Το λιβυκό πετρέλαιο αλλάζει τις ισορροπίες

Τόσο κοντά και συνάμα τόσο μα­κριά! Το λιβυκό πετρέλαιο σπρώ­χνει τη χώρα στις αγκάλες των μεγάλων πολυεθνικών της ενέργειας, δημιουργώντας έναν ακόμη θύλακο για τον πλήρη έλεγχο των κοιτασμάτων του «μαύρου χρυσού» και του «γαλά­ζιου καυσίμου» από τους πολύ λίγους και πολύ ισχυρούς της ενέργειας...
Εάν θα έπρεπε να ενδιαφέρει κάποι­ον η ανακατανομή των συσχετισμών στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανα­τολικής Μεσογείου - με τις εντάσεις, τις ανατροπές και τις ανοικτές ή καλυμ­μένες επεμβάσεις -, αυτός θα έπρεπε να είναι η Ελλάδα. Άλλωστε, όλως τυ­χαίως, οι χώρες που πέρασαν διά του πυρός και του σιδήρου των εξεγέρσε­ων και των ανατροπών είναι εκείνες που «ακουμπάνε» ή επηρεάζουν την οικονομική ζώνη της χώρας μας, αυτό που ονομάζουμε ΑΟΖ.
Η Αίγυπτος μπορεί να άνοιξε τον... χορό των διαδηλώσεων, αλλά η Λιβύη ολοκληρώνει την πλήρη ανατροπή των δεδομένων που ίσχυαν μέχρι πρόσφα­τα, όσον αφορά την περιοχή όπου επε­κτείνονται τα ελληνικά συμφέροντα στον Νότο.

Στο σημείο αυτό, καλό είναι να θυ­μηθούμε πως ο υφυπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης προωθώντας το νο­μοσχέδιο για τις έρευνες πετρελαίου στην ελληνική επικράτεια, είχε σπεύ­σει να διευκρινίσει πως οι πρώτοι διαγωνισμοί για την παραχώρηση των σχετικών αδειών θα αφορούν περιοχές της Δυτικής Ελλάδας και της Κρήτης.
Εκεί - όπως έλεγε τότε ο υφυπουρ­γός - τα δεδομένα είναι πιο ξεκάθαρα από άλλες περιοχές (υπονοώντας το Αιγαίο και τις τουρκικές απειλές), ενώ στα δυτικά είναι, θεωρητικά, όλα τα­κτοποιημένα. Μόνο που η εξέλιξη με τον πόλεμο στη Λιβύη ανατρέπει και τις πιο ισχυρές βεβαιότητες... Κανείς δεν ξέρει εάν το νέο καθεστώς που θα επι­κρατήσει στην Τρίπολη, θα επιβεβαιώσει τα... αυτονόητα, τα οποία πλέον δεν είναι καθόλου σίγουρα.
Άλλωστε, όπως όλα δείχνουν, στη Λι­βύη αποκτούν το πάνω χέρι οι δυνάμεις εκείνες που προωθούν τα αμερικανικά συμφέροντα. Κι εάν τα συμφέροντα αυτά έχουν βάλει στο στόχαστρό τους όλα τα κοιτάσματα - επιβεβαιωμένα ή μελλοντικά - στην ευρύτερη περιοχή, τότε δεν θα αφήσουν κανέναν να αμφι­σβητήσει την επικράτησή τους.

Κίνδυνος;
Είναι γνωστό ότι, όταν οι πολυεθνι­κές ξοδεύουν εκατοντάδες εκατομ­μύρια δολάρια για να ανατρέψουν ένα καθεστώς, το κάνουν για να εξασφα­λίσουν τα δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια που υπολογίζουν να βγάλουν από τη ληστρική εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών.
Όλα αυτά μας οδηγούν σε ένα πολύ επικίνδυνο συμπέρασμα: Εάν η ΑΟΖ του Αιγαίου είναι ιδιαίτερα επισφαλής λόγω τουρκικών λεονταρισμών, τότε η ΑΟΖ στον Νότο και στα δυτικά της χώ­ρας μας εξαρτάται από τις ορέξεις των σιδερόφρακτων ορδών του ΝΑΤΟ και των χορηγών του... Άλλωστε, το λιβυκό πετρέλαιο είναι το μήλον της έριδος εδώ και πολλές δεκαετίες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, στο υπέδαφος της χώρας κρύβονται περίπου 46,5 δισ. βαρέλια – σχεδόν διπλάσια ποσότητα από εκεί­νη που είχε υπολογιστεί στο τέλος της δεκαετίας του ’90.
Επιπλέον ο «μαύρος χρυσός» της Λι­βύης θεωρείται ο τρίτος πιο ποιοτικός στη σύνθεσή του έπειτα από τον σαουδαραβικό και τον ιρανικό.
Το καθεστώς Καντάφι δημιουργούσε τεχνητά προβλήματα στις διεθνείς τι­μές αυξομειώνοντας την παραγωγή, και είχε δημιουργήσει ένα ισχυρό μπλοκ μέσα στον ΟΠΕΚ, μαζί με τη Βενεζουέ­λα και το Ιράν, κοντράροντας τις φιλοαμερικανικές δυνάμεις του καρτέλ.
Τώρα τα πράγματα για τους ολιγάρχες της ενέργειας είναι πολύ πιο εύκο­λα. Πολύ περισσότερο, τώρα που απο­μακρύνουν (για μια ακόμη φορά) τον ανταγωνισμό από άλλες ανερχόμενες (αλλά κρατικές) δυνάμεις, όπως οι Ρώ­σοι, οι Κινέζοι και οι Ιρανοί. Έτσι επιβε­βαιώνεται η διαπίστωση έρευνας που είδε το φως της δημοσιότητας πριν από μερικά χρόνια και έκανε λόγο για επα­ναδραστηριοποίηση των ιδιωτικών ομί­λων, καθώς τις τελευταίες δεκαετίες όλες οι νέες ποσότητες πετρελαίου βρί­σκονταν υπό τον έλεγχο των κρατικών επιχειρήσεων ανά τον κόσμο.

Φύγαμε... εγκαίρως!
Εκείνοι, λοιπόν, που τρίβουν τα χέ­ρια τους είναι οι μάνατζερ και οι ιδιο­κτήτες της Exxon, της Chevron κι άλλων κολοσσών αμερικανικών συμφερόντων – επιχειρήσεις οι οποίες μέχρι τώρα ήταν σχεδόν αποκλεισμένες από το «παιχνίδι» της ανατολικής Μεσογείου και της Βόρειας Αφρικής, αλλά πλέον ανακάμπτουν με σχεδόν αυτοκρατορι­κό τρόπο.
Από κοντά τους γαλλικές, ιταλικές και βρετανικές επιχειρήσεις, που θα επιδι­ώξουν είτε να διατηρήσουν είτε να επε­κτείνουν τη θέση τους στην περιοχή. Το Παρίσι και η Ρώμη, μάλιστα, πήραν ένα πολύ σημαντικό μάθημα από το Ιράκ, καθώς η αρχική τους άρνηση να συνερ­γαστούν για τη στρατιωτική εισβολή τούς κόστισε σε πηγές και ποσότητες ενεργειακών πρώτων υλών. Έχασαν όλα τα συμβόλαια!
Στη Λιβύη ο Μπερλουσκόνι, αλλά κυρίως ο Σαρκοζί, βρέθηκαν να είναι οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές της σταυ­ροφορίας, υπολογίζοντας ότι οι εται­ρείες των χωρών τους θα έχουν σημα­ντικό μερίδιο στη διανομή της λείας.
Άλλωστε, από τον Σεπτέμβριο του 2008, η γαλλική Gaz de France / Suez είχε εξαγοράσει το μερίδιο των «δικών» μας Ελληνικών Πετρελαίων (42% Λά­τσης, 35% ελληνικό Δημόσιο) σε κοινο­πραξία με την αυστραλιανή Woodside και την ισπανική Repsol, που ερευνού­σαν έξι περιοχές, πέντε στη Σύρτη και μία στη έρημο του Μουρζούκ.
Οι Έλληνες, δηλαδή, πρόλαβαν και αποχώρησαν πριν από την κρίση, ενώ τώρα Γάλλοι, Ισπανοί και Αυστραλοί εί­ναι «ξεκρέμαστοι»...

Ο εκκρεμής Νότος
Και για να κλείσουμε με αυτό που ξεκινήσαμε: Ο Νότος πλέ­ον αμφισβητείται εκ θεμελίων όσον αφορά τις ΑΟΖ και τη δυ­νατότητα ανάπτυξης ερευνητι­κών δραστηριοτήτων. Ωστόσο, και στα ανατολικά μας, τα πράγ­ματα περιπλέκονται ακόμη πε­ρισσότερο.
Η Συρία αποτελεί τον επόμενο στόχο, με (πραγματική ή όχι, ποιος... ενδιαφέρεται;) αφορ­μή τους νεκρούς από το κύμα έντασης που επικρατεί στη χώρα εδώ και μερικούς μήνες. Το φιτίλι της αναταραχής είναι έτοιμο να ανάψει και στον γει­τονικό Λίβανο, ο οποίος απειλεί τα συμφέροντα του Ισραήλ στην ανατολική Μεσόγειο, ζητώ­ντας τον καθορισμό της δικής του ΑΟΖ. Τις τελευταίες ημέρες ανακινείται το θέμα της δολο­φονίας του πρώην πρωθυπουρ­γού Ραφίκ Χαρίρι, στην οποία διάφορες πλευρές επιχειρούν να εμπλέξουν τη Χεζμπολάχ. Στην Κύπρο, η αμφισβήτηση του Δημήτρη Χριστόφια συνεχί­ζεται, ενώ η οικονομική κρίση εξαπλώνεται επικίνδυνα στην Ευρώπη, με τα φαντάσματα των εντάσεων να γίνονται όλο και πιο πυκνά, όλο και πιο απειλητι­κά στην ευρύτερη περιοχή... Εξίσου πληθαίνουν εκείνοι που εκτιμούν πως ο οικονομικός «πόλεμος» μπορεί, με ένα τυ­χαίο γεγονός ή μία απρογραμ­μάτιστη αφορμή, να μετατραπεί σε θερμό επεισόδιο ή κάτι ακό­μη πιο αιματηρό... Μακάρι όλοι αυτοί να διαψευστούν!
topontiki