«Διαζύγιο» Τουρκίας - Ισραήλ

Σε «διαζύγιο» οδηγούνται οι σχέσεις Τουρκίας - Ισραήλ, μετά από την οργισμένη αντίδραση της πρώτης, την Παρασκευή, όταν δινόταν στη δημοσιότητα η έκθεση του ΟΗΕ σχετικά με την ισραηλινή επέμβαση πέρσι τον Μάιο στο τουρκικό πλοίο “Μαβί Μαρμαρά” που επιχειρούσε να προσεγγίσει τη Λωρίδα της Γάζας, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους εννιά Τούρκοι πολίτες. Η έκθεση, που χαρακτηρίζει «νόμιμο» τον ισραηλινό ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας και θεωρεί «υπερβολική» και «παράλογη» την ισραηλινή αντίδραση, καλεί το Ισραήλ να εκφράσει τη «λύπη» του και όχι να ζητήσει συγγνώμη, όπως απαιτεί εδώ και καιρό η Άγκυρα προκειμένου να εξομαλύνει τις σχέσεις της με το εβραϊκό κράτος… Πέραν της συγγνώμης, για την εξομάλυνση αυτή (που είναι στρατηγικής σημασίας και για τις δύο πλευρές) η Τουρκία ζητεί επίσης από το Ισραήλ την αποζημίωση των οικογενειών των θυμάτων και άρση του αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας. Ενδεχόμενη έκφραση συγγνώμης από πλευράς Ισραήλ θα άνοιγε τον δρόμο σε δικαστικές διώξεις των στρατιωτών του…

Η έκθεση του ΟΗΕ, που -σπάνιο γεγονός- κλίνει προς την πλευρά των ισραηλινών επιχειρημάτων, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για την τουρκική πλευρά, η οποία, πριν καν περάσουν 24 ώρες από τη δημοσιοποίηση της έκθεσης του ΟΗΕ, πέρασε στην αντεπίθεση με σειρά μέτρων, από τα οποία το πιο εντυπωσιακό είναι η προσφυγή στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο προκειμένου να «κρίνει τη νομιμότητα του αποκλεισμού», καθώς είναι γνωστό ότι η χώρα δεν τρέφει ιδιαίτερη εκτίμηση για τον συγκεκριμένο θεσμό. Παράλληλα η Άγκυρα κήρυξε persona non grata τον Ισραηλινό πρέσβη, που πρέπει να επιστρέψει στο Ισραήλ ώς την Τετάρτη (οι διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών επανέρχονται στο επίπεδο Β’ γραμματέα) και ανέστειλε τις στρατιωτικές συμφωνίες (που έχουν όμως «παγώσει» από πέρσι την άνοιξη). Συνολικά η τουρκική αντίδραση, ήταν μεν αναμενόμενη (είχαν προϊδεάσει οι πρόσφατες εξαγγελίες Ερντογάν και Νταβούτογλου), αλλά προκαλεί έκπληξη η έντασή της…
Από την πλευρά του, το Ισραήλ επαναλάμβανε την Παρασκευή την άρνησή του να ζητήσει συγγνώμη από την Τουρκία, ενώ ο πρωθυπουργός Νετανιάχου είχε συσκέψεις για περαιτέρω ενέργειες.
Ελ. Τσερεζόλε
avgi