Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου 2010

Η εργατική τάξη δεν πάει στον... Παράδεισο

Της Ρένας Διακίδη
«Η εργατική τάξη πάει στον παράδεισο», ήταν η ταινία (1971) του Έλιο Πέτρι με τον Τζιαν Μαρία Βολοντέ, η οποία γνώρισε παγκόσμια επιτυχία. Στις μέρες μας θα μπορούσαμε, παραφράζοντας τον τίτλο του ιταλικού αριστουργήματος, να πούμε ότι οι δρόμοι των εργαζομένων και γενικώς των μικρομεσαίων, στη χώρα μας οδηγούν στην …κόλαση. 
Είναι οι κατηγορίες των πολιτών που έχουν επωμιστεί όλα τα βάρη των προηγούμενων και επόμενων γενεών και κοινωνικών τάξεων και καλούνται τώρα να πληρώσουν…αναδρομικά τα σπασμένα.
Στην εποχή μας έχουμε συνηθίσει να μιλάμε για εργατική τάξη, φτωχούς, συνταξιούχους, άνεργους νέους. Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί μια νέα πραγματικότητα, των νεόπτωχων, που αυξάνονται ραγδαία. Μεσαίοι, ηλικιακά και εισοδηματικά, οι οποίοι αδυνατούν να ανταπεξέλθουν ακόμη και στις στοιχειώδεις ανάγκες της καθημερινότητας. Και όχι μόνο αυτό. Ζούνε με την ενοχή ότι «μαζί τα φάγαμε»! Το σύνδρομο της ενοχής παραλύει τις αντιστάσεις. Νιώθουν ένοχοι που πρέπει να πληρώσουν για το «αμάρτημά» τους κι έτσι, κάθε βάναυσο αντιλαϊκό μέτρο που λαμβάνει η κυβέρνηση, πιστεύουν τους φέρνει πιο κοντά στη λύτρωση, πιο κοντά στον εξαγνισμό.
Όμως η διαμόρφωση ενός κλίματος ενοχής και συνενοχής, με σκοπό να περιοριστούν κατά το δυνατόν οι αντιδράσεις, δεν αλλάζουν τη ζοφερή πραγματικότητα. Η ύφεση εξελίσσεται σε βόμβα στα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας και τινάζει στον αέρα θέσεις εργασίας, εισοδήματα, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εργασιακές σχέσεις, αυτονόητα κοινωνικά δικαιώματα και βασικές παροχές πάνω στις οποίες δομήθηκε το κοινωνικό κράτος σε ολόκληρη την Ευρώπη, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Όλα αυτά σήμερα καταρρέουν. Σπάει το κοινωνικό συμβόλαιο. Σπάει μονομερώς, χωρίς διάλογο, με τον πιστόλι στον κρόταφο των μεσαίων και μικρομεσαίων χωρίς συναίνεση, αλλά με – επιβαλλόμενη άνωθεν - ενοχή και συνενοχή.
Για την κρίση, ωστόσο,  δεν ευθύνονται οι εργαζόμενοι. Μπορεί να ευθύνονται πολιτικοί, τεχνοκράτες, τράπεζες, πάντως οι εργαζόμενοι δεν σχεδίασαν παράγωγα, δομημένα ομόλογα, φούσκες χρηματιστηριακές και άλλα «τοξικά» προϊόντα. Αν υπάρχει μερίδιο «ένοχης» ευθύνης, αυτό έγκειται στο ότι υπέκυψαν στα πρότυπα της υπερκατανάλωσης, υπέκυψαν στην πλύση εγκεφάλου για τις απεριόριστες δυνατότητες που τους παρείχε ένα μοντέλο επίπλαστης ευμάρειας, ευημερίας και ανάπτυξης, στηριγμένης στα δανεικά.  Ένα μοντέλο που προωθήθηκε και έγινε τρόπος ζωής κυρίως επί κυβέρνησης Σημίτη, για να εξελιχθεί όπως τελικά εξελίχθηκε. Κι αν όλοι αυτοί που το πλάσαραν, πολιτικοί και καλοσπουδασμένοι τεχνοκράτες, δεν είχαν προβλέψει την εξέλιξη, πως θα την προέβλεπε ένας απλός πολίτης, ένας εργαζόμενος, ένας μικρομεσαίος;
Προφανώς λοιπόν δεν έχουν όλοι το ίδιο μερίδιο ευθύνης. Προφανώς δεν τα φάγαμε όλοι μαζί. Ωστόσο, η «σοσιαλιστική» κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, που διακήρυττε την κοινωνική δικαιοσύνη,  στο όνομα της κρίσης, καταλύει το κοινωνικό συμβόλαιο, στέλνει την εργατική τάξη στην κόλαση για τα «ανομήματά της», την ίδια ώρα που επιχειρεί να παραγράψει χρέη 24 δις από μεγάλες εταιρείες και επιχειρηματίες.
Και μετά απορούν γιατί οι πολίτες βλέπουν ως μόνη διέξοδο τη βία και την αυτοδικία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: