Οι γεωπολιτικές διαστάσεις των εξελίξεων στην Ελλάδα.
Του Ρούντι Ρινάλντι
Δεν είναι μόνο οι φόβοι των φαινομένων ντόμινο που μπορεί να ανησυχούν τα διάφορα διεθνή κέντρα και τις ισχυρές χώρες. Δεν είναι απλά το ζήτημα των οικονομικών αναταράξεων ή κλυδωνισμών που τροφοδοτεί το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Η χώρα μας έχει βρεθεί στο επίκεντρο διεθνών διεργασιών-ανταγωνισμών και είναι λάθος να φαντάζεται κανείς έναν αυτόματο πιλότο που οδηγεί τις εξελίξεις, ανεξάρτητα από παρεμβολές, «παίκτες», στρατηγικές, τακτικές, παγίδες, αναδιατάξεις, νέες συμμαχίες, προκλήσεις, διπλά παιχνίδια και ένταση της δράσης πάσης φύσεως μηχανισμών.
Αντικειμενικά, το εκλογικό αποτέλεσμα της 6ης Μαΐου δημιούργησε ένα νέο περιβάλλον. Η απώλεια της διακυβέρνησης στην Ελλάδα είναι ένα πλήγμα στην ευρωπαϊκή πολιτική διαδικασία υπό τον μερκελισμό. Η Ελλάδα δεν είναι Ουγγαρία, αλλά είναι στο επίκεντρο του πλέγματος των κεντρικών αντιθέσεων του διεθνούς συστήματος, σημείο συνάντησης και σύζευξης των αντιθέσεων αυτών. Ο απρόσκοπτος έλεγχος έχει ιδιαίτερη σημασία για τη χειραγώγηση των πολιτικών εξελίξεων. Η Ελλάδα δεν είναι μόνο ένα πειραματόζωο για εξαγωγή πολιτικών, αφού θα δοκιμαστούν πάνω του. Έχει, επίσης, κεντρική σημασία ως παράγοντας βασικών ισορροπιών στις διεθνείς σχέσεις.
Επομένως, η σημασία της διακυβέρνησης στην Ελλάδα είναι κρίσιμη και για τους μεγάλους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς που γίνονται τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ανατολική Μεσόγειο.
Αντικειμενικά, το εκλογικό αποτέλεσμα της 6ης Μαΐου δημιούργησε ένα νέο περιβάλλον. Η απώλεια της διακυβέρνησης στην Ελλάδα είναι ένα πλήγμα στην ευρωπαϊκή πολιτική διαδικασία υπό τον μερκελισμό. Η Ελλάδα δεν είναι Ουγγαρία, αλλά είναι στο επίκεντρο του πλέγματος των κεντρικών αντιθέσεων του διεθνούς συστήματος, σημείο συνάντησης και σύζευξης των αντιθέσεων αυτών. Ο απρόσκοπτος έλεγχος έχει ιδιαίτερη σημασία για τη χειραγώγηση των πολιτικών εξελίξεων. Η Ελλάδα δεν είναι μόνο ένα πειραματόζωο για εξαγωγή πολιτικών, αφού θα δοκιμαστούν πάνω του. Έχει, επίσης, κεντρική σημασία ως παράγοντας βασικών ισορροπιών στις διεθνείς σχέσεις.
Επομένως, η σημασία της διακυβέρνησης στην Ελλάδα είναι κρίσιμη και για τους μεγάλους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς που γίνονται τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ανατολική Μεσόγειο.
Λαϊκός παράγοντας και ισορροπίες
Το νέο, το καινούργιο και ίσως αναπάντεχο, είναι η παρεμβολή του λαϊκού παράγοντα, που με την επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε νέα δεδομένα και αναγκάζει σε αναπροσαρμογές όλες τις ασταθείς ισορροπίες, όλα τα σενάρια και όλους τους ανταγωνισμούς. Επομένως αν έχουν έτσι τα πράγματα, είναι χρήσιμο να βλέπουμε πίσω από τις ρητορικές ποιες είναι οι πραγματικές επιδιώξεις. Θέλουν οι ΗΠΑ μια ενίσχυση της γερμανικής Ευρώπης; Η αναδιάταξη των συμμαχιών στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και νοτιο-ανατολική Μεσόγειο σε ποιες πολιτικές οδηγούν τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, το Ισραήλ και τις ευρωπαϊκές δυνάμεις; Ο παράγοντας «αγορές» και η ασύμμετρη δράση του, σε ποιο βαθμό τέμνεται και σε ποιο αυτονομείται από τις στρατηγικές επιδιώξεις διαφόρων παικτών;
Κυρίως, όμως, γιατί όλοι έχουν ενωθεί ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ; Και τι σημαίνει αυτός ο νέος εχθρικός συνασπισμός; Ποιοι οι στόχοι του απέναντι στη χώρα και ιδιαίτερα απέναντι στο λαϊκό κίνημα και την Αριστερά. Μέσα από ποια σενάρια θα προχωρήσουν τις προσπάθειες να το εξολοθρεύσουν, να το εκμηδενίσουν; Οι μοχλοί και οι μηχανισμοί για να στήσουν τις πολιτικές τους είναι πολλοί. Δεν είναι μόνο ο οικονομικός εκβιασμός. Είναι αφελές να νομίζουμε πως όλα θα κριθούν γύρω από οικονομικές διευθετήσεις. Το πολιτικό στοιχείο, ο πολιτικός έλεγχος, η εξουδετέρωση της Αριστεράς και μιας πιθανής κυβέρνησής της, έχουν τεθεί ήδη στους σχεδιασμούς και ήδη εκτυλίσσονται πλευρές σεναρίων και ψυχολογικού-πολιτικού πολέμου. Το συντονισμένο μπαράζ επιθέσεων και πιέσεων προς τον ΣΥΡΙΖΑ (ως πιθανό νικητή των επόμενων εκλογών) είναι το προοίμιο όσων επόμενων «σκηνών» θα παρακολουθήσουμε στο άμεσο μέλλον.
Ο ΣΥΡΙΖΑ βάζει σε κίνδυνο τον πολιτικό έλεγχο που είχαν και τις ισορροπίες που είχαν πετύχει οι δυτικές δυνάμεις στο εσωτερικό της χώρας. Οι τριγμοί στην Ευρωζώνη, οι πολιτικές αναδιατάξεις στην Ευρώπη, το βάθεμα της κρίσης, η εμπλοκή του G8 και οι αντιθέσεις στο επίπεδο αυτό, η πορεία του αμερικανογερμανικού ανταγωνισμού, οι βλέψεις της Ρωσίας και της Κίνας συνδέονται με την απώλεια του πολιτικού ελέγχου στην Ελλάδα σε μια κρίσιμη στιγμή. Η ανάσχεση του ΣΥΡΙΖΑ με κάθε κόστος αποτελεί βασικό στόχο και ήδη στήθηκαν τα δόκανα, οι παγίδες, τα μυστικά όπλα, ο πόλεμος της προπαγάνδας, οι πιέσεις και οι εκβιασμοί. Ο πρώτος στόχος είναι να μην κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές και άρα με χίλια-μύρια κόλπα να ξαναστηθεί ένα μνημονιακό πολιτικό σκηνικό που να επιτρέπει τη συνέχιση της ισορροπίας που είχε εξασφαλιστεί στα δύο προηγούμενα χρόνια.
Αν αυτό δεν επιτευχθεί, τότε θα ασκηθεί πίεση στον ΣΥΡΙΖΑ ώστε να κινηθεί στα όρια μιας μνημονιακής πολιτικής με ολίγες επιδιορθώσεις. Αν και αυτό δεν γίνεται, τότε να σκάσουν στα χέρια μιας αριστερής κυβέρνησης «βόμβες» όπως η ανοικτή χρεοκοπία, η αποβολή από την Ευρωζώνη, η έξοδος από το ευρώ κ.λπ. με στόχο το γρήγορο διώξιμο της κυβέρνησης αυτής και φυσικά την καταστροφή της Αριστεράς στην Ελλάδα.
Το νέο, το καινούργιο και ίσως αναπάντεχο, είναι η παρεμβολή του λαϊκού παράγοντα, που με την επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε νέα δεδομένα και αναγκάζει σε αναπροσαρμογές όλες τις ασταθείς ισορροπίες, όλα τα σενάρια και όλους τους ανταγωνισμούς. Επομένως αν έχουν έτσι τα πράγματα, είναι χρήσιμο να βλέπουμε πίσω από τις ρητορικές ποιες είναι οι πραγματικές επιδιώξεις. Θέλουν οι ΗΠΑ μια ενίσχυση της γερμανικής Ευρώπης; Η αναδιάταξη των συμμαχιών στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και νοτιο-ανατολική Μεσόγειο σε ποιες πολιτικές οδηγούν τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, το Ισραήλ και τις ευρωπαϊκές δυνάμεις; Ο παράγοντας «αγορές» και η ασύμμετρη δράση του, σε ποιο βαθμό τέμνεται και σε ποιο αυτονομείται από τις στρατηγικές επιδιώξεις διαφόρων παικτών;
Κυρίως, όμως, γιατί όλοι έχουν ενωθεί ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ; Και τι σημαίνει αυτός ο νέος εχθρικός συνασπισμός; Ποιοι οι στόχοι του απέναντι στη χώρα και ιδιαίτερα απέναντι στο λαϊκό κίνημα και την Αριστερά. Μέσα από ποια σενάρια θα προχωρήσουν τις προσπάθειες να το εξολοθρεύσουν, να το εκμηδενίσουν; Οι μοχλοί και οι μηχανισμοί για να στήσουν τις πολιτικές τους είναι πολλοί. Δεν είναι μόνο ο οικονομικός εκβιασμός. Είναι αφελές να νομίζουμε πως όλα θα κριθούν γύρω από οικονομικές διευθετήσεις. Το πολιτικό στοιχείο, ο πολιτικός έλεγχος, η εξουδετέρωση της Αριστεράς και μιας πιθανής κυβέρνησής της, έχουν τεθεί ήδη στους σχεδιασμούς και ήδη εκτυλίσσονται πλευρές σεναρίων και ψυχολογικού-πολιτικού πολέμου. Το συντονισμένο μπαράζ επιθέσεων και πιέσεων προς τον ΣΥΡΙΖΑ (ως πιθανό νικητή των επόμενων εκλογών) είναι το προοίμιο όσων επόμενων «σκηνών» θα παρακολουθήσουμε στο άμεσο μέλλον.
Ο ΣΥΡΙΖΑ βάζει σε κίνδυνο τον πολιτικό έλεγχο που είχαν και τις ισορροπίες που είχαν πετύχει οι δυτικές δυνάμεις στο εσωτερικό της χώρας. Οι τριγμοί στην Ευρωζώνη, οι πολιτικές αναδιατάξεις στην Ευρώπη, το βάθεμα της κρίσης, η εμπλοκή του G8 και οι αντιθέσεις στο επίπεδο αυτό, η πορεία του αμερικανογερμανικού ανταγωνισμού, οι βλέψεις της Ρωσίας και της Κίνας συνδέονται με την απώλεια του πολιτικού ελέγχου στην Ελλάδα σε μια κρίσιμη στιγμή. Η ανάσχεση του ΣΥΡΙΖΑ με κάθε κόστος αποτελεί βασικό στόχο και ήδη στήθηκαν τα δόκανα, οι παγίδες, τα μυστικά όπλα, ο πόλεμος της προπαγάνδας, οι πιέσεις και οι εκβιασμοί. Ο πρώτος στόχος είναι να μην κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές και άρα με χίλια-μύρια κόλπα να ξαναστηθεί ένα μνημονιακό πολιτικό σκηνικό που να επιτρέπει τη συνέχιση της ισορροπίας που είχε εξασφαλιστεί στα δύο προηγούμενα χρόνια.
Αν αυτό δεν επιτευχθεί, τότε θα ασκηθεί πίεση στον ΣΥΡΙΖΑ ώστε να κινηθεί στα όρια μιας μνημονιακής πολιτικής με ολίγες επιδιορθώσεις. Αν και αυτό δεν γίνεται, τότε να σκάσουν στα χέρια μιας αριστερής κυβέρνησης «βόμβες» όπως η ανοικτή χρεοκοπία, η αποβολή από την Ευρωζώνη, η έξοδος από το ευρώ κ.λπ. με στόχο το γρήγορο διώξιμο της κυβέρνησης αυτής και φυσικά την καταστροφή της Αριστεράς στην Ελλάδα.
Οξύτατη σύγκρουση
Η επανάκτηση επομένως μιας ισορροπίας στην Ελλάδα, η αποδοχή ενός νέου συσχετισμού, περνά μέσα από μια οξύτατη σύγκρουση στο εσωτερικό, ανάμεσα σε δύο στρατόπεδα, το μνημονιακό και το αντιμνημονιακό. Η επανατοποθέτηση διεθνών δυνάμεων θα γίνει με βάση και την έκβαση αυτής της διαμάχης αλλά και τα τραντάγματα που θα προκαλέσει σε Ευρώπη, Ανατολική Μεσόγειο, Βαλκάνια. Επομένως ρομαντικές, αφελείς, φαντασιόπληκτες θεωρήσεις, κοντά σε δογματικές αγκυλώσεις και κατηγορηματικές καταγγελτικές, συνθηματολογικές πολιτικές δεν μπορούν να προσφέρουν τίποτα.
Η πραγματική δύναμη του λαϊκού αντιμνημονιακού στρατοπέδου βρίσκεται στην ορμή και τη δυναμική που έχει, στην πείρα που έχει αποκτήσει στα δύο χρόνια αγώνων στη χώρα μας αλλά και στην τωρινή μετατροπή του σε πολιτικό ρεύμα. Διαδικασία που συντελείται, κυρίως, γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ και ειδικότερα μέσα από το πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα.
Παράλληλα, η πολιτική έκφραση του μνημονιακού στρατοπέδου είναι διάτρητη, απονομιμοποιημένη. Ο ελληνικός αστισμός βρίσκεται κατακερματισμένος και χωρίς σοβαρές πολιτικές εφεδρείες. Η δυναμική που διαθέτει το λαϊκό ρεύμα, τα σοβαρά προβλήματα, το αστικό μπλοκ και η επικείμενη εκλογική διαδικασία, δημιουργούν δυνατότητες ώστε να ξεπεραστούν στην πράξη πολλές ανισομετρίες ανάμεσα στο βαθμό προετοιμασίας και τη δυναμική, ανάμεσα στην πολιτική και την οικονομική ισχύ. Για να γίνουν όμως αυτά πράξη, δηλαδή να εκτυλιχθούν προς όφελος του λαϊκού μπλοκ οι εξελίξεις, είναι απαραίτητο να σημειωθεί και να χωνευτεί πως η πολιτική ρήξεων (που είναι αναγκαία προϋπόθεση, απαραίτητος παράγοντας, ζωογόνα πηγή και πολλαπλασιαστής) οφείλει να λαμβάνει υπ’ όψιν του το συσχετισμό δύναμης και όχι να στηρίζεται σε στοιχεία ενός απλού βολονταρισμού.
Η κρισιμότητα της στιγμής και το διακύβευμα της εκλογικής αναμέτρησης (αλλά και της σύγκρουσης των δύο μπλοκ στη χώρα) απαιτούν επιτακτικά τη συνειδητοποίηση των διεθνών διαστάσεων της σύγκρουσης αυτής, της μεγάλης σημασίας που έχει και για εξωελλαδικές δυνάμεις που δεν θα μείνουν άπραγες, αλλά αντίθετα θα εμπλακούν άμεσα. Όχι, βεβαίως, στο πλευρό του λαϊκού μπλοκ.
Η επανάκτηση επομένως μιας ισορροπίας στην Ελλάδα, η αποδοχή ενός νέου συσχετισμού, περνά μέσα από μια οξύτατη σύγκρουση στο εσωτερικό, ανάμεσα σε δύο στρατόπεδα, το μνημονιακό και το αντιμνημονιακό. Η επανατοποθέτηση διεθνών δυνάμεων θα γίνει με βάση και την έκβαση αυτής της διαμάχης αλλά και τα τραντάγματα που θα προκαλέσει σε Ευρώπη, Ανατολική Μεσόγειο, Βαλκάνια. Επομένως ρομαντικές, αφελείς, φαντασιόπληκτες θεωρήσεις, κοντά σε δογματικές αγκυλώσεις και κατηγορηματικές καταγγελτικές, συνθηματολογικές πολιτικές δεν μπορούν να προσφέρουν τίποτα.
Η πραγματική δύναμη του λαϊκού αντιμνημονιακού στρατοπέδου βρίσκεται στην ορμή και τη δυναμική που έχει, στην πείρα που έχει αποκτήσει στα δύο χρόνια αγώνων στη χώρα μας αλλά και στην τωρινή μετατροπή του σε πολιτικό ρεύμα. Διαδικασία που συντελείται, κυρίως, γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ και ειδικότερα μέσα από το πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα.
Παράλληλα, η πολιτική έκφραση του μνημονιακού στρατοπέδου είναι διάτρητη, απονομιμοποιημένη. Ο ελληνικός αστισμός βρίσκεται κατακερματισμένος και χωρίς σοβαρές πολιτικές εφεδρείες. Η δυναμική που διαθέτει το λαϊκό ρεύμα, τα σοβαρά προβλήματα, το αστικό μπλοκ και η επικείμενη εκλογική διαδικασία, δημιουργούν δυνατότητες ώστε να ξεπεραστούν στην πράξη πολλές ανισομετρίες ανάμεσα στο βαθμό προετοιμασίας και τη δυναμική, ανάμεσα στην πολιτική και την οικονομική ισχύ. Για να γίνουν όμως αυτά πράξη, δηλαδή να εκτυλιχθούν προς όφελος του λαϊκού μπλοκ οι εξελίξεις, είναι απαραίτητο να σημειωθεί και να χωνευτεί πως η πολιτική ρήξεων (που είναι αναγκαία προϋπόθεση, απαραίτητος παράγοντας, ζωογόνα πηγή και πολλαπλασιαστής) οφείλει να λαμβάνει υπ’ όψιν του το συσχετισμό δύναμης και όχι να στηρίζεται σε στοιχεία ενός απλού βολονταρισμού.
Η κρισιμότητα της στιγμής και το διακύβευμα της εκλογικής αναμέτρησης (αλλά και της σύγκρουσης των δύο μπλοκ στη χώρα) απαιτούν επιτακτικά τη συνειδητοποίηση των διεθνών διαστάσεων της σύγκρουσης αυτής, της μεγάλης σημασίας που έχει και για εξωελλαδικές δυνάμεις που δεν θα μείνουν άπραγες, αλλά αντίθετα θα εμπλακούν άμεσα. Όχι, βεβαίως, στο πλευρό του λαϊκού μπλοκ.
Να ξανακούσουμε το μήνυμα
Το Μνημόνιο ήταν μια κατακτητική πολιτική υπό τη γερμανική Ευρώπη. Η ανατίναξη της Ευρωζώνης είναι πιο κοντά από ποτέ. Από αυτήν το τι θα μείνει ως «Ευρώπη» ή μάλλον πόσες «Ευρώπες» θα έχουμε (του Βορρά, του Νότου κ.λπ.) είναι ένα ανοικτό ζήτημα. Υπάρχουν όλα τα σημάδια της προετοιμασίας για αυτά τα σκηνικά. Ποιος θα βρεθεί ωφελημένος από αυτές τις εξελίξεις είναι κι αυτό ανοικτό ως ζήτημα. Ποιες πολιτικές δυνάμεις θα ενισχυθούν ή θα αναδειχθούν; Η ελληνική ιδιομορφία συμπυκνώνεται πρώτα απ’ όλα γύρω από την ανάδειξη ενός μαζικού λαϊκού ρεύματος που παίρνει πολιτικά χαρακτηριστικά, αλληλοτροφοδοτείται και συνδέεται με την Αριστερά αποτελώντας κόκκινη σφήνα στο «μαλακό υπογάστριο» της Ευρώπης. Όλες οι πολιτικές, όλες οι πρακτικές πρέπει να οδηγήσουν στην ενδυνάμωση, ωρίμανση και ανάδειξη, αυτού του προοδευτικού λαϊκού μπλοκ. Το σύνθημα «Για μια άλλη Ελλάδα σε μια άλλη Ευρώπη» πρέπει να υποστασιοποιηθεί προγραμματικά, πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά. Για να υπάρξει διέξοδος για την χώρα και το λαό.
Ένα χρόνο μετά τις πλατείες, ας ξανακούσουμε τα μηνύματά τους: Πραγματική δημοκρατία, εθνική ανεξαρτησία, κοινωνική χειραφέτηση. Πάρτε το Μνημόνιο και φύγετε από δω! Μια άλλη μέρα, μια άλλη προοπτική, μια άλλη ελπίδα μπορεί να ανατείλει. Για να την προϋπαντήσουμε πρέπει να δούμε πιο σφαιρικά, πιο συνολικά, πιο χειραφετημένα και ρεαλιστικά τις αντιθέσεις που διαπερνούν αυτή την ανεμοδαρμένη γωνιά της Ευρώπης που τη λένε Ελλάδα και που «οι εμπόροι την μισούνε».
Το Μνημόνιο ήταν μια κατακτητική πολιτική υπό τη γερμανική Ευρώπη. Η ανατίναξη της Ευρωζώνης είναι πιο κοντά από ποτέ. Από αυτήν το τι θα μείνει ως «Ευρώπη» ή μάλλον πόσες «Ευρώπες» θα έχουμε (του Βορρά, του Νότου κ.λπ.) είναι ένα ανοικτό ζήτημα. Υπάρχουν όλα τα σημάδια της προετοιμασίας για αυτά τα σκηνικά. Ποιος θα βρεθεί ωφελημένος από αυτές τις εξελίξεις είναι κι αυτό ανοικτό ως ζήτημα. Ποιες πολιτικές δυνάμεις θα ενισχυθούν ή θα αναδειχθούν; Η ελληνική ιδιομορφία συμπυκνώνεται πρώτα απ’ όλα γύρω από την ανάδειξη ενός μαζικού λαϊκού ρεύματος που παίρνει πολιτικά χαρακτηριστικά, αλληλοτροφοδοτείται και συνδέεται με την Αριστερά αποτελώντας κόκκινη σφήνα στο «μαλακό υπογάστριο» της Ευρώπης. Όλες οι πολιτικές, όλες οι πρακτικές πρέπει να οδηγήσουν στην ενδυνάμωση, ωρίμανση και ανάδειξη, αυτού του προοδευτικού λαϊκού μπλοκ. Το σύνθημα «Για μια άλλη Ελλάδα σε μια άλλη Ευρώπη» πρέπει να υποστασιοποιηθεί προγραμματικά, πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά. Για να υπάρξει διέξοδος για την χώρα και το λαό.
Ένα χρόνο μετά τις πλατείες, ας ξανακούσουμε τα μηνύματά τους: Πραγματική δημοκρατία, εθνική ανεξαρτησία, κοινωνική χειραφέτηση. Πάρτε το Μνημόνιο και φύγετε από δω! Μια άλλη μέρα, μια άλλη προοπτική, μια άλλη ελπίδα μπορεί να ανατείλει. Για να την προϋπαντήσουμε πρέπει να δούμε πιο σφαιρικά, πιο συνολικά, πιο χειραφετημένα και ρεαλιστικά τις αντιθέσεις που διαπερνούν αυτή την ανεμοδαρμένη γωνιά της Ευρώπης που τη λένε Ελλάδα και που «οι εμπόροι την μισούνε».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου