Ώρες επί ωρών στα ηλεκτρονικά ΜΜΕ και σελίδες επί σελίδων στα έντυπα προσπαθούν να προσεγγίσουν, να ερμηνεύσουν, να προσεταιριστούν ή να απαξιώσουν το «κίνημα των αγανακτισμένων». Φυσιολογικό – και ελπιδοφόρο, από πολλές απόψεις.
Ο κόσμος άφησε τον καναπέ και πήρε τους δρόμους. Πολλοί λένε πως δεν ξέρει τι θέλει. Μπορεί. Σίγουρα όμως ξέρει τι δεν θέλει, τι δεν αντέχει και, επιπλέον, ξέρει τι ψάχνει.
♦ Δεν αντέχει λοιπόν την απηνή λεηλασία της τσέπης του, της ζωής του, του μέλλοντός του.
♦ Δεν αντέχει την καταστροφή της χώρας του και τη μετατροπή του σε ευτελισμένο ανδράποδο.
♦ Δεν αντέχει άλλο επειδή δεν βλέπει πώς θα βγει από το βαθύ πηγάδι της χρεοκοπίας.
♦ Δεν αντέχει να ζει με τον καθημερινό εκβιασμό «δώσε μας τα πάντα για να μην πτωχεύσεις».
Βγήκε λοιπόν να διαμαρτυρηθεί, να δηλώσει ότι η κατάρρευση των πάντων δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Και βγήκε όπως μπορεί: με χιούμορ, με μπινελίκια, με ισοπεδωτικές κατάρες κατά όλων, με συνελεύσεις, με αξιοπρέπεια, χωρίς χουλιγκανισμούς, χωρίς σημαίες άλλες από τις ελληνικές, χωρίς κατ' ανάγκην συγκεκριμένο στόχο: τον ψάχνει στη συνάντηση με την υπόλοιπη κοινωνία, δίχως αναγκαστικά να έχει ένα μεγάλο πολιτικό σχέδιο στο κεφάλι του.
Ο κόσμος αυτός δεν έχει κάποια αυστηρά ταξικά, ηλικιακά ή άλλα χαρακτηριστικά. Δεν τον χαρακτηρίζει κάποιου είδους ομοιογένεια. Δεν έχει μια κοινή γλώσσα. Αυτή είναι η δύναμη και η αδυναμία του.
Το πώς θα εξελιχθεί, πόσο θ' αντέξει, αν θα βγάλει ένα κεντρικό αίτημα, κανείς δεν το ξέρει. Το μόνο γνωστό και βέβαιο είναι ότι ψάχνει τον τρόπο να αντισταθεί. Αν παραμείνει στους δρόμους και τις πλατείες, θα τον βρει. Αρκεί να μην επιτρέψει σε ανεγκέφαλους να τον διαλύσουν.
Ένα μεγάλο πρώτο στοίχημα – για τη βιωσιμότητα του κινήματος που τώρα γεννιέται – είναι η αποτροπή της ψήφισης του νέου «μνημονίου», το πιο ισχυρό μήνυμα για το ότι ο ελληνικός λαός μπορεί να αντισταθεί και να διεκδικήσει πάλι τη χώρα που του κλέβουν. Ένα εκατομμύριο κόσμος στο Σύνταγμα την ημέρα της ψήφισης του «μεσοπρόθεσμου» θα μπορούσε να το κάνει. Απλώς και μόνο με την ύπαρξή του...
Κοινό χαρακτηριστικό
«Η πλατεία ήταν γεμάτη» και κάποιες στιγμές στο παρελθόν. Πριν λοιπόν βιαστεί κανείς να αποστειρώσει τη δυναμική που διαγράφει η κινητοποίηση των «αγανακτισμένων», καλό θα είναι να λάβει υπόψη «το νόημα που έχει κάτι από τις φωτιές»...
Από την άλλη πλευρά καλό είναι να μην μας διαφεύγει ότι κατά κανόνα οι φωτιές της εξέγερσης λειτουργούν ως πυροσβεστικές ζώνες, προκαλώντας ταχεία αυτανάφλεξη της επαναστατικής ύλης, αφήνοντας τελικά το σύστημα αλώβητο, ακόμη πιο ισχυρό και την κοινωνία πιο έρημη και αποξενωμένη.
Ας ρίξουμε μια ματιά στο κληροδότημα του Γαλλικού Μάη και την κοινωνία της «αφθονίας» που οικοδομήθηκε από τα επαναστατημένα παιδιά στα 60's. Αυτοί δεν είναι σήμερα που κυβερνούν τον κόσμο; Κάποιοι απ' αυτούς δεν στέκονται πίσω από τις τζαμαρίες των γυάλινων κτιρίων όπου στεγάζονται οι μεγάλες τράπεζες, οι κυβερνητικές υπηρεσίες και τα ΜΜΕ (Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης) κοιτώντας τους «αγανακτισμένους» αφ' υψηλού, με ένα πικρό ίσως και ειρωνικό χαμόγελο;
Γνωρίζουν όλοι αυτοί από την προσωπική τους εμπειρία, από την εμπειρία της γενιάς τους, η οποία σε κάθε περίπτωση άφησε πίσω της μεγάλες και παγκόσμιες παρακαταθήκες, πώς εξαργύρωσαν – ο καθένας με τον τρόπο του και για λογαριασμό του – την εξέγερσή τους για δικαιοσύνη, ισότητα, ελευθερία.
Διαχρονικό κοινό χαρακτηριστικό των εξεγέρσεων - επαναστάσεων είναι το αίτημα: Ελευθερία, ισότητα, δικαιοσύνη. Αυτό το τρίπτυχο αποτελεί τον κοινό παρονομαστή και τη συμπύκνωση κάθε διεκδίκησης, από την εποχή του Σπάρτακου μέχρι την Οκτωβριανή Επανάσταση, τον Γαλλικό Μάη και τις κινητοποιήσεις σήμερα στη Μαδρίτη, την Αθήνα και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις.
Το αίτημα της κοινωνίας, λοιπόν, είναι τόσο παλιό όσο και η ιστορία των κοινωνικών αγώνων.
Καλό είναι, λοιπόν, όσοι «επαγγελματίες της εκπροσώπησης» παρατηρούν (κυρίως μέσα από το ευρύ φάσμα της Αριστεράς) με αμηχανία και καχυποψία την επιμονή και την ταχύτητα με την οποία μαζεύονται δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι στις πλατείες να είναι περισσότερο προσεκτικοί όταν διαπιστώνουν ότι από τις κινητοποιήσεις των «αγανακτισμένων» απουσιάζουν τα αιτήματα.
Αν κοιτάξουν καλύτερα, θα δουν ότι αυτό που απουσιάζει από τις κινητοποιήσεις είναι αυτοί οι ίδιοι. Ο λόγος είναι εξαιρετικά απλός: Είτε έχουν ενσωματωθεί ως μηχανισμός αμφισβήτησης / εκτόνωσης στο «σύστημα» είτε όσα πρεσβεύουν δεν αγγίζουν την αγανακτισμένη και σκληρά δοκιμαζόμενη κοινωνία. Κι αυτό, προφανώς, δεν είναι πρόβλημα της κοινωνίας...
Το αίτημα
Όταν φτάσει η στιγμή που ο κόσμος κατεβαίνει στην πλατεία και τους δρόμους χωρίς να τον καλέσουν οι συνηθισμένοι καθοδηγητικοί μηχανισμοί, χωρίς την επιρροή και απορρίπτοντας την παρουσία τους, σημαίνει ότι έχουν εξαντληθεί τα όρια της υπομονής του. Πολύ περισσότερο σημαίνει πως αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι το διαχρονικό πανανθρώπινο αίτημα για ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα έχει μετατραπεί σε λέξεις κενές περιεχομένου.
Και για να αδειάσουν οι λέξεις από το νόημά τους έχει λειτουργήσει συστηματικά και για χρόνια ένας οργανωμένος μηχανισμός χειραγώγησης: κράτος, κόμματα, συνδικαλιστικές οργανώσεις, ΜΜΕ, άνθρωποι του πνεύματος και της τέχνης. Με λίγα λόγια, το σύστημα που θέτει κανόνες και διαμορφώνει πρότυπα...
Οι αγανακτισμένοι έχουν, λοιπόν, με την εμφάνισή τους στις πλατείες ήδη ψιθυρίσει το πολιτικό τους αίτημα (δικαιοσύνη, ισότητα, ελευθερία) και ταυτόχρονα έχουν αμφισβητήσει στην πράξη τους μηχανισμούς χειραγώγησής τους. Ωστόσο αυτό το πρώτο μεγάλο βήμα που πραγματοποίησαν δεν εξασφαλίζει την επιτυχία τους.
Μαζί με τους υποδόριους μηχανισμούς ελέγχου, το «σύστημα», αν και όταν κρίνει σκόπιμο, θα αξιοποιήσει και τους μηχανισμούς καταστολής, οι οποίοι περιλαμβάνουν ευρεία γκάμα πρακτικών και μεθόδων. Από τα ΜΑΤ μέχρι τους προβοκάτορες.
Ποιοι είναι - τι πιστεύουν
Οι ασκήσεις δημοκρατικών πρακτικών και ομαδικής... ψυχοθεραπείας, τις οποίες απολαμβάνουν αυτές τις μέρες οι «αγανακτισμένοι», προφανώς δεν είναι αρκετές για να προσφέρουν μια προοπτική στις διεκδικήσεις τους. Κι αν το «τι θέλεις» (αίτημα) είναι σχετικά εύκολο να διατυπωθεί, το «πώς» (πράξη) είναι το καθαρά πολιτικό ερώτημα που οι «αγανακτισμένοι» κάποια στιγμή θα πρέπει να απαντήσουν. Από αυτήν την απάντηση θα εξαρτηθεί τελικά και η πορεία τής όντως αγανακτισμένης κοινωνίας μας.
Όπως οι ίδιοι λένε:
«Είμαστε απλοί άνθρωποι. Είμαστε σαν κι εσάς: άνθρωποι που κάθε πρωί πηγαίνουν να σπουδάσουν, να εργαστούν ή να βρουν δουλειά, άνθρωποι που έχουν οικογένεια και φίλους. Είμαστε άνθρωποι που εργάζονται σκληρά κάθε ημέρα για να ζήσουν και να προσφέρουν ένα καλύτερο μέλλον στους γύρω μας.
♦ Κάποιοι από εμάς είναι προοδευτικοί, κάποιοι άλλοι συντηρητικοί.
♦ Μερικοί έχουν "πιστεύω", μερικοί δεν έχουν.
♦ Μερικοί έχουν συγκεκριμένη ιδεολογία και άλλοι είναι απολίτικοι.
Όλοι μας όμως είμαστε ανήσυχοι και θυμωμένοι από τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις που βλέπουμε γύρω μας. Από τη διαφθορά των πολιτικών, των επιχειρηματιών, των τραπεζιτών... Από το ότι οι απλοί άνθρωποι αισθάνονται αβοήθητοι».
Με την πρώτη προσπάθεια, πέρα από τα συνθήματα, να δώσουν και ένα πολιτικό στίγμα, οι «αγανακτισμένοι» κάνουν τα πρώτα πολιτικά τους σχόλια και επισημαίνουν ότι για κάθε κοινωνία προτεραιότητα πρέπει να είναι η ισότητα, η πρόοδος, η αλληλεγγύη, η ελευθερία της συμμετοχής στον πολιτισμό, την οικολογική βιωσιμότητα και την ανάπτυξη, την ευημερία και την ευτυχία των ανθρώπων.
Και ακόμη ότι θα πρέπει να προστατεύονται βασικά δικαιώματα, όπως αυτό της στέγασης, της απασχόλησης, του πολιτισμού, της υγείας, της εκπαίδευσης. Και σχολιάζουν:
♦ «Με τον τρόπο που λειτουργούν σήμερα η κυβέρνηση και το οικονομικό μας σύστημα αδυνατούν να αντιμετωπίσουν αυτές τις προτεραιότητες και αυτό αποτελεί πλέον εμπόδιο για την πρόοδο των ανθρώπων».
♦ «Η συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια των λίγων παράγει ανισότητα, προκαλεί εντάσεις, φέρνει αδικία, η οποία οδηγεί στη βία. Κι εμείς την απορρίπτουμε. Το απαρχαιωμένο οικονομικό μοντέλο παγιδεύει την ατμομηχανή της κοινωνίας μέσα σε έναν φαύλο κύκλο, όπου οι λίγοι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι πολλοί βουλιάζουν στη φτώχεια και τη μιζέρια. Και έτσι καταρρέουμε».
♦ «Η σπατάλη πόρων οδηγεί στην καταστροφή του πλανήτη δημιουργώντας ανεργία και οι καταναλωτές πολίτες αποτελούν μέρος του κέντρου βάρους σε ένα μηχάνημα σχεδιασμένο να εμπλουτίσει μια μειοψηφία που δεν ξέρει τις ανάγκες μας».
Ένας νέος «ζωντανός οργανισμός»
Το «πείραμα» των «αγανακτισμένων» που βρίσκεται σε εξέλιξη τις τελευταίες ημέρες στην πλατεία Συντάγματος έχει δημιουργήσει έναν νέο και άγνωστο για τη χώρα μας «ζωντανό οργανισμό», ο οποίος, προς το παρόν, εξελίσσεται, οργανώνεται και δίνει το πρώτο πολιτικό δείγμα γραφής.
Εάν φύγει κανείς από το «μέτωπο», από τη Λεωφόρο Αμαλίας, αν φύγει από την πρώτη και ισχυρή εντύπωση της δυναμικής παρουσίας, της πολυπληθούς συμμετοχής, της ηλικιακής και κοινωνικής ανομοιογένειας, των έξυπνων, χιουμοριστικών αλλά συχνά και ισοπεδωτικών συνθημάτων, μέσα στην πλατεία Συντάγματος χτυπάει η «καρδιά» των «αγανακτισμένων».
♦ Εκεί όπου κάθε μέρα στις 9 το βράδυ αρχίζει η λαϊκή συνέλευση και κρατάει χιλιάδες πολίτες σε εγρήγορση μέχρι αργά το βράδυ.
♦ Εκεί όπου συζητιούνται τα πάντα από τους πάντες.
♦ Εκεί όπου πολίτες όλων των ηλικιών παίρνουν τον λόγο, εκφράζουν τον θυμό τους, εκφράζουν τη συμπαράστασή τους, κάνουν προτάσεις.
♦ Στο κέντρο της πλατείας Συντάγματος, στην «καρδιά» των αγανακτισμένων, έχουν στηθεί οι σκηνές και το πρόχειρο ιατρείο.
♦ Εκεί μπορεί να συναντήσει κανείς τα μέλη της ομάδας Περιφρούρησης, τα μέλη της ομάδας Επικοινωνίας, Σίτισης, Καθαρισμού και Στήριξης. Εκεί μπορεί να ζητήσει πληροφορίες για την ομάδα Νομικών, Εξορμήσεων και Καλλιτεχνών.
Οι λαϊκές συνελεύσεις
Μα ποιοι είναι, τέλος πάντων, αυτοί οι «αγανακτισμένοι» που κάνουν λαϊκές συνελεύσεις; Πριν βγάλουμε συμπεράσματα, θετικά ή αρνητικά, πριν αρχίσουμε τις καταγγελίες ή το λιβανιστήρι, ας δούμε πώς αυτοπροσδιορίζονται μέσα από τα κείμενα που έχουν αναρτήσει στην ιστοσελίδα τους www.real-democracy.gr, που είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις λαϊκές συνελεύσεις.
Η πρώτη δυναμική εμφάνιση των χιλιάδων «αγανακτισμένων» πολιτών έγινε στις 25 Μαΐου και την πρώτη κιόλας μέρα έγινε και η πρώτη λαϊκή συνέλευση. Όσοι συμμετείχαν – και ήταν πάρα πολλοί – συμφώνησαν στην έκδοση ενός ψηφίσματος που μεταξύ άλλων λέει:
«Εδώ και πολύ καιρό παίρνονται αποφάσεις για εμάς χωρίς εμάς. Είμαστε εργαζόμενοι, άνεργοι, συνταξιούχοι, νεολαίοι, που έχουμε έρθει στο Σύνταγμα για να παλέψουμε και να αγωνιστούμε για τις ζωές μας και το μέλλον μας. Είμαστε εδώ γιατί γνωρίζουμε ότι οι λύσεις στα προβλήματά μας μπορούν να προέλθουν μόνο από εμάς».
Εννέα μέρες μετά οι συνελεύσεις συνεχίζονται και κρατούνται και υποτυπώδη πρακτικά. Πάρτε μια γεύση από τις τοποθετήσεις των πολιτών.
♦ «Δεν πρέπει να μας ευχαριστεί να είμαστε καταναλωτές ή πελάτες, πρέπει να μας ευχαριστεί όταν είμαστε σωστοί, υπεύθυνοι πολίτες».
♦ «Να καλέσουμε καθηγητές, νομικούς, να μας διαφωτίσουν με ποιον τρόπο θα απαλλαγούμε από το μνημόνιο».
♦ «Δεν φταίνε μόνο οι πολιτικοί, φταίμε οι Έλληνες με την ατομικιστική μας νοοτροπία».
♦ «Να κοιτάξουμε στα μάτια τους διπλανούς μας. Η αδιαφορία ξεκίνησε από τον καταναλωτισμό. Να πάψουμε να είμαστε αδιάφοροι».
♦ «Πρέπει να τιμωρηθούν οι πολιτικοί και να αγωνιστούμε γι' αυτή την τιμωρία».
♦ «Τα προβλήματα είναι κοινά και είναι αυτά που μας ενώνουν. Να μην αφήσουμε τις ταμπέλες, τις στρατεύσεις ή τις όποιες επιμέρους επιλογές μας να μας χωρίσουν».
♦ «Η γενιά μου είναι η γενιά εκεί στα 50, είναι μέσα στη Βουλή και ζητώ συγγνώμη για όσα σας έχει οδηγήσει να υπομένετε».
♦ «Είμαι 24 χρόνων, βαρέθηκα, κουράστηκα να μιλούν γύρω μου με "-ισμούς" και γλώσσα ξύλινη. Θέλω κάτι να αλλάξει, να αλλάξει υπολογίζοντας και αναγνωρίζοντας και τις δικές μας ευθύνες».
Στη συνέλευση της περασμένης Κυριακής οι πολίτες που συμμετείχαν αποφάσισαν και τη διοργάνωση θεματικών συνελεύσεων, όπως Οικονομίας, Εργασίας, Περιβάλλοντος, Δικαιοσύνης, με στόχο να διατυπωθούν κοινά αιτήματα, τα οποία στη συνέχεια, πάλι μέσα από ανοικτό διάλογο στον δρόμο, θα αποφασιστεί ο τρόπος μετάδοσης και διεκδίκησής τους.
topontiki
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου