Δύσκολη συγκατοίκηση

Η «πατριωτική» τάση του κινήματος που στήριξε τον Γ. Παπανδρέου στην εσωκομματική αντιπαράθεση, και η «εκσυγχρονιστική» αναζητούν το νέο τους ρόλο στην εποχή του μνημονίου

Σύννεφα εμφυλίου πολέμου σκιάζουν τον ουρανό της κυβέρνησης και του κόμματος. Οι δύο ψυχές του κινήματος, η «εκσυγχρονιστική» και η «πατριωτική», η σύγκρουση των οποίων απείλησε αρκετές φορές τη συνοχή του ΠΑΣΟΚ, φαίνεται ότι βγαίνουν από την κατάσταση ύπνωσης στην οποία είχαν περιέλθει από την επομένη της εκλογικής νίκης του 2009. 

Υπάρχει ωστόσο μια σημαντική διαφορά: Σήμερα, σε αντίθεση με το παρελθόν, δεν βρίσκονται σε αντιπαράθεση μεταξύ τους, αλλά είναι σε κόντρα με τις πολιτικές της κυβέρνησης, χωρίς βεβαίως να συμφωνούν ως προς το διά ταύτα.

Το ρεύμα του ιστορικού ΠΑΣΟΚ, τα σημαντικότερα στελέχη του οποίου (Γεννηματικοί, ανδρεοπαπανδρεϊκοί, συνδικαλιστές), στήριξαν με φανατισμό τον Γ. Παπανδρέου στη μάχη για την αρχηγία, αντιμετώπισε έντονο συνειδησιακό πρόβλημα από τη στιγμή που η κυβέρνηση υπέγραψε το μνημόνιο και άρχισε να εφαρμόζει τις πιο επαχθείς πλευρές του (μειώσεις μισθών, κατάργηση επιδομάτων και συλλογικών συμβάσεων).

Αισθάνθηκε προδομένο και δεν άφηνε ευκαιρία να μη δηλώσει την απαρέσκειά του. Στην αρχή περιορίστηκε στην καταγγελία του οικονομικού επιτελείου, το οποίο τάχα παρέσυρε τον Γ. Παπανδρέου σε αντιλαϊκή ρότα. Αλλωστε ήταν προσφιλής στόχος, αφού, τόσο ο Γ. Παπακωνσταντίνου όσο και ο Φ. Σαχινίδης, παρά το γεγονός ότι ο «παπανδρεϊσμός» τους δεν αμφισβητείται, θεωρούνται τρόφιμοι του εκσυγχρονισμού, ή, για να το πούμε με παλιομοδίτικους όρους, «σοσιαλφιλελεύθεροι».

Γρήγορα όμως οι αυταπάτες θρυμματίστηκαν. Ο Γ. Παπανδρέου ταυτίστηκε πλήρως με το μνημόνιο, αδειάζοντας τους αιθεροβάμονες συντρόφους του. Τώρα κάποιοι απαιτούν συνέδριο για να αποσαφηνιστεί η ιδεολογική φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ και υπόσχονται ότι αν δεν προκηρυχθεί μέχρι τον Ιούνιο θα επιχειρήσουν να το επιβάλουν μαζεύοντας υπογραφές. Επίσης ετοιμάζονται για τη μεγάλη σύγκρουση στις ΔΕΚΟ, για να μην περάσουν οι πολιτικές της τρόικας για εξυγίανση των επιχειρήσεων, ή, όπως λένε οι ίδιοι, «για το ξεθεμελίωμα των κατακτήσεων του εργατικού κινήματος».

Εσχάτως όμως παρατηρείται κινητικότητα και στο εκσυγχρονιστικό στρατόπεδο, στη βενιζελική εκδοχή του, το οποίο μετά την ήττα του το 2007 έδειχνε να έχει συμφιλιωθεί με τη νέα πραγματικότητα. Το πρώτο προειδοποιητικό σήμα προς την κυβέρνηση εστάλη από τους Γ. Φλωρίδη, Κ. Καρτάλη και Ν. Αλευρά, οι οποίοι με το άρθρο τους στην «Κ.Ε.» (21-11-2010) ζητούσαν: «Καθαρότερη προοπτική, να σταματήσουν οι ολιγωρίες και οι φλυαρίες και να αποδοθούν ευθύνες σε όσους δεν ανταποκρίνονται στον τομέα ευθύνης τους». Η παρέμβαση των «τριών» αιφνιδίασε το μέγαρο Μαξίμου. Δεν ξέρει τα κίνητρά τους, ούτε και το αν έχουν την πρόθεση να λειτουργούν από εδώ και πέρα ως διακριτή ομάδα.

Αποφάσισε πάντως να κρατήσει χαμηλά το θέμα για να μη δημιουργηθούν εντυπώσεις. Γι' αυτό άλλωστε δεν διαφώνησε με την απόφαση των βουλευτών του κοινοβουλευτικού τομέα της οικονομίας να οριστεί κεντρικός εισηγητής του κόμματος για τον προϋπολογισμό ο Ν. Αλευράς, ο ένας από τους τρεις που υπέγραψαν το κείμενο.

Λίγες μέρες αργότερα δημοσιοποιήθηκε το δείπνο 11 βουλευτών στο σπίτι του Δ. Λιντζέρη, βουλευτών που είχαν υποστηρίξει τον Ευ. Βενιζέλο. Η συνάντηση προηγήθηκε χρονικώς του άρθρου και σ' αυτήν είχαν προσκληθεί και άλλοι βουλευτές -ανάμεσά τους και οι «τρεις αρθρογράφοι», όπως και ο Π. Κουκουλόπουλος. Αρνήθηκαν να πάνε, επικαλούμενοι ανειλημμένες υποχρεώσεις, ωστόσο η αλήθεια είναι ότι δεν ήθελαν να συνδεθούν με οποιαδήποτε απόπειρα αναβίωσης των παλιών διαχωριστικών γραμμών.

Στο δείπνο, όμως, ήταν παρόντες ο Ευ. Βενιζέλος και ο Α. Λοβέρδος, οι Διόσκουροι δηλαδή του «ρεύματος του αυτονόητου». Σύμφωνα με πληροφορίες, το τελευταίο διάστημα ασκούνται πιέσεις από ορισμένους βουλευτές στον υπουργό Αμυνας να ανασυστήσει την ομάδα που τον πλαισίωνε στη μάχη για την αρχηγία. Ωστόσο, ο κ. Βενιζέλος δεν φαίνεται διατεθειμένος να πάρει πρωτοβουλία προς αυτή την κατεύθυνση. Αλλωστε με τον τρόπο του στηρίζει τον Γ. Παπανδρέου, ενώ δεν έχει μετακινηθεί ούτε πόντο από τη γραμμή του «περί του όλου ΠΑΣΟΚ».

Τις εσωτερικές εξελίξεις θα επηρεάσει ασφαλώς η «μητέρα των μαχών» που θα διεξαχθεί στο γήπεδο των ΔΕΚΟ. Σχεδόν όλοι οι συνδικαλιστές είναι ΠΑΣΟΚ και σχεδόν όλοι παπανδρεϊκοί. Από τις δηλώσεις τους στην «Κ.Ε.» (28-11-2010) συνάγεται ότι δεν πρόκειται να δεχθούν μειώσεις μισθών και αλλαγές στους κανονισμούς εργασίας: «Ούτε θέλουμε ούτε μπορούμε να το κάνουμε, γιατί θα μας πάρουν με τις πέτρες. Η κυβέρνηση μάς ζητά να συνθηκολογήσουμε χωρίς μάχη. Αυτό δεν γίνεται», μας είπε κορυφαίος συνδικαλιστής.

Από την πλευρά της η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να προχωρήσει, αδιαφορώντας για το κόστος. Σύμφωνα με συνομιλητή του πρωθυπουργού, «θα είμαστε ψύχραιμοι, θα εξαντλήσουμε τα περιθώρια διαλόγου, αλλά στο τέλος θα πάρουμε αποφάσεις». Στο ερώτημα «τι θα κάνετε αν βρεθείτε απέναντι σε γεγονότα όπως το κατέβασμα διακοπτών στη ΔΕΗ, ή ο αποκλεισμός του κέντρου της Αθήνας από τα λεωφορεία;», η απάντηση ήταν κατηγορηματική: «Είμαστε υποχρεωμένοι να κυβερνήσουμε γιατί αυτό ζητά η κοινωνία!»

Η ρευστή κατάσταση στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του κόμματος υποχρέωσε τον πρωθυπουργό στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου να ζητήσει «ανακωχή», και τον αναγκάζει επίσης να καθυστερήσει όσο μπορεί τη σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου και την εκλογή νέου Πολιτικού Συμβουλίου.
Θεωρεί υψηλού κινδύνου κάθε εσωκομματική συζήτηση αυτή την περίοδο και φοβάται ότι οι ψηφοφορίες ενδεχομένως να βγάλουν δυσάρεστες εκπλήξεις. 

enet