ΦΥΣΑΕΙ ΚΟΝΤΡΑ...

Χαραλάμπους Πηνελόπη
Δ.Κ.Φ.ΑΓΩΝΑΣ

«Η δημοκρατία οφείλει να είναι κάτι περισσότερο από δύο λύκους και ένα πρόβατο να ψηφίζουν για το τι θα φάνε».

Υπάρχει ένα νησί, όπου έχουν επισυμβεί όλα τα απευκταία εντός χωλής, κωφής αλλά συνταγματικά κατοχυρωμένης δημοκρατίας. Εδώ η πλειοψηφούσα άποψη δαιμονοποιείται, η ύπαρξη της δε, διασπά την ενότητα. Ενότητα επιτυγχάνεται όχι χάριν συνδιαβούλευσης αλλά υπακοής στις βουλές της κυβερνούσας παράταξης. Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες φαινομένων υποβάθμισης του πολίτη σε «υπήκοο προεδρικής σατραπείας». Εξάλλου η στημένη τράπουλα, η δοτή δημοκρατία μας, θέλει αγελαίους και παθητικούς καταναλωτές της πολιτικής της.
Η κυβέρνηση μας δεν διαθέτει πλέον την ουσιαστική πολιτική νομιμοποίηση και όμως συνεχίζει να διαπραγματεύεται τα εθνικά ζητήματα. Εν κρυπτώ, από Γενεύη σε Γενεύη, de facto διαπραγματευτής με συντακτική εξουσία μόνο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας . Διεξάγει συνομιλίες για την τύχη ενός λαού ερήμην του λαού. Εθιμικά και Δικαιοπρακτικά ανεκτό.
Ένας κρίνει τη μοίρα των πολλών. Κατάθεση μονολόγων στο άνευ αποφασιστικής αρμοδιότητας Εθνικό Συμβούλιο. Η δημοκρατία τίθεται υπό διαπραγμάτευση αν αναλογιστεί κανείς τις προτάσεις του Προέδρου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εν αγνοία του λαού χωρίς λαϊκή εντολή και ψήφο εμπιστοσύνης για το συγκεκριμένο εγχείρημα αλλά ένεκα εκλογής. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας παραμένει στην εξουσία χάριν κομματικής πλειοψηφίας. Στην ουσία, ως πρόεδρος ενός από τα πιο αυστηρά οργανωτικά κόμμα, θεσμοθετημένης εσωκομματικής δημοκρατίας(!) κυβερνά με την ίδια νοοτροπία-δόγμα όπως και τον κομματικό σχηματισμό του μόνο «μια αλήθεια υπάρχει το συμφέρον του κόμματος». Είναι μια αντιδημοκρατική, αλλά νόμιμη, πραγματικότητα, που ξεκινά από το ίδιο το Σύνταγμα, το οποίο ανέχεται τη συγκεντρωτική εκτελεστική εξουσία. Περιορίζεται η δημοκρατία σε μια ψήφο με περιεχόμενο που διαμορφώνεται εν αγνοία του λαού. Ο προεδρικός χαρακτήρας της αντιπροσωπευτικής μας δημοκρατίας θέλει τη δυσπιστία προς τους προεδρικούς χειρισμούς να εκφράζεται μόνο στις περιοδικές προεδρικές εκλογές. Εν Κύπρω λαϊκή κυριαρχία θα πει η πολιτική βούληση να ανανεώνεται ανά πενταετία. Το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να ανατρέψει τον Πρόεδρο πριν λήξει η θητεία του. Άρση της ασυλίας του προέδρου της Δημοκρατίας της Κύπρου μόνο μετά από περιοριστικά στενά ερμηνευμένες περιπτώσεις. Μιλάμε για εκλεγμένη συνταγματική μοναρχία. Το αίτημα λοιπόν περισσότεροι θεσμοί συμμετοχικής δημοκρατίας. Aλλαγή θεσμών θα πει θωράκιση της Δημοκρατίας, με αποτέλεσμα να εξελιχτεί σε κάτι ανώτερο και σπουδαίο. Ο βαθμός δημοκρατικότητας ενός πολιτεύματος καθρεφτίζεται από τις δυνατότητες αυθεντικής διαβούλευσης με τον πολίτη και «την αναγνώριση της κοινής γνώμης ως συνταγματικά έγκυρου παράγοντα, όπως αυτή εκδηλώνεται μέσα από τα μέσα επικοινωνίας, τα κοινωνικά κινήματα, τις κινητοποιήσεις και τις απεργίες» Το δημοψήφισμα αποτελεί πολιτική επιλογή αν και οι Συνταγματικές μεταρρυθμίσεις είναι εκ των ων ουκ άνευ.
Δεν μονοπωλείται η Δημοκρατία.

«έστιν θάλασσα, τίς δέ νιν κατασβέσει;»
Υπάρχει ένα νησί όπου ο θάνατος 13 παλικαριών ήταν έναυσμα για τη μεγαλύτερη κοινωνική κινητοποίηση που έχει γνωρίσει η Κυπριακή Δημοκρατία εκ ιδρύσεώς της. Δεν αρμόζουν πατερναλιστικές αναλύσεις σ’ ένα αναμφίβολα πολιτικό φαινόμενο. Λανθασμένη η προσπάθεια απόδοσης κινήτρων-επιδιώξεων, η προσπάθεια να επισημανθούν κίνδυνοι πολιτικής εκμετάλλευσης, το πολιτικά ανορθόδοξο και μη, ελεγχόμενο ή μη, με βάση τη παραδοσιακή λειτουργία του πολιτικού συστήματος. Αυτό που επιζητείται είναι κάτι καινούργιο που δεν ερμηνεύεται με τις πρακτικές του παρελθόντος. Μιλάμε για τη μεγαλύτερη μεταπολεμική συγκέντρωση αμφισβήτησης εξουσίας πολιτικών και συστήματος. Στο πέρασμα των χρόνων ο λαός μας έδειχνε στάση αποστασιοποίησης, αδράνειας οπλίζοντας στόματα ανεύθυνων πολιτικών ταγών να διαχειριστούν εθνικά ζητήματα. Οι κομματικοί μηχανισμοί διέσπασαν το λαό και το συσπείρωσαν σε ένα ανελέητο παιχνίδι για χάριν του φαινόμενου διπολισμού. Τον αντικατοχικό αγώνα αντικατέστησαν κοκορομαχίες θιασωτών της life style πολιτικής σκηνής. Οι κινδυνολογίες ή αυθάδεις αναφορές σε πολιτικούς πραξικοπηματίες δεν ήταν αρκετές αυτή τη φορά για να εξασφαλίσουν κοινωνική συνοχή και να κατευνάσουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Το «κίνημα» των κυπρίων αφυπνισμένων, αγανακτισμένων πολιτών κατόρθωσε να κατεβάσει σε δρόμους και πλατείες χιλιάδες διαδηλωτές. Όλα αυτά τα χρόνια στο πληγωμένο νησί μας προωθείτο η κινδυνολογία και η επίκληση εξωτερικού κινδύνου για να κρατήσει καθηλωμένο το λαό στο καναπέ του. Οι κινητοποιήσεις οδήγησαν σε μονοκομματική κυβέρνηση. Οι κρατικοί και μη μηχανισμοί έλαβαν το μήνυμα. Εγεννήθει ένας Νέος Κύπριος πολίτης.
Σε ένα πλήθος δε συμφωνούν όλοι με τις απόψεις όλων. Παρενοχλήθειν όμως το κατεστημένο, από πρωταγωνιστές στα μετερίζια των καιρών που αποζητούσαν δικαίωση και αλλαγή κυπριακής νοοτροπίας, οπτικής αντιμετώπισης σοβαρών, κρίσιμων, εθνικών ζητημάτων. Ένας λαός πού υποχρεώθηκε να δώσει άνευ όρων εντολή για διαχείριση κρίσιμων ζητημάτων έχει λόγο και χρέος να αναθεωρήσει. Οποιεσδήποτε εξουσιοδοτήσεις προς κρατικά όργανα δεν πρέπει να υλοποιούνται με πρωτοφανή ερασιτεχνισμό. Η εποχή του ισοπεδωτικού λαϊκισμού παρήλθε, πλέον ηχούν σειρήνες για κάθαρση του συστήματος από τους εκφραστές του κατεστημένου. Γιατί αν δεν αλλάξει κάτι προς τι τόσο κλαυθμός και οδυρμός. Δεν έχει ο κόσμος στο μυαλό του πεπαλαιωμένες κομματικές αντιλήψεις και αν ναι, Ζητάει απεξάρτηση. Υγιή διεκδίκηση δικαιωμάτων. Ο Κύπριος πολίτης αποκάλυψε πόσο ώριμος είναι, ήθελε απλά ένα σκούντημα μετά από Χρόνια λήθης και πολιτικής ακινησίας. Τα κόμματα δεν πρέπει να μείνουν κουφά σε αυτή τη κραυγή, να μην αρκεστούν σε ασήμαντες μεταρρυθμίσεις αλλά να δώσουν θεσμικές απαντήσεις ικανές να επανασχεδιάσουν τη σύγχρονη εκκλησία του δήμου. Απαιτείται η ανταπόκριση των θεσμών στη λαϊκή βούληση.
Η οργή των πολιτών σε ολάκερη γη μεγαλώνει, οι κυβερνήσεις κλυδωνίζονται, το πολιτικό σύστημα όλο και περισσότερο απαξιώνεται. Στη Κύπρο ο διορισμούς μονομελούς ερευνητικής επιτροπής εν συνειδητώς αθωωτικής επιτροπής από τους δημιουργούς της τραγωδίας, η μη συγκρότηση ανεξάρτητης ανακριτικής αρχής από την αστυνομία αφήνει υπονοούμενα για χρηστή λειτουργία υπηρεσιών και θεσμών. Μιλάμε για ανικανότητα εγχώριων πολιτικών συστημάτων να καλύψουν το έλλειμμα εμπιστοσύνης στη σχέση κράτους-πολίτη.
Ο δρόμος απέσυρε τη νομιμοποίηση προς ένα κράτος που προστατεύει μόνο ημέτερους. H άρνηση αποτελεί το πρώτο βήμα της διαλεκτικής σύνθεσης και υπέρβασης. Η άρνηση δημιουργεί υποκείμενα αντίστασης για απόσυρση της άνευ όρων νομιμοποίησης προς ένα σύστημα που χωλαίνει. Ενεργοί πολίτες θα πει λειτουργοί δημοκρατίας. Η νέα γενιά δεν έζησε έντονες πολιτικές συγκινήσεις όμως στη πλατεία, στο λόφο του Προεδρικού, στους δρόμους της γης, εκκολάπτεται πολιτική συμπεριφορά με έντονη πολιτική συνειδητοποίηση. Από όλες αυτές τις εμπειρίες δε μπορεί να μη ξεπηδήσουν νέες συλλογικότητες και δράσεις. Αποτελεσματικότητα θα πει εν προκειμένω συλλογικότητα. Το μέλλον διαρκεί πολύ.
Indignez-vous
«Αρχή παιδεύσεως η των ονομάτων επίσκεψις»
Ας ονοματίσουμε την κατάσταση. Η αγανάκτηση δεν είναι μια στάση παθητική και ατελέσφορη μη οδηγούσα σε κάτι καινούργιο. Η αγανάκτηση είναι το κίνητρο και η βάση της αντίστασης. Αγανάκτηση, αφύπνιση δημιουργική μπορεί να συνεισφέρει σε κοινωνική αλλαγή. Αν ξεπεράσει τη γλώσσα του θυμικού (γελοίο, σάπιο, διαπλεκόμενο, διαβρωμένο σύστημα), του α- ή αντι-πολιτικού (ουτοπικός λαικισμός υπεραπλουστευμένες γενικεύσεις και μηδενισμοί.) του φόβου ή της επαναλαμβανόμενης διαμαρτυρίας, να οδηγήσει σε πολιτική διέξοδο από τη θεσμική κρίση. Η αγανάκτηση με το κατεστημένο δεν είναι ένα ξέσπασμα, μια μόδα αλλά τρόπος έκφρασης απέναντι σε κυβερνήσεις που ξέχασαν τους πολίτες. Απέναντι σε αυτούς που πήραν το χρίσμα και μετά λησμόνησαν. Δεν είναι μια φούσκα οι αγανακτισμένοι αλλά το πολιτικό υποκείμενο του μέλλοντος. Λαοθάλασσα αποτελούμενη από ένα μωσαϊκό ποικιλόμορφο που ταιριάζει σε όλους που αποζητούν κοινά αιτήματα. Οι διαδηλωτές ασπάστηκαν αυτή τη κυρίαρχη συναινετική λογική στον πυρήνα της οποίας υπάρχει το γενικό συμφέρον. Η αγανάκτηση έχει υπόβαθρο (δεν είναι της παρούσης). Αν και αυθόρμητη φωνή διαμαρτυρίας μπορεί να αιτείται δημοκρατία και αξιοκρατία. Αποτελεί το πιο πολιτικό γεγονός των ημερών μας.
Τέρμα οι μοιρολατρίες, το σκύψιμο του κεφαλιού δεν είναι αυτό το κισμέτ μας. Λοιπόν αφού η κρίση δεν εγκαταλείπει τον πλανήτη μας τότε τίποτα δεν δικαιολογεί τη φυγή μας. Συνδημιουργούμε το μέλλον μας. Έχεις λόγο στα τεκταινόμενα με μια πεποίθηση που μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, τιθασεμένη όμως ούτως ώστε να μη εκτραπεί σε επικίνδυνους δρόμους.
Η αγανάκτηση δεν αρκεί για να κάνει κανείς πολιτική. Όλοι το γνωρίζουμε όμως φοβόμαστε πολιτική εκμετάλλευση. Η αγανάκτηση μπορεί να γίνει αντικείμενο χειραγώγησης από μια μικρή μαχητική ομάδα και είναι ιδιαίτερα αντιφατική όταν προτείνει την επινόηση μιας άλλης πολιτικής υπερφαλαγγίζοντας τους νόμιμα εκλεγμένους εκπροσώπους. Στις πλατείες δεν χώρεσαν επαγγελματίες πολιτικοί γιατί αυτοί γρήγορα αποχώρησαν ένεκα της πιο πάνω αναφερθείσας καχυποψίας. Τι γίνεται μετά εκτός από πολιτική ερμηνεία της πραγματικότητας? Κανένα σενάριο δημοκρατικής διαβούλευσης δεν μπορεί να μη περικλείει καχυποψία. Η συνοχή των αγανακτισμένων θα κλυδωνιστεί. Στα θετικά του αν πετύχει ηχηρή επιστροφή της πολιτικής στην συλλογική δράση.
Kρίση αξιών, θεσμών, πολιτικής, μια κρίση εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και πολιτικής. Διανύουμε μια περίοδο όπου η απονομιμοποίηση των θεσμών αλλά και του πολιτικού προσωπικού είναι έντονη στα όρια της απαξίωσης. Αλλαγή πολιτικής. Από τους πολιτικούς οι πολίτες σήμερα απαιτούν συνειδητοποίηση και ανάληψη των ευθυνών με πλήρη σεβασμό προς το λαό. Οι ευθύνες δεν μπορεί να είναι αόριστες και γενικές, έχουν ονοματεπώνυμο. Εξάλλου δεν παραγράφονται στη συλλογική συνείδηση των πολιτών.
Είμαστε πολίτες του κόσμου διαφορετικοί Αρπάκτες του ΔΝΤ, οραματιστές δίπλα στο Νέλσον, τον Ερνέστο, τη γενιά του Μάη του 1968. Οραματιστές με αιτήματα. Μόνο τ’ άλογο αφηνιάζει και ανεξέλεγκτα ορμά τυφλά προς τα εμπρός. Περισσότερη δημοκρατική συμμετοχή, ανταποκρινόμενη στη λαϊκή βούληση. Μπάζει το κλασικό σύστημα αντιπροσώπευσης γιατί αγνοεί τη δύναμη του πολίτη.
Ειρηνική εξέγερση όχι άνευ αποτελέσματος, ένα μέτωπο κοινωνικό που μπορεί να παρασύρει το πολιτικό σύστημα της διαφθοράς, της διαπλοκής και θα ζητήσει δημοκρατία για όλους, κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη. Με συλλογική ανασυγκρότηση της κοινωνίας ζητείται διέξοδος επί των όσων συμβαίνουν. Στη δημοκρατία εξάλλου περί αδιεξόδων ουδείς λόγος. Ας αναλογιστούμε η εξουσία ότι μεγάλη μερίδα αγανακτισμένων προσομοιάζει περισσότερο με πλήθος παρά με όχλο. Ας συμμεριστεί η κάθε εξουσία την αγωνία των πολιτών.

Η ομαδική συνείδηση γίνεται δρόμος
Εις ώτα ακουόντων.
Μήπως τελικά η ένωση της Ευρώπης και του κόσμου ολάκερου θα γίνει στους δρόμους? Οι λαοί της Ευρώπης και ολάκερης της γης ξύπνησαν. Για αλλαγή πλεύσης! Φωνή αγανάκτησης με αφετηρία τη πλατεία Ταχρίμ στην Αίγυπτο, με κοινό σημείο την άμεση δημοκρατική έκφραση.
Χειρότερη αντίδραση η αδιαφορία. Εσύ φταις για το κάθε στραβοπάτημα του κόσμου για τις λανθασμένες πολιτικές. Αυτό το κύμα αγανάκτησης αν την υφήλιο παρασύρει στο διάβα του το «φιλελεύθερο» που αντιμετώπιζε τον άνθρωπο όχι ως αξία αλλά ως μέσο εκμετάλλευσης. Μέσα από τις στάχτες του παλιού κάτι νέο οσφραίνεται. Οι πολίτες στέλλουν ηχηρά πολιτικά μηνύματα που οι πολιτικοί οφείλουν να κατανοήσουν, να αποκωδικοποιήσουν. Οι κυβερνώντες πρέπει να αφουγκράζονται τους πολίτες, τα θέλω τους. Να απαντούν στις επιθυμίες των πολιτών. Κρίνεται η επιτηδειότητα καιροφυλακτούντων πολιτικάντηδων.
Με θέληση πέρα από πολιτικό κόστος σε μια προσπάθεια εξυγίανσης και διάσωσης των θεσμών και της εμπιστοσύνης του λαού προς αυτούς . Σε περιόδους ομοβροντιάς κατηγοριών για ανευθυνότητα η ανάγκη για προσφυγή στις κάλπες δεν πρέπει να μένει στα θέλω του εκάστοτε κυβερνόντος (στη Κύπρο βρίσκει και συνταγματική θεμελίωση). Το φαινόμενο αυτό συνδέθηκε με την ενεργοποίηση της κοινωνίας των πολιτών! Ας προβληματίσει όλο αυτό του θιασώτες της κοινωνία των πολιτών που τη περιόριζαν σε ζητήματα τοπικού χαρακτήρα.
Αν οι διαμαρτυρίες μας υπολείπονται του μεγέθους της αδικίας. Απλά συνεχίζουμε. Η εξέλιξη αλλάζει τους κανόνες δικανικού πολιτισμού και την αποδοχή συστημάτων. Οι ενδείξεις επιβάλουν αυθεντική δημοκρατική διαβούλευση. Ας καθαρίσει «η κόπρος του Αυγεία» Η Κίνηση αυτή απευθύνει όμως πρόσκληση, πραγματική πρόκληση προς όλα τα υπεύθυνα πρόσωπα. Σε κάθε Νοσταλγό των πλατειών. Εξάλλου διδαχθήκαμε ότι οι αγώνες και η αλλαγή των συνειδήσεων γίνεται στους δρόμους. Η αριστερά αρχίζει με την αντίληψη της κακοδαιμονίας και της ανάγκης ριζοσπαστικής αλλαγής για μια νέα κοινωνία αλληλεγγύης, δικαιοσύνης και συμμετοχής χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από τον άνθρωπο. Η αντιπροσώπευση, η αντικατάσταση του ανθρώπου από το κόμμα, του κόμματος από την ηγετική ομάδα κάπου οδήγησε σε κρίση του αντιπροσωπευτικού συστήματος. «Φοβάμαι όλα αυτά που θα γίνουν για μένα χωρίς εμένα». Με τον αγανακτισμένο υπερήφανο άνθρωπο μας ενώνει η προσήλωση στην ιδέα της αλλαγής, μιας νέας δίκαιης κοινωνίας. Παλλαϊκό αίτημα για αλλαγή. Σημάδια φανερώνουν τα μελλούμενα.
Η αρχή έγινε. η πλατεία γέμισε. το σύστημα τρόμαξε.
«Γέμισαν οι πλατείες ρυτιδωμένα πρόσωπα, νέους οργισμένους,
μάνες που ουρλιάζουν “φτάνει πια”,
εργάτες με ροζιασμένα χέρια και αρυτίδωτες ψυχές,
ποιητές και φιλόσοφους που ρωτούν “γιατί”,
πόλεις με πολιορκημένους άρχοντες σε πολιορκημένα παλάτια που τώρα αγωνιούν από την ασταμάτητη οργή,
πεινασμένους που αμήχανοι οραματίζονται ακόμα και τα περισσεύματα της τραπέζης, που όμως ετοιμάζονται για τη μεγάλη πορεία.
Αυτή η γη δεν ανέχεται πια την ανέχεια.vΑυτοί οι κτίστες δεν δέχονται να ζουν χωρίς κτίσματα. Αυτή η οργή δεν τιθασσεύεται.
Ναι. Όπου να ‘ναι θα κτυπήσουν οι καμπάνες. Ναι. Όπου να ‘ναι γεννιέται ένας καινούργιος κόσμος». Δώρος Λοίζου
«Ίσως έφτασε ο κόμπος ως το κτένι
Ίσως το βαρέλι δεν έχει πια πάτο
Δεν ξέρω από το κακό πιο είναι το χειρότερο
η τυραννία η το προλεταριάτο»
Οι πολίτες όμως έχουν το κριτήριο να αποδίδουν «Τα του Καίσαρος τω Καισάρι». Ένα νέο αύριο έρχεται. «Ετοιμαστείτε για έναν καλύτερο κόσμο». Επιμένουμε να μένουμε στη γη.
«Στο τελευταίο σκαλί στου Κακού τη Σκάλα,
θα αισθανθούν να φυτρώνονται τα φτερά τα πρωτινά, τα μεγάλα»
ΥΣ: Φαινόμενα πολυδιάστατα επιδέχονται πολλαπλών αναλύσεων. Εν προκειμένω ασχοληθήκαμε μόνο με τη θεσμική-πολιτική πτυχή του. Η οικονομική κρίση επιτάσσει να μιλήσουμε σοσιαλιστικά. Επιφυλασσόμαστε!
Χαραλάμπους Πηνελόπη