Μακμάκ*
Την τιμητική του είχε το γαϊτανάκι των τραπεζικών συγχωνεύσεων αυτήν τη βδομάδα. Μετά την "καλή" Νέα Proton, το "καλό" Νέο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (Τ.Τ.) πέρασε κι αυτό στη Eurobank.
H διαδικασία των συγχωνεύσεων και της ανακεφαλαιοποίησης στην Ελλάδα θα μείνει στην παγκόσμια οικονομική ιστορία σαν μνημείο τεχνασμάτων και αδιαφάνειας. Ακόμη και στην πατρίδα του καπιταλισμού-καζίνο, τις ΗΠΑ, οι όροι ανακεφαλαιοποίησης εμπεριείχαν κρατικό έλεγχο, εγγυήσεις και ανταλλάγματα για το αμερικανικό Δημόσιο, που έβαλε μπροστά την εκτυπωτική πρέσα. Μέχρι και τα ποσά που δόθηκαν στις ΗΠΑ ήταν αναλογικά μικρότερα σε σχετικά μεγέθη.
Εδώ όμως είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε-γέλασε. Έτσι, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) ζήτησε η εξαγορά του καλού Τ.Τ. να γίνει υποχρεωτικά με ανταλλαγή μετοχών και όχι μετρητά. Αυτό έκανε τη Eurobank μοναδικό υποψήφιο. Αν κάποια άλλη τράπεζα συμμετείχε με ανταλλαγή μετοχών, θα έχανε το 10% ιδιωτικής συμμετοχής και θα κατέληγε αυτόματα στο ΤΧΣ.
Προηγουμένως βέβαια, στο όνομα του περίφημου deal που ακυρώθηκε, οι ιδιώτες μέτοχοι της Eurobank επιβιβάστηκαν στο όχημα της Εθνικής χωρίς να βάλουν χρήματα για την..
ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζάς τους. Έτσι απέφυγαν αυτό που έπαθαν οι Ευρωπαίοι εταίροι της Credit Agricole, που πλήρωσαν κάποιες εκατοντάδες εκατομμύρια πριν παραδώσουν την Εμπορική στην Αlpha. Και τελικά, δύο πιστωτικά ιδρύματα με μοναδικό μέτοχο το ΤΧΣ, συγχωνεύτηκαν με διαγωνισμό αντί για διοικητική πράξη και ποιος ξέρει πόσοι σύμβουλοι πληρώθηκαν για τη συγχώνευση.
Τι είναι όμως μια καλή τράπεζα;
Απλουστευμένο παράδειγμα για τους αναγνώστες που βγάζουν σπυράκια με τα οικονομικά: Φανταστείτε μια επιχείρηση με δύο περίπτερα που έχει να λαβαίνει ένα εκατομμύριο ευρώ και χρωστάει δύο εκατομμύρια ευρώ. Τη σπάμε στα δύο και έχουμε μία επιχείρηση καλό περίπτερο που έχει να λαβαίνει ένα εκατομμύριο και μία επιχείρηση κακό περίπτερο που χρωστάει δύο εκατομμύρια. Το κακό περίπτερο μένει με τα χρέη του στο κράτος. Το καλό πάει για ιδιωτικοποίηση σε βάθος χρόνου. Προσοχή! Το παράδειγμα είναι απίστευτα κοντά στην πραγματικότητα!
Τι είναι συστημική τράπεζα;
Συστημική τράπεζα είναι κάθε μεγάλη ιδιωτική τράπεζα ασχέτως ισολογισμού. Με δεδομένο ότι απαγορεύτηκε να συμμετέχουν οι κρατικής ιδιοκτησίας τράπεζες στην ανακεφαλαιοποίηση, οι κρατικές δεν μπορούσαν παρά να σπάσουν σε good και bad. Τα χρέη πάνε στο κράτος με τη bad και τα οφέλη προίκα στις συστημικές. Οι όροι ήταν προκλητικά άδικοι ακόμη και για τις μικρές ιδιωτικές τράπεζες που τους ζητήθηκε να βάλουν το 100% των απαιτούμενων κεφαλαίων για να μην κρατικοποιηθούν, όταν στις συστημικές ζητήθηκε μόνο το 10%.
Τα βάσανα των τραπεζών όμως δεν τελειώνουν εδώ. Όλες οι οικονομικές μελέτες συγκλίνουν ότι, παγκόσμια, η κορύφωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων συμβαίνει 6 με 9 μήνες μετά την κορύφωση της ανεργίας. Μέχρι, λοιπόν, να δούμε την ανεργία να πέφτει στην Ελλάδα, καινούργιοι σκελετοί θα βγαίνουν από ντουλάπες και οι εφιάλτες των τραπεζιτών θα συνεχίζονται.
Τα παλιά αγνά καπιταλιστικά χρόνια λέγανε ότι όποιος βάζει τα λεφτά έχει και το κλειδί. Στην Ελλάδα, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, το ΤΧΣ, που έχει τουλάχιστον το 90% των μεγάλων τραπεζών, είναι αυτόνομο και δεν λογοδοτεί στο ελληνικό κράτος που έχει χρεωθεί την ανακεφαλαιοποίηση, αλλά δεν ασκεί διοίκηση.
Όμως, ό,τι έχει θεσπιστεί με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου από μια κυβέρνηση, είναι δυνατόν να καταργηθεί με αντίστοιχο τρόπο από την επόμενη. Και μόνο τραπεζικά ιδρύματα υποχρεωμένα να ασκούν κοινωνική πολιτική είναι δυνατόν να συμβάλουν ουσιαστικά στο να βγει η χώρα από το τέλμα.
Για παράδειγμα, χρειάζονται για την παροχή ρευστότητας ειδικοί λογαριασμοί χαμηλότοκης πίστωσης με συμβολικό επιτόκιο. Οι λογαριασμοί αυτοί θα μπορούσαν να αφορούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις που ήταν συνεπείς πριν την κρίση και να επιτρέπεται η χρήση τους μόνο με τιμολόγια. Τέτοιου τύπου μέτρα όμως μπορούν να γίνουν μόνο από δημόσια ελεγχόμενες τράπεζες ή νέες τράπεζες ειδικού σκοπού. Και φυσικά, μόνο αν κάποιος πιστεύει στον Άγιο Βασίλη, πιστεύει σε αλλαγή προσανατολισμού των τραπεζών από αυτήν την κυβέρνηση...
* Ο Μακμάκ είναι ένα ασήμαντο ονειροπόλο γρανάζι του συστήματος που ακροβατεί ανάμεσα στον αντικαπιταλιστικό ρεαλισμό και τον ρεαλιστικό αντικαπιταλισμό. Τα στοιχεία του στη διάθεση της εφημερίδας.
Αυγή..