλιτώσουν από την κατάρρευση. Σήμερα ένα χρόνο μετά, οι πολίτες είναι και πάλι οι ίδιοι που καλούνται να χρεωθούν εδώ στην Αμερική το τεράστιο δημοσιονομικό χρέος και έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης. Γιατί πάνω στους δικούς τους ώμους οι κυβερνήτες σε μία σειρά από πολιτείες της Αμερικής, από το Γουισκόνσιν μέχρι το Οχάιο, είναι έτοιμοι να φορτώσουν στην μεγάλη κοινωνική μάζα της εργατικής τάξης και των δημοσίων υπαλλήλων την κακή δημοσιονομική κατάσταση, εισηγούμενοι υψηλότερες φορολογίες, περιστολή συλλογικών εργασιακών δικαιωμάτων και διαπραγματεύσεων, περιορισμό των υπηρεσιών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και που όλα αυτά οδηγούν σε δραματικές μειώσεις των απολαβών της μέσης αμερικανικής οικογένειας, ενώ στο στόχαστρο μπαίνουν και οι εργατικές οργανώσεις αναβιώνοντας ένα κακέκτυπο του ευρωπαϊκού Θατσερισμούο.
Οι Ρεπουμπλικάνοι χέρι- χέρι με τους εκπροσώπους του Tea Party ζητούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο την "τιμωρία" των δημοσίων υπαλλήλων με το επιχείρημα ότι πληρώνονται αδρά από το κράτος επιβαρύνοντας τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ ως λύση πλέον στο πρόβλημα του υπέρογκου δημόσιου χρέους εισηγούνται μία δραστική πολιτική οικονομικής λιτότητας που θα συνεπάγεται σκληρές περικοπές δημοσίων δαπανών χωρίς αντίστοιχες αναπτυξιακές επενδύσεις. Η Αμερική τα επόμενα χρόνια- με ή χωρίς τη συγκατάθεση του Ομπάμα- οδεύει σε ένα οικονομικό μοντέλο σκληρών περικοπών, με τους πολίτες και ειδικότερα την εργατική τάξη να καλείται να επωμιστεί το βάρος αυτό με τη μορφή υψηλότερης φορολογίας, μειώσεων σε μισθούς και συντάξεις, διάλυσης της κοινωνικής ασφάλισης, κατάργησης εργασιακών δικαιωμάτων, την ίδια ώρα που η αμερικανική οικονομία θα βυθίζεται όλο και περισσότερο στην ύφεση, με κάθετη πτώση της ανάπτυξης και με τον στόχο μείωσης του δημόσιου χρέους να μένει κενό γράμμα. Παράλληλα, σε πολλές πολιτείες της Αμερικής, δεκάδες χιλιάδες πολίτες έχουν ξεχυθεί α τελευταία 24ωρα στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για αυτά τα σχέδια που ταυτίζουν την περιστολή του δημόσιου χρέους με την φτώχια και την υπανάπτυξη.
Γιατί τα αναφέρω όλα αυτά; Διότι πιστεύω ότι προδιαγράφουν το μέλλον στα όσα έχουν ήδη αρχίσει να εξυφαίνονται στην Ευρώπη. Και δυστυχώς η Ελλάδα σε αυτήν την ιστορία- ηθελημένα ή αθέλητα- άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Έδωσε το άλλοθι στις αγορές μέσα σε έναν περίπου χρόνο, από τη θέση απολογούμενου για τα αίσχη της ασυδοσίας τους που έφθασαν το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα λίγο πριν τα πρόθυρα της κατάρρευσης, να εδραιώνονται σήμερα ως ένα ιδιότυπο σύστημα δικτατορίας παγκοσμίως με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρωτίστως να χορεύουν στους ρυθμούς τους. Είναι εκτίμησή μου ότι αν θέλουμε να προγνώσουμε το τίμημα που θα πληρώσουμε για τον επονομαζόμενο ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, δεν έχουμε παρά να ρίξουμε μία ματιά σε όσα σας προανέφερα για το τι συμβαίνει στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτό το παραμύθι. Γι' αυτό χρειάζεται να έχουμε μία πανοραμική οπτική του τι συμβαίνει και πέρα από το τρίγωνο Βουλή- Υπουργείο Οικονομικών- Μέγαρο Μαξίμου. Ακόμα και πέρα από τα σύνορα της Ευρώπης. Βρισκόμαστε στην αρχή ακόμα της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα που θα σημάνει τη ραγδαία και βίαιη μετάλλαξη κοινωνικών συσχετισμών όπου η Ελλάδα δεν αποτελέσει δυστυχώς την εξαίρεση στον κανόνα, όσο κι αν θα ευχόμασταν κάτι τέτοιο.
protagon
Όλη μέρα χθες είχα τα μάτια και το μυαλό μου καρφωμένα σε όσα διαδραματίζονταν στο κέντρο της Αθήνας. Facebook, twitter και blogs λόγω της "δικής" μας απεργίας έγιναν για ένα 24ωρο η απόλυτα κυρίαρχη δύναμη της ενημέρωσης. Δε σκοπεύω να παρασυρθώ σε περιγραφές συναισθημάτων και σκέψεων για όλα όσα συνέβησαν κατά τη χθεσινή μέρα ως μία επανάληψη του ίδιου δραματικού έργου που έχουμε δει πολλές φορές να παίζεται ξανά και ξανά. Ευτυχώς χωρίς ανθρώπινες απώλειες τούτη τη φορά. Την κοστολόγηση του, θα αφήσω καλύτερα να την κάνουν άλλοι. Όσοι βρέθηκαν μέσα στα γεγονότα και δεν τα παρακολούθησαν απλά από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου τυχγάνει να βρίσκομαι. Από τη δική μου μεριά έχω τουλάχιστον να καταθέσω μία άλλη οπτική γωνία που ίσως είναι χρήσιμη για να κρίνει, να αξιολογήσει και ίσως ακόμα να ερμηνεύσει κανείς τα όσα περνάει η ελληνική κοινωνία τους τελευταίους μήνες, μέρες και ώρες. Για να είμαστε σε θέση να αξιολογήσουμε αντικειμενικά και χωρίς εξάρσεις την έκρηξη λαϊκής οργής που εκτυλίσσεται στην Ελλάδα, χρειάζεται να ανοίξουμε τα μάτια μας και να δούμε τι συμβαίνει και πέρα από τα δικά μας σύνορα. Και να πάμε ένα βήμα παραπέρα. Να δούμε τι συμβαίνει τούτες τις ώρες ακόμα και πέρα από την Ευρώπη.
Το παράδειγμα της Αμερικής δεν το αναφέρω τυχαία επειδή εδώ ζω και βιώνω από πρώτο χέρι τα γεγονότα. Το επικαλούμαι ως ένα αναγκαίο δείγμα για να αντιληφθούμε μία συνολικότερη θεώρηση των πραγμάτων για το προς ποιά κατεύθυνση φαίνεται να οδεύει το κοινωνικό και οικονομικό σύστημα τα επόμενα χρόνια. Και αν προτρέξει κανείς να πει ότι η Αμερική είναι πολύ μακριά από την Ελλάδα και την Ευρώπη για να μας επηρεάσει ο άνεμος περιστολής κοινωνικών κατακτήσεων, ασφαλιστικών και εργασιακών δικαιωμάτων και συμπίεσης του επιπέδου διαβίωσης που έχει αρχίσει να φυσάει εδώ σε πολλές αμερικανικές πολιτείες, καλό θα ήταν να το ξανασκεφτεί. Γιατί αν και η Αμερική δε φημιζόταν ποτέ ούτε για υποδειγματικό κοινωνικό της κράτος, την κοινωνική μέριμνα και πρόνοια προς τους αδυνάτους, ακόμα κι αυτό το άτεγκτα διαρθρωμένο καπιταλιστικό σύστημα με το οποίου λειτουργούσε τόσα χρόνια διατηρούσε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο κάποια "μαξιλάρια" προστασίας των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και ένα στοιχειώδες επίπεδο σεβασμού εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων.
Πριν ένα χρόνο, εδώ στην Αμερική, όλοι συζητούσαν για τις βαρύτατες ευθύνες που φέρει η ασυδοσία των αγορών και της Wall Street για την χρηματοπιστωτική κρίση. Την κρίση αυτή κλήθηκαν τότε να πληρώσουν οι φορολογούμενοι ενισχύοντας με κρατικά χρήματα τους κολοσσούς του τραπεζικού συστήματος για να γλιτώσουν από την κατάρρευση. Σήμερα ένα χρόνο μετά, οι πολίτες είναι και πάλι οι ίδιοι που καλούνται να χρεωθούν εδώ στην Αμερική το τεράστιο δημοσιονομικό χρέος και έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης. Γιατί πάνω στους δικούς τους ώμους οι κυβερνήτες σε μία σειρά από πολιτείες της Αμερικής, από το Γουισκόνσιν μέχρι το Οχάιο, είναι έτοιμοι να φορτώσουν στην μεγάλη κοινωνική μάζα της εργατικής τάξης και των δημοσίων υπαλλήλων την κακή δημοσιονομική κατάσταση, εισηγούμενοι υψηλότερες φορολογίες, περιστολή συλλογικών εργασιακών δικαιωμάτων και διαπραγματεύσεων, περιορισμό των υπηρεσιών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και που όλα αυτά οδηγούν σε δραματικές μειώσεις των απολαβών της μέσης αμερικανικής οικογένειας, ενώ στο στόχαστρο μπαίνουν και οι εργατικές οργανώσεις αναβιώνοντας ένα κακέκτυπο του ευρωπαϊκού Θατσερισμούο.
Οι Ρεπουμπλικάνοι χέρι- χέρι με τους εκπροσώπους του Tea Party ζητούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο την "τιμωρία" των δημοσίων υπαλλήλων με το επιχείρημα ότι πληρώνονται αδρά από το κράτος επιβαρύνοντας τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ ως λύση πλέον στο πρόβλημα του υπέρογκου δημόσιου χρέους εισηγούνται μία δραστική πολιτική οικονομικής λιτότητας που θα συνεπάγεται σκληρές περικοπές δημοσίων δαπανών χωρίς αντίστοιχες αναπτυξιακές επενδύσεις. Η Αμερική τα επόμενα χρόνια- με ή χωρίς τη συγκατάθεση του Ομπάμα- οδεύει σε ένα οικονομικό μοντέλο σκληρών περικοπών, με τους πολίτες και ειδικότερα την εργατική τάξη να καλείται να επωμιστεί το βάρος αυτό με τη μορφή υψηλότερης φορολογίας, μειώσεων σε μισθούς και συντάξεις, διάλυσης της κοινωνικής ασφάλισης, κατάργησης εργασιακών δικαιωμάτων, την ίδια ώρα που η αμερικανική οικονομία θα βυθίζεται όλο και περισσότερο στην ύφεση, με κάθετη πτώση της ανάπτυξης και με τον στόχο μείωσης του δημόσιου χρέους να μένει κενό γράμμα. Παράλληλα, σε πολλές πολιτείες της Αμερικής, δεκάδες χιλιάδες πολίτες έχουν ξεχυθεί α τελευταία 24ωρα στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για αυτά τα σχέδια που ταυτίζουν την περιστολή του δημόσιου χρέους με την φτώχια και την υπανάπτυξη.
Γιατί τα αναφέρω όλα αυτά; Διότι πιστεύω ότι προδιαγράφουν το μέλλον στα όσα έχουν ήδη αρχίσει να εξυφαίνονται στην Ευρώπη. Και δυστυχώς η Ελλάδα σε αυτήν την ιστορία- ηθελημένα ή αθέλητα- άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Έδωσε το άλλοθι στις αγορές μέσα σε έναν περίπου χρόνο, από τη θέση απολογούμενου για τα αίσχη της ασυδοσίας τους που έφθασαν το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα λίγο πριν τα πρόθυρα της κατάρρευσης, να εδραιώνονται σήμερα ως ένα ιδιότυπο σύστημα δικτατορίας παγκοσμίως με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρωτίστως να χορεύουν στους ρυθμούς τους. Είναι εκτίμησή μου ότι αν θέλουμε να προγνώσουμε το τίμημα που θα πληρώσουμε για τον επονομαζόμενο ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, δεν έχουμε παρά να ρίξουμε μία ματιά σε όσα σας προανέφερα για το τι συμβαίνει στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτό το παραμύθι. Γι' αυτό χρειάζεται να έχουμε μία πανοραμική οπτική του τι συμβαίνει και πέρα από το τρίγωνο Βουλή- Υπουργείο Οικονομικών- Μέγαρο Μαξίμου. Ακόμα και πέρα από τα σύνορα της Ευρώπης. Βρισκόμαστε στην αρχή ακόμα της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα που θα σημάνει τη ραγδαία και βίαιη μετάλλαξη κοινωνικών συσχετισμών όπου η Ελλάδα δεν αποτελέσει δυστυχώς την εξαίρεση στον κανόνα, όσο κι αν θα ευχόμασταν κάτι τέτοιο.
protagon
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου