ΝΤΟΥέΝΤΕ ΦΑΚΕΛΟΣ
Τον Αύγουστο του 2008 δύο ελληνικά καΐκια μπαίνουν στο λιμάνι της Γάζας σπάζοντας το ναυτικό αποκλεισμό που παράνομα έχει επιβάλλει το Ισραήλ. Είναι η πρώτη φορά μετά από 41 χρόνια που ξένο σκάφος πλησιάζει ή μπαίνει στο συγκεκριμένο λιμάνι. Στο καΐκι «Άγιος Νικόλαος» o καπετάνιος Γιώργος Κλώντζας ζει στιγμές που θα αλλάξουν για πάντα πια τη ζωή του και τον τρόπο που βλέπει τα γεγονότα. Από τότε ελληνικά και ξένα σκάφη θα ξαναπροσπαθήσουν πολλές φορές να σπάσουν το εμπάργκο μεταφέροντας βοήθεια στην Παλαιστίνη. Κάποιες φορές το ταξίδι τους θα απαγορευτεί από τις αρχές και κάποιες τα πράγματα θα είναι ακόμα πιο σκληρά όπως συνέβη με το τουρκικό Mavi Marmara στο οποίο βρήκαν το θάνατο 9 άοπλοι επιβαίνοντες μετά από επίθεση Ισραηλινών κομάντο.
Ακριβώς τρία χρόνια μετά από εκείνη τη στιγμή συνάντησα τον Γιώργο Κλώντζα στη βάση του, στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης. Μέσα στο καΐκι του, το οποίο είναι και σπίτι του, ένα ζεστό αυγουστιάτικο πρωινό συζητήσαμε για πολλή ώρα. Μιλήσαμε για πράγματα που εύκολα μπορώ να τα μοιραστώ, για να δουν και άλλοι άνθρωποι από μια διαφορετική σκοπιά τον παλαιστινιακό λαό.
Ένα λαό που υφίσταται αδικία. Δεν έχει τόση σημασία αν λέγονται Παλαιστίνιοι, Κούρδοι ή Αρμένιοι. Αύριο μπορεί να είναι οποιοιδήποτε. Είναι ένας βασανισμένος λαός που βρέθηκε αντιμέτωπος με μεγάλα συμφέροντα. Η ανοχή στην αδικία που επακολούθησε είναι τρομακτική.
Μιλήσαμε όμως και για θέματα πιο συγκεκριμένα που μπορούν να αλλάξουν τη ζωή κάποιου, που τον κάνουν δυνατότερο μέσα από τη συνειδητοποίηση της ασημαντότητας του και για την προσωπική εμπειρία της πίστης: θέματα που στο συγκεκριμένο κείμενο δεν θα αποκαλύψω μιας και είναι πιο εύθραυστα από ό,τι άλλο είπαμε και φοβάμαι για την ακεραιότητα τους.
Το προηγούμενο Πάσχα είχα ζητήσει από το Γιώργο να κάνουμε μία συζήτηση για τις εμπειρίες του ως καπετάνιος σε σκάφη του στόλου της ελευθερίας. Τότε τον είχα πετύχει σε προσμονή για το επόμενο του ταξίδι στην Παλαιστίνη. «Θα τα πούμε όταν γυρίσουμε», είχε πει τότε. Το ταξίδι δεν έγινε, όμως, εξαιτίας της απαγόρευσης του απόπλου από τις ελληνικές αρχές.
Είχα τόσα και τόσα να τον ρωτήσω αλλά στην αρχή τον βρήκα πολύ «κλειστό». «Δεν το 'χω με τις συνεντεύξεις», μου είπε. «Μα δεν είναι συνέντευξη, θέλω μόνο να μιλήσουμε για τα ταξίδια στην Παλαιστίνη» είπα. Και μιλήσαμε.
Αναφέρθηκα στον προβληματισμό μου ως προς τον ακτιβισμό. Του εξέφρασα τους ενδοιασμούς μου για το αν η κινητήριος δύναμη πίσω από αυτό είναι η δίψα για περιπέτεια ή ο ευγενής στόχος της καταπολέμησης της αδικίας και το έντονο χρέος για αλληλεγγύη.
Τι είναι αυτό που κάνει έναν άνθρωπο να φεύγει από το σπίτι του και να ρίχνεται στον κίνδυνο μιας δύσκολης κατάστασης;
Δεν ξέρω τι παρακινεί τους άλλους, ο καθένας έχει δικούς του λόγους, εγώ στην αρχή το ανέλαβα σαν μια δουλειά, δεν ήξερα τι θα συναντήσω. Βλέποντας όμως αυτά που είδα άλλαξα και δεν μπορώ να είμαι πια ο ίδιος. Εδώ στην Ελλάδα, παρά τις όποιες δυσκολίες, ζούμε στη γη της επαγγελίας. Ο κόσμος ούτε καν μπορεί να φανταστεί αυτό που συμβαίνει εκεί. Είναι σαν ένα κακό όνειρο.
Τι σε έκανε δηλαδή να ξαναπάς;
Μου έγινε υποχρέωση μετά από αυτά που είδα. Επίσης δεν πηγαίνω σαν ένας απλός επιβάτης, η ειδικότητα μου δεν αντικαθίσταται εύκολα. Μπορεί να βρουν ένα καπετάνιο ανά πάσα στιγμή αλλά το ταξίδι αυτό χρειάζεται έναν ψημένο καπετάνιο με επίγνωση του που πάει και γιατί.
Γιατί πας; Πιστεύεις ότι κάτι μπορεί να αλλάξει; Είσαι από αυτούς που πιστεύουν ότι μπορεί να αλλάξει ο κόσμος;
Πιστεύω πως τα πράγματα είναι προδιαγεγραμμένα και έτσι δεν μπορούμε να τα αλλάξουμε, μπορούμε μόνο να τα καθυστερήσουμε. Ο κόσμος μέχρι τώρα όντως αλλάζει αλλά προς το χειρότερο. Αυτό που πιστεύω είναι ότι μπορούμε να βάλουμε ένα λιθαράκι ώστε να υπάρξει ένα εμπόδιο στο κακό.
Δεν κρύβει την πίστη του στο Χριστό, αντιθέτως μιλάει για αυτήν υπομονετικά και με πλήρη κατανόηση και σεβασμό στη δική μου διαφορετική αντίληψη των πραγμάτων. Μέσα από αυτή την πίστη του νομίζω αντλεί τη δύναμη και το θάρρος να συμμετέχει σε μια τέτοια αποστολή όπου τα ρίσκα είναι μεγάλα και ο έλεγχος της κατάστασης μπορεί να χαθεί ανά πάσα στιγμή ανάλογα με τις εντολές που θα δοθούν, όπως άλλωστε έχει γίνει και στο παρελθόν.
Πες μου για τι σχέση σου με το φόβο. Φοβάσαι; Tι φοβάσαι;
Αυτός που λέει ότι δε φοβάται είναι ή ψεύτης ή ηλίθιος. Άλλο πράγμα όμως είναι να φοβάσαι και άλλο να παραδίδεσαι στο φόβο σου. Υπάρχουν λοιπόν αυτοί που συνειδητά πάνε ενάντια στο φόβο τους και δεν παραδίδονται και αυτοί που κάνουν πίσω είτε γιατί παραδίδονται στο φόβο τους είτε για άλλους λόγους… Αυτούς τους χαρακτηρίζω προδότες.
Προδοσία λοιπόν και όχι αδυναμία;
Nαι, τους χαρακτηρίζω προδότες.
Του ζήτησα να μοιραστεί μαζί μου μια εμπειρία από τα ταξίδια του που ένιωσε φόβο. Μου μίλησε για τη φορά που άφησαν το πλοίο και έφτασαν 6-7 ναυτικά μίλια από τις ακτές της Γάζας με κάτι τράτες και όλα τα Ισραηλινά πολεμικά σκάφη παρατεταγμένα γύρω. Βρέθηκε εκεί λοιπόν χωρίς να το έχει σκεφτεί καλά, όταν κάποια στιγμή έπεσε πυροβολισμός μέσα στο νερό. Τότε έβαλε σωσίβιο για πρώτη φορά στη ζωή του.
Επέμεινε να μου εξηγεί πόσο διαφορετικές είναι οι συνθήκες της καθημερινότητας των ανθρώπων εκεί από αυτές που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε. Μου είπε για το λιμάνι που είναι φτιαγμένο από τσιμεντοκολώνες και πλάκες από βομβαρδισμένα σπίτια. Ένα λιμάνι βρώμικο όσο κανένα άλλο και όμως εκεί τα παιδιά κολυμπάνε, παίζουν και γελάνε. Κάθε μέρα ζευγάρια παντρεύονται δίπλα στα χαλάσματα.
Συνάντησα την απόλυτη λύπη και την υπέρτατη χαρά μαζί, στον ίδιο τόπο, τον ίδιο καιρό.
Κορυφαία στιγμή της κουβέντας μας ήταν όταν μου περιέγραψε το χρονικό που μπαίνουν πια μέσα στο λιμάνι. Πλήθος κόσμου έχει συγκεντρωθεί και ζητωκραυγάζουν για να τους υποδεχτούν, σκαρφαλώνουν πάνω στο σκάφος, τα παιδιά βουτούν στο νερό, κολυμπούν χαρούμενα γύρω τους. Ο Γιώργος δεν έχει προλάβει καν να δέσει. Το βυθόμετρο δε λειτουργεί. Απολαμβάνει αυτό που συμβαίνει αλλά το σκάφος πάει προς τα έξω. Λέει στον μεταφραστή ότι θα κάνει ανάποδα και ότι πρέπει να ειδοποιήσει τα παιδιά να φύγουν αμέσως γύρω από το σκάφος γιατί αυτό που θα κάνει είναι επικίνδυνο. Στο άκουσμα της λέξης επικίνδυνο τα παιδιά ξεσπούν σε γέλια μιας και στην Παλαιστίνη ο κίνδυνος έχει γίνει πια τρόπος ζωής και μπροστά στις καταστάσεις που έχουν ζήσει τίποτα τέτοιο δεν τους φαίνεται επικίνδυνο.
Λίγο πριν κλείσουμε θέλησα να μάθω για την πρόσφατη απαγόρευση απόπλου του «ΤΑΧΡΙΡ» και τη στάση των ελληνικών αρχών. Μόλις τον ρώτησα, αντί να μου απαντήσει μου έκανε ο ίδιος μία ερώτηση:
Πως είπαμε πως λέγονται αυτοί που ενδίδουν και κυριεύονται από το φόβο τους;
Προδότες, του είπα εγώ.
Ε, αυτό!
Συμφώνησα απολύτως ως προς το χαρακτηρισμό. Η εποχή που διανύουμε έχει χαρακτηριστεί «περίοδος κρίσης». Κρίσης και προδοσίας θα προσέθετα, ενώ συναντώ καθημερινά κι άλλους που συμφωνούν ότι περί προδοσίας πρόκειται.
Δεν ξέρω τι εξέλιξη θα έχουν τα επόμενα ταξίδια του στόλου της ελευθερίας, αυτό που εύχομαι είναι να υπάρξει άρση του εμπάργκο και η ανθρωπιστική βοήθεια να μην χρειάζεται πια. Επειδή όμως η εκδοχή αυτή είναι τόσο αισιόδοξη που φτάνει στα όρια της ουτοπίας ενστερνίζομαι την εκδοχή του Γιώργου και εύχομαι τα ταξίδια τους να είναι έστω ένα μεγάλο εμπόδιο στην αδικία.
duendemagazine
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου