Υπόθεση Πλουμπίδη: «Σαν να είχε κατεβεί από τον ουρανό», από τη Ν. Κοτσιφά-Τζαντάλια

Την εποχή της παρανομίας του, ο Νίκος Πλουμπίδης άλλαζε συνεχώς σπίτια για να μην τον εντοπίσει η Ασφάλεια. Το ζεύγος Τριανταφυλλίδη φιλοξένησε τον παράνομο Πλουμπίδη στο σπίτι του, στην οδό Τρίτωνος στο Φάληρο. Με το ζεύγος Τριανταφυλλίδη ζούσε τότε μαζί και η βαφτισιμιά τους Νίτσα Κότσιφα-Τζανταλία, με το γιο της Κώστα.
Ο Νίκος Πλουμπίδης έμενε μαζί μας, σε ένα μικρό καμαράκι του σπιτιού που το είχαμε σαν αποθήκη. Ήταν ψηλός, λιγνός, αριστοκρατική φυσιογνωμία. Από την αρχή μού συστήθηκε και με ρώτησε αν φοβόμουν που θα ζούσα στο ίδιο σπίτι με έναν καταζητούμενο. Ήταν τόσο διακριτικός που δεν καταλαβαίναμε ότι κρύβαμε έναν άνθρωπο στο σπίτι. Ήταν σοβαρά άρρωστος, έπρεπε να βήχει διαρκώς και όμως κατάφερνε να κρύβει το βήχα του. Είχε ένα μπουκαλάκι και κάθε τόσο έφτυνε εκεί. Περνούσε ώρες ατελείωτες διαβάζοντας και γράφοντας. Έγραφε επιστολές, με κάτι γραμματάκια τόσο δα, τα οποία εγώ μετέφερα σε άλλα στελέχη του κόμματος. Δεν ήξερα τι έλεγαν αυτά τα γράμματα, γνώριζα μόνο τις διευθύνσεις όπου τα παρέδιδα.

Μερικές φορές επισκέπτονταν τον Πλουμπίδη στο σπίτι μας ο Μπελογιάννης, η Έλλη Παππά, ο Βαβούδης. Έρχονταν, τους περνούσαμε στο δωμάτιο του Πλουμπίδη για να κουβεντιάσουν, τους πηγαίναμε τον καφέ αλλά δεν ήμασταν μπροστά στις συζητήσεις τους.
Μια μέρα, όταν ο Πλουμπίδης είχε φύγει πια από το σπίτι μας, πήγαινα το γιο μου τον Κώστα στο σχολείο, στην οδό Σίνα, με το τραμ. Και όπως καθόμαστε, μπροστά μας ήταν ένας άνθρωπος που είχε ανοίξει την εφημερίδα του. Βλέπει ο γιος μου τη φωτογραφία στην εφημερίδα, σκύβει στο αυτί και μου λέει: «Μαμά, ο νονούλης», έτσι τον φωνάζαμε τον Πλουμπίδη. Τα ’χασα, κατάλαβα ότι τον είχαν συλλάβει.
Ένα χρόνο αργότερα, το 1953, με συνέλαβαν κι εμένα με την κατηγορία της κατασκοπείας. Αφού συναντούσα τον Πλουμπίδη, θα ήμουν κατάσκοπος και εγώ! Με πήγαν πρώτα στην Ασφάλεια, με κράτησαν εκεί ένα μήνα _με ανάκριση και ξύλο_ και μετά με μετέφεραν στις φυλακές Αβέρωφ. Δικάστηκα μαζί με τον Πλουμπίδη και μου έριξαν δώδεκα χρόνια. Έκανα αναθεώρηση και αίτηση χάριτος και τελικά αποφυλακίστηκα στα τρία χρόνια.
Στη δίκη μας ο Πλουμπίδης ήταν μαχητικότατος, δεν λύγισε ούτε μια στιγμή. Και όταν το κόμμα τον έβγαλε χαφιέ, είπε μόνο: «Το κόμμα μου ξέρει τι κάνει και θα βρει το λάθος του». Εγώ είχα επαναστατήσει, δεν πίστευα ότι ο Πλουμπίδης είναι χαφιές, τον είχα ζήσει τόσο καιρό+ δεν ήταν δυνατόν ένας άνθρωπος που θυσιάζεται έτσι, που ζει αποκλεισμένος και άρρωστος σε τέτοιες συνθήκες, να είναι προδότης. Το είπα σε όλους ότι ο Πλουμπίδης δεν ήταν χαφιές αλλά δεν με πίστεψε κανείς εκτός από τη μακαρίτισσα τη νονά μου. Μάλιστα, επειδή είχα αυτή την άποψη, οι συγκρατούμενές μου από το κόμμα δεν μου μιλούσαν. Γύριζα στη φυλακή από το δικαστήριο, ήμουν ένα πτώμα και αντί να βρίσκω λίγη θαλπωρή, αυτές δεν μου μιλούσαν, με έβγαζαν τρελή.
Άνθρωποι σαν τον Πλουμπίδη δύσκολα θα ξαναπεράσουν σε αυτή τη γη. Ο Πλουμπίδης ήταν ένα πράγμα αλλιώτικο, σαν αυτό που λένε στα παραμύθια, σαν να είχε κατεβεί από τον ουρανό.
Ολόκληρη η μαρτυρία της Νίνας Κοτσιφά-Τζαντάλια στο βιβλίο «Μαρτυρίες για τον Εμφύλιο Πόλεμο και την ελληνική αριστερά» του Στέλιου Κούλογλου, εκδόσεις «Εστία».
tvxs.