Δευτέρα 22 Αυγούστου 2011

«Ροκανίζουν» το δάνειο οι εταίροι μας

Λιγότερο από ένα μήνα χρειάστηκε προκειμένου να «ξεθωριάσει» η ευρωπαϊκή συμφωνία της 21ης Ιουλίου. Οι απαιτήσεις των Φιλανδών για εγγυήσεις εκ μέρους της Ελλάδας άνοιξαν την «όρεξη» και των άλλων «δορυφόρων» της Γερμανίας (Αυστρία, Ολλανδία, Σλοβακία) κλονίζοντας ταυτοχρόνως την αξιοπιστία της ίδιας της Ε.Ε. στη διαχείριση της κρίσης.
Τα νέα σύννεφα που φαίνονται στον ορίζοντα της συμφωνίας προκαλούν εντάσεις και στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό, με την κυβέρνηση να δέχεται τα βέλη της αντιπολίτευεσης για τους χειρισμούς της στην τελευταία σύνοδο κορυφής. Ο υπουργός Οικονομικών Ευαγ. Βενιζέλος διαβεβαιώνει ότι η «συμφωνία της 21ης Ιουλίου δεν τίθεται εν αμφιβόλω, διότι είναι ζωτικής σημασίας για την ευρωζώνη». Ωστόσο οι αγορές δεν φαίνεται να συμμερίζονται την άποψη αυτή φθάνοντας για μία ακόμη φορά στα όρια του πανικού. Είναι ενδεικτικό ότι η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου από το τέλος Ιουλίου, έχει αυξηθεί κατά περίπου 2,5%, φθάνοντας στο 16,5%.
Το ζήτημα των εγγυήσεων το οποίο προσπαθεί πλέον να διαχειριστεί και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαπιστώνοντας ότι «δεν βγαίνουν τα νούμερα», αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου. Ο εκπρόσωπος του αρμόδιου επιτρόπου Ολι Ρεν παρενέβη την Παρασκευή για να βάλει «φρένο» στις ορέξεις των επίδοξων δανειστών μας, όμως είναι αμφίβολο κατά πόσο έπεισε. Το «ντόμινο» των εγγυήσεων, αν τελικά υποχρεωθεί να τις χορηγήσει η Ελλάδα σε κάποιες από τις δανείστριες χώρες, θα «ροκανίσει» επικίνδυνα το νέο πακέτο των 109 δισ. ευρώ, μειώνοντάς το τουλάχιστον κατά 5,5 με 6 δισ. ευρώ. Επομένως τίθεται θέμα «επάρκειας» της βοήθειας και έτσι επανέρχεται διά της πλαγίας ο κίνδυνος της χρεοκοπίας.
Ο λογαριασμός για το πόσο πρέπει να συνεισφέρει η κάθε χώρα της Ε.Ε. στο νέο πακέτο δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί. Είναι πολύ πιθανόν αυτή την εβδομάδα που το θέμα θα τεθεί σε επίπεδο εκπροσώπων να υπάρξει κάποια πρόοδος. Το «παζλ» γίνεται ακόμη πιο πολύπλοκο εξαιτίας του χαρακτήρα που έχει η συμμετοχή των κρατών στο νέο πακέτο, η οποία γίνεται με την μορφή εγγυήσεων προς το Ταμείο EFSF. Στο αρχικό μνημόνιο η συμμετοχή των εταίρων μας είχε πάρει τη μορφή διακρατικών δανείων. Αντιθέτως το νέο δάνειο αυτή τη φορά θα χορηγηθεί από το EFSF, στο οποίο όμως θα κληθούν να «στηρίξουν» με τη μορφή πρόσθετων εγγυήσεων τα κράτη-μέλη που ήδη συμμετέχουν στο Ταμείο.
Για παράδειγμα, η Φιλανδία, η οποία ήταν και η πρώτη που είχε απαιτήσει την καταβολή εγγυήσεων, συμμετέχει στην αρχική «προίκα» του EFSF με ποσοστό 2%. Αν η χώρα διατηρήσει το μερίδιο αυτό και στο δάνειο που θα χορηγηθεί στη χώρα μας, η συμμετοχή της (προ των εγγυήσεων) ανέρχεται σε περίπου 2 δισ. ευρώ. Από αυτά η Ελλάδα πρέπει να καταθέσει σε ειδικό λογαριασμό περίπου 600 εκατ. ευρώ προκειμένου μαζί με τους τόκους που θα σωρευτούν τα επόμενα 25 με 30 χρόνια να καλύψουν τη συμμετοχή της Φιλανδίας. Ετσι όμως το καθαρό δάνειο που μπορεί να λάβει η Ελλάδα από τη χώρα αυτή περιορίζεται στα 1,4 δισ. ευρώ. Αν λοιπόν προστεθούν κατά τον ίδιο τρόπο και οι εγγυήσεις για τους τρεις άλλους «δορυφόρους» οι οποίοι συμμετέχουν στο EFSF με ποσοστό 9%, τότε όπως υπολογίζουν αναλυτές, το συνολικό πακέτο θα «κουρευτεί» τουλάχιστον κατά 5% ή 5,5 με 6 δισ. ευρώ.
Με δεδομένη τη «δομή» του πακέτου, με το οποίο οι Ευρωπαίοι διαθέτουν ακριβώς όσα χρειάζεται η χώρα για να καλύψει τις δανειακές της ανάγκες, μια τέτοια εξέλιξη προκαλεί μία τρύπα η οποία αναγκαστικά πρέπει να καλυφθεί εκ των έσω. Μάλιστα αν συνυπολογιστεί ότι η βαθύτερη ύφεση στην οποία έχει πέσει η ελληνική οικονομία (το ΑΕΠ φέτος μπορεί να συρρικνωθεί έως και κατά 5,5%) είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε ένα γενικότερο εκτροχιασμό των στόχων που έχουν τεθεί στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, τότε το «άνοιγμα» γίνεται ακόμη μεγαλύτερο.
Για παράδειγμα, αν το έλλειμμα φέτος ξεπεράσει τα 17 δισ. ευρώ όπως προμηνύουν τα στοιχεία από την εκτέλεση του προϋπολογισμού στο πρώτο επτάμηνο του έτους, οπότε η απόκλιση σε έσοδα και έξοδα ξεπέρασε τα 4,5 δισ. ευρώ, οι δανειακές ανάγκες της χώρας θα αυξηθούν αντιστοίχως. Το νέο πακέτο έχει προϋπολογίσει ότι για την κάλυψη του δημοσιονομικού ελλείμματος την ερχόμενη τριετία η Ελλάδα θα χρειαστεί μόνο 37 δισ. ευρώ, τα οποία τελικά μπορεί να αποδειχθούν ανεπαρκή.
Στο αρνητικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στις αγορές και στα σενάρια διάσπασης της ευρωζώνης που επανέρχονται, η κυβέρνηση δύσκολα θα μπορέσει να πετύχει και τον στόχο των 20 δισ. ευρώ που έχει τεθεί για τις αποκρατικοποιήσεις και την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Τα χρήματα αυτά τα οποία υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως μαξιλάρι, έχουν πλέον μπει μέχρι τελευταίου ευρώ στο νέο πακέτο για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της χώρας. Αν οι συνθήκες ήταν ευνοϊκότερες η χώρα θα μπορούσε να «υποσχεθεί» καλύτερες επιδόσεις στον τομέα αυτό, καλύπτοντας έτσι τις δημοσιονομικές της αστοχίες. Ομως φαίνεται ότι η οικονομία έχει μπει σε φαύλο κύκλο, καθώς οι δημοσιονομικές αποκλίσεις επιδεινώνουν το αρνητικό κλίμα, το οποίο με τη σειρά του μετατρέπει σε σισύφειο άθλο την υλοποίηση του συνολικού κυβερνητικού προγράμματος.
enet. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: