Συνέντευξη στον Σταύρο Καπάκο
* Πώς κρίνετε τις εξελίξεις μετά την αποκάλυψη της συνομιλίας Μπαλτάκου - Κασιδιάρη για τη Χρυσή Αυγή; Αρκεί η παραίτηση του πρώην γενικού γραμματέα της κυβέρνησης;
Η Αριστερά θεωρεί τη Χ.Α. μια ναζιστική και εγκληματική οργάνωση. Και για αυτόν τον λόγο θεωρώ ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία εναντίον της - ιδεολογικά, πολιτικά, ποινικά. Από εκεί και πέρα, οι αποκαλύψεις αναδεικνύουν τις άρρητες σχέσεις της "συστημικής" ακροδεξιάς με τη Χ.Α...
Και τα αποτελέσματα τα βλέπουμε στις κυβερνητικές παρεμβάσεις για τους μετανάστες, τα δικαιώματα και σε πολλούς άλλους τομείς. Επιπλέον από ό,τι φαίνεται η δίωξη της Χ.Α. υπαγορεύεται από τη μεριά της κυβέρνησης από μια ψηφοθηρική λογική -το κυρίαρχο είναι να μη βγει ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση! Ο Μπαλτάκος μπορεί να έφυγε, αλλά πολύ φοβάμαι ότι ο αντικομμουνισμός του θα συνεχίσει να λειτουργεί και στην εκλογική και στην ευρύτερη πολιτική της κυβέρνησης.
* Πώς αξιολογείτε το αποτέλεσμα των προτάσεων δυσπιστίας σε Στουρνάρα και Μεϊμαράκη; Ποιο ήταν το μήνυμα που ήθελε να δώσει ο ΣΥΡΙΖΑ και κατά πόσο εκτιμάτε ότι αυτό πέρασε;
Στην ολομέλεια της Κυριακής ο ΣΥΡΙΖΑ, εκτός του εισηγητή, του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου και του προέδρου, είχε δικαίωμα άλλων δύο μόνο ομιλητών για ένα τεράστιο σχέδιο νόμου που το πήραμε ξημερώματα του Σαββάτου και το οποίο η κυβέρνηση διαπραγματευόταν εφτά ολόκληρους μήνες! Κάναμε το ελάχιστο που θα περίμενε ο κόσμος που υποφέρει και βλέπει την απαξίωση όλων των δημοκρατικών και διαβουλευτικών θεσμών - δηλαδή την απαξίωση της δικής του φωνής. Ο πρόεδρος της Βουλής θα μπορούσε να διαχειριστεί το θέμα με μεγαλύτερη δημοκρατική ευαισθησία και να δώσει χρόνο για μια ουσιαστική συζήτηση. Ως πρόεδρος το πρώτο του μέλημα θα έπρεπε να είναι η διαφύλαξη του κύρους του Κοινοβουλίου.
* Η κυβέρνηση προπαγανδίζει το τέλος του Μνημονίου και μιλά για "success story". Πόσο πραγματικά είναι αυτά έπειτα από τις κατακλυσμιαίες επιπτώσεις της τελευταίας τετραετίας;
Θα μπορούσα να αντιπαραθέσω ότι το πρόγραμμα του ΔΝΤ έχει άλλα δύο χρόνια ζωής. Ότι θα έχουμε και άλλα μέτρα όπως άφησε να εννοηθεί η απόφαση του Eurogroup. Ότι η μελλοντική χρηματοδότηση είναι αβέβαιη. Ότι μέχρι να ξεπληρώσουμε το 75% των δανείων της Ε.Ε. (περίπου 150 δισ. ευρώ), θα είμαστε σε καθεστώς αυξημένης επιτήρησης. Αλλά δεν είναι αυτό το κυρίαρχο. Το βασικό είναι να καταλάβουμε ότι το Μνημόνιο είναι πια καθεστώς. Όχι μόνο θα συνεχιστεί η εσωτερική υποτίμηση και η προλεταριοποίηση των μεσαίων στρωμάτων, αλλά θα οδηγηθούμε σε μια οικονομία με κατεστραμμένο τον κοινωνικό ιστό. Στο όραμα της κυβέρνησης δεν υπάρχει χώρος για συνδικάτα, για επαγγελματικούς φορείς, για ενδιάμεσα διαβουλευτικά όργανα, για ζωντανές κοινότητες με πολιτιστικές και κοινωνικές δραστηριότητες.
Το μόνο που οραματίζονται είναι ένα αυταρχικό κράτος από τη μία, και μια απορρυθμισμένη αγορά από την άλλη. Δεν δημιουργείς ανάπτυξη με αυτήν την προσέγγιση, πόσο μάλλον ανάπτυξη με ποιοτικά χαρακτηριστικά.
* Ποια εκτιμάτε ότι θα είναι τελικά η συμφωνία για το ελληνικό χρέος; Κατά πόσο αυτή μπορεί να υποβαθμίσει την αναγκαιότητα της γραμμής του ΣΥΡΙΖΑ για κούρεμα και ευρωπαϊκή λύση χωρίς σκληρή λιτότητα;
Σε αυτό το σκέλος είμαστε όπως ήταν οι αναπτυσσόμενες χώρες μετά τη δική τους κρίση χρέους τη δεκαετία του ογδόντα και πριν από το σχέδιο Brady. Θυμίζω ότι η αρχική αντιμετώπιση (σχέδιο Baker) βασίστηκε σε επιμήκυνση και μείωση επιτοκίων - δηλαδή αυτό που υποστηρίζουν ο Σόιμπλε και ο Στουρνάρας για τη δική μας περίπτωση. Και το αποτέλεσμα ήταν ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες για πολλά χρόνια είχαν εκροές κεφαλαίου προς τις πιο πλούσιες χώρες, με αποτέλεσμα τα εισοδήματα να πέφτουν, η ανεργία και η φτώχεια να θερίζουν, και οι επενδύσεις να μην έρχονται. Και η κατάσταση καλυτέρεψε μόνο με το σχέδιο Brady που προέβλεπε και κούρεμα χρέους και εγγυήσεις των ΗΠΑ για το υπόλοιπο χρέους. Δηλαδή αυτό που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ για τον Νότο της Ε.Ε.: διαγραφή για ένα μέρος του χρέους και αμοιβαιοποίηση για ένα άλλο μέρος.
* Μπορεί η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ να εξαντλείται στο αντιμνημόνιο; Ποια είναι τα άλλα κεντρικά στοιχεία της φυσιογνωμίας του που πρέπει να αναδειχτούν εν όψει μάλιστα και των εκλογών;
Ούτε πρέπει, ούτε το κάνουμε. Απλώς, το τέλος της λιτότητας και η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης αποτελούν προϋπόθεση για οποιοδήποτε αναπτυξιακό εγχείρημα. Αλλά δεν υπάρχει ουδέτερη ανάπτυξη και, ίσως, τα σχέδιά μας για παραγωγική ανασυγκρότηση θα έπρεπε να τα είχαμε ευθέως προτείνει με όρους κοινωνικού μετασχηματισμού. Για μας η παραγωγική ανασυγκρότηση στηρίζει και στηρίζεται από μια ζωντανή και δυναμική κοινωνία.
Μας λένε ότι είμαστε με το παλιό, με το κράτος και με τις συντεχνίες. Το πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε φανερώνει ότι ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Η κυβέρνηση δεν έχει τίποτα να παρουσιάσει εκτός από τις αποτυχημένες νεοφιλελεύθερες συνταγές που μας έφεραν, σε παγκόσμια κλίμακα, στην κρίση του 2008: απορρυθμισμένες αγορές, αυταρχικό κράτος και, βέβαια, συμμαχίες με συγκεκριμένα συμφέροντα (τραπεζίτες, εμπορικές αλυσίδες, εισαγωγείς κ.λπ.). Εμείς μπορεί να εκκινούμε από παλαιότερες ιδέες για τους συνεταιρισμούς, τα παραγωγικά δίκτυα, για οργανισμούς ανασυγκρότησης και κοινωνικοποίησης επιχειρήσεων, όλα αυτά που στη χώρα μας το ΠΑΣΟΚ έχει συμβάλλει τα μέγιστα να απαξιωθούν στα μάτια του κόσμου. Αλλά το νέο βρίσκεται ακριβώς στα διαφοροποιημένα υποδείγματα, δηλαδή σε κοινωνικά και συνεργατικά πειράματα με την έντονη συμμετοχή των υποκειμένων του κοινωνικού μετασχηματισμού.
* Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν στασιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ μεγάλο μέρος των πολιτών αρνείται ακόμη και να απαντήσει. Πού οφείλεται η στασιμότητα; Πρέπει να ληφθούν και σε ποια κατεύθυνση πολιτικές πρωτοβουλίες εν όψει των ευρωεκλογών, καθώς και μετά από αυτές;
Ως γνωστόν, οι δημοσκοπήσεις αυτήν την περίοδο έχουν πολλά τεχνικά προβλήματα, ιδιαίτερα με τη μεγάλη απροθυμία των πολιτών να ανταποκριθούν. Δεν έχω την εικόνα στασιμότητας, αλλά σύντομα θα δούμε τα αποτελέσματα της κάλπης. Πιο πολύ με ανησυχούν τα ποιοτικά στοιχεία που αναδεικνύουν μια περιορισμένη ιδεολογική ηγεμονία σε θέματα, όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, το "μεγάλο" κράτος κ.λπ. Γι' αυτό δίνω τόσο μεγάλη σημασία στον εκπαιδευτικό ρόλο της Αριστεράς. Αυτό σημαίνει να εξηγήσουμε στο κοινωνικό μας μπλοκ τις πηγές της χειραγώγησής του, και τον ρόλο που έχουν οι απλοί άνθρωποι στην υπόθεση της χειραφέτησης. Αυτός ο ρόλος προϋποθέτει ένα κόμμα με συλλογικό νου, παραδειγματικές παρεμβάσεις, όπως αυτές στην κοινωνική οικονομία, προγραμματική εξειδίκευση και, βεβαίως, κινηματική δράση. Είναι στο χέρι μας να χτίσουμε πάνω στους τομείς που ήδη πάμε καλά και να εντείνουμε τις προσπάθειες εκεί που υστερούμε.
* Η ελληνική κρίση κατά πόσο οφείλεται στο εσωτερικό πολιτικό και οικονομικό σύστημα και πόσο την επηρέασε η πολιτική της σκληρής λιτότητας και της αρχικής ολιγωρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Προφανώς και στα δύο, και δεν νομίζω ότι κάποιος καλόπιστος άνθρωπος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ο Γιάννης Δραγασάκης λέει κάτι άλλο στην επίμαχη συνέντευξη, πόσο μάλλον στις αμέτρητες άλλες συμβολές του. Προφανώς μιλάμε για μια παγκόσμια καπιταλιστική κρίση και μια κρίση της αρχιτεκτονικής της Ε.Ε. Αλλά λέμε κάτι άλλο κόντρα στην κυρίαρχη άποψη για το εσωτερικό σύστημα. Το εσωτερικό πολιτικό και οικονομικό σύστημα μπορεί να είχε κάποιες ιδιαιτερότητες -ποιο σύστημα δεν θα είχε;- αλλά ήταν ένα σύστημα στις γραμμές του νεοφιλελευθερισμού, δεν ήταν ούτε σοβιετικό, ούτε κάτω από την ηγεμονία της Αριστεράς, όπως ισχυρίζονται τα κυβερνητικά στελέχη και οι συστημικοί διανοούμενοι. Αυτή είναι η βασική θέση που υποστηρίζεται στο νέο μας βιβλίο, με τον Χρήστο Λάσκο, που το γράψαμε στα αγγλικά για να εξηγήσουμε σε ένα ξένο κοινό την άνοδο της δικής μας Αριστεράς (Crucible of Resistance: Greece, the eurozone, and the World Economic Crisis, Pluto Books).
Η αντίθετη θέση για την ιδιαιτερότητα της ελληνικής περίπτωσης έχει συμβάλλει, και εδώ και στην Ευρώπη, στην ιδεολογική θεμελίωση της μνημονιακής προσέγγισης. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς δεν παρεμβαίνουμε με μεταρρυθμίσεις στο κράτος, στη σχέση κράτους - κοινωνίας, στο φορολογικό σύστημα και σε πολλούς άλλους τομείς. Με οδικό χάρτη, με ιεραρχήσεις, αλλά και με αποφασιστικότητα.
avgi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου