«Φτάνει!» με τις προκαταλήψεις για τους Ρομά

«Dosta!» στα ρουμανικά σημαίνει Φτάνει! Είναι ακριβώς το μήνυμα που θέλει να περάσει μια ευρωπαϊκή εκστρατεία, με στόχο την καταπολέμηση της προκατάληψης και των στερεοτύπων της κοινωνία απέναντι στους Ρομά. Η εκστρατεία αυτή έφτασε και στην Ελλάδα και για το σκοπό αυτό ο Jeroen Schokkenbroek, ειδικός εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης για θέματα Ρομά βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε στο tvxs.gr, για το παραμελημένο θέμα των Ρομά στην Ευρώπη, τις προκαταλήψεις και διακρίσεις σε βάρος τους, αλλά και την ανάδειξη του ζητήματος αυτού σε πολιτική προτεραιότητα μετά τις απαράδεκτες απελάσεις Ρομά από την γαλλική κυβέρνηση.Η εκστρατεία αυτή εφαρμόστηκε σε 5 χώρες της Ανατολικής Ευρώπης: Αλβανία, Βοσνία Εζεργοβίνη, Μαυροβούνιο, Σερβία και FYROM, την περίοδο 2006-2007. Το 2009, σειρά είχαν η Κροατία, η Ιταλία, η Ρουμανία και η Σλοβενία. Το απόγευμα της Τρίτης, πραγματοποιήθηκε η εναρκτήρια εκδήλωση της εκστρατείας DOSTA! στην Ελλάδα, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Βασικό μήνυμα της εκστρατείας είναι:
«Πρέπει να καταρρίψουμε τις προκαταλήψεις, όχι καταγγέλλοντας τους, αλλά μαθαίνοντάς τους για το ποιοι πραγματικά είναι. Δεν είναι τέλειοι, αλλά ποιος είναι; Το σίγουρο είναι ότι αριθμούν 10 εκατ. ανθρώπους και διαβούν σε όλες σχεδόν τις χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης. Δεν έχουν μόνο υποχρεώσεις, αλλά και δικαιώματα, συνεπώς η εθνικότητά τους και τα ανθρώπινα δικαιώματά τους πρέπει να αναγνωριστούν. Επιπλέον, ο πολιτισμός των Ρομά αποτελεί ισχυρό κομμάτι της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς. Είναι καιρός να αναγνωρίσουμε αυτή τη συνεισφορά».

Μια πραγματικότητα που δεν μπορείς πλέον να αγνοείς

«Οι Ρομά της Ευρώπης αποτελούν ένα παραμελημένο ζήτημα. Οι άνθρωποι έχουν κλείσει τα μάτια. Είναι πιο βολικό να το αγνοείς...», δηλώνει στο tvxs.gr ο κ. Schokkenbroek. Ωστόσο, οι εξελίξεις στη Γαλλία το επανέφεραν στην επιφάνεια και «το θετικό είναι ότι πλέον δεν μπορούμε να συμπεριφερόμαστε ότι σαν να μην υπάρχει, οι κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να κάνουν κάτι γι’ αυτό».
Τα γεγονότα στη Γαλλία το περασμένο καλοκαίρι, με την πολιτική Σαρκοζί που στιγμάτιζε απευθείας τους Ρομά, απελαύνοντάς τους και καταστρέφοντας τους καταυλισμούς τους, οδήγησε σε μια μεγάλη ένταση μεταξύ Γαλλίας και Ρουμανίας. «Το σημαντικό είναι ότι με αυτή την ιστορία το θέμα των Ρομά μετατράπηκε σε πολιτική προτεραιότητα, είδε το φως της δημοσιότητας, μπήκε στην κυβερνητική ατζέντα όλων των κρατών», τονίζει.
Οι διωγμοί των Ρομά αποτέλεσαν την αφορμή να συγκληθεί τον Οκτώβριο του 2010 στο Στρασβούργο από το γενικό γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, μια συνάντηση. Συμμετείχαν 20 υπουργοί και εκπρόσωποι κυβερνήσεων για να επιβεβαιώσουν όλες οι χώρες τη δέσμευσή τους για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος. Το αποτέλεσμα ήταν η Διακήρυξη του Στρασβούργου, που αποτελεί ώθηση για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και το ίδιο το Συμβούλιο της Ευρώπης, σημειώνει ο κ. Schokkenbroek.

Ο ρατσισμός βασίζεται στην άγνοια

Η άγνοια αποτελεί, σύμφωνα με τον κ. Schokkenbroek, την πηγή των προκαταλήψεων και των στερεοτύπων που έχουν καθιερωθεί στην κοινή γνώμη για τους Ρομά. «Κι ο ρατσισμός γενικότερα βασίζεται στην άγνοια», τονίζει χαρακτηριστικά και προσθέτει: Η εκστρατεία Dosta στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες έχει στόχο την υπέρβαση αυτής της άγνοιας, όπως και να ανοίξει τα μάτια των ανθρώπων, ώστε να καταλάβουν ότι πρόκειται για ανθρώπινα όντα, με προβλήματα όπως όλοι μας.
«Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη και οι αυστηρές οικονομικές πολιτικές των κρατών διογκώνουν τα προβλήματα των Ρομά, ωστόσο εδώ μιλάμε για μια περισσότερο διαχρονική περίπτωση που ισχύει εδώ και πολύ καιρό. Είναι βασική αρχή της εγκληματολογίας... αν οι άνθρωποι ζουν στην απόλυτη ανέχεια, είναι απελπισμένοι... τα υψηλότερα ποσοστά εγκληματικότητας είναι γεγονός. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση είναι περισσότερο ευάλωτοι στο να παρανομήσουν. Το πρόβλημα είναι ότι πολλές εθνικές πολιτικές για πολύ καιρό έχουν αγνοήσει αυτά τα προβλήματα. Τα βασικά ζητήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν σήμερα οι Ρομά συνδέονται με πολλούς διαφορετικούς τομείς. Αρχικά, η ανεργία. Υπάρχει τεράστιο ποσοστό ανεργίας μεταξύ των Ρομά, πολύ μεγαλύτερο από εκείνο του υπόλοιπου πληθυσμού. Αλλά και η εκπαίδευση, που συνδέεται με την ανεργία. Τα παιδιά που δεν θα μορφωθούν, δεν θα καταφέρουν να βρουν δουλειά. Πολλά παιδιά Ρομά δεν πηγαίνουν στο σχολείο ή να πάνε το εγκαταλείπουν νωρίς».
Η άγνοια, όμως, αποτελεί στοιχείο και της ίδιας της κοινότητας των Ρομά απέναντι στη σημασία της εκπαίδευσης. «Στο Συμβούλιο της Ευρώπης θέλουμε να ασχοληθούμε με αυτό το θέμα, προωθώντας το θεσμό των Ρομά διαπραγματευτών. Πρόκειται για ανθρώπους που εργάζονται σε τοπικό επίπεδο, επιχειρώντας να χτίσουν γέφυρες μεταξύ της κοινότητας των Ρομά, των επίσημων αρχών και του εκπαιδευτικού συστήματος. Ειδικά στο θέμα της εκπαίδευσης έχουν ένα πολύ σημαντικό σκοπό: να πάνε στους καταυλισμούς, να συζητήσουν με τους γονείς, να τους εξηγήσουν ότι είναι προς το συμφέρον τους, αλλά και του ίδιου του παιδιού. Συζητούν ακόμη με το ίδιο το σχολείο, να εξηγήσουν ότι τα παιδιά αυτά έχουν ειδικά μειονεκτήματα, πρέπει να παρακολουθούνται και να βοηθιούνται για να ενσωματωθούν στο σχολείο. Αυτό δεν θα γίνει από μόνο του».
tvxs.