Κυριακή 15 Μαΐου 2011

Στέλιος Μάινας: Δώστε μας όραμα για να κατακτήσουμε το καινούργιο αύριο

Η αναγνωρισιμότητά του θα του επέτρεπε να κάθεται βολικά στον καναπέ, να μοιράζει δηλώσεις στον Τύπο μαζί με αυτόγραφα στους θαυμαστές του. Ο Στέλιος Μάινας όμως είναι από μια άλλη πάστα καμωμένος. Παρακολουθεί κι αυτός το "Νησί" στην τηλεόραση, "μαζί με την υπόλοιπη Ελλάδα", εξακολουθεί να γράφει και να επιμένει να μένει στην πλατεία Βικτωρίας. Στην κουβέντα του προτείνει το "εμείς" και το "όλοι μαζί" και στον αντίποδα της βαρβαρότητας των ημερών μας προτάσσει την αλληλεγγύη προς τον διπλανό, ιδιαίτερα τον αδύναμο.
Η αλληλεγγύη του στους μετανάστες δεν τον προφύλαξε από την επίθεση που δέχτηκε προ μηνών, προκειμένου να του κλέψουν το κινητό τηλέφωνο. Ο ίδιος δεν κατέφυγε στο βολικό "οφθαλμός αντί οφθαλμού". Ίσως γι' αυτό, ενώ έχει όλα τα χαρακτηριστικά, εντέλει δεν μοιάζει με όλους τους ανθρώπους της διπλανής μας πόρτας. "Χρειάζεται σύνεση και νηφαλιότητα" λέει καθώς η συζήτηση έχει αρχίσει να περιστρέφεται γύρω από τα φαινόμενα βίας που εντείνονται ανησυχητικά το τελευταίο διάστημα. "Η βία φέρνει βία, απ' όπου κι αν προέρχεται" λέει, κι αφήνει τη φράση μισή. Στο κινητό του ένας δημοσιογράφος του ζητά μια δήλωση για τα τελευταία γεγονότα στο κέντρο της Αθήνας. Αρνείται ευγενικά. "Είμαι στοχοποιημένος από παντού, και το λέω μεταφορικά γιατί η επωνυμία έχει ένα ειδικό βάρος στη 'διαμόρφωση' της κοινής γνώμης" ξαναπιάνει το νήμα της κουβέντας μας. "Ακριβώς γι' αυτό σε όλες τις περιπτώσεις, για να επανέλθουμε στη βία για την οποία μιλούσαμε, χρειάζεται ωριμότητα και σύνεση. Και επιπλέον, αντίληψη του ειδικού βάρους το οποίο έχεις ή οφείλεις να έχεις".


* Διακρίνετε αυτή την ωριμότητα και τη σύνεση γύρω μας, είτε από το πολιτικό σύστημα, είτε από φορείς, είτε από την ίδια την κοινωνία;
Διαπιστώνω μεμονωμένες κινήσεις πολιτικών, ανθρώπων των γραμμάτων, δημοσίων προσώπων που προσπαθούν απεγνωσμένα να τραβήξουν το χειρόφρενο. Και όσο κι αν ακούγεται αιρετικό αυτό που θα πω, αλλά εγώ οφείλω να το πω, η τελική παρέμβαση του πρωθυπουργού στο πρόβλημα της Υπατίας ήταν εκτονωτική και έδωσε λύση.

* Μια ευνομούμενη πολιτεία, ένας πρωθυπουργός δεν οφείλει να έχει τη λύση εκ των προτέρων αντί να περιμένει να φτάσουν τα πράγματα στα άκρα;
Αυτό είναι αυτονόητο για μια ευνομούμενη πολιτεία. Θέλω να πω ότι οι προθέσεις μπορεί να υπάρχουν. Το ζήτημα είναι πώς φτάνεις να λύσεις χρόνια προβλήματα τα οποία γιγαντώνονται μέρα με τη μέρα. Ας μην ξεχνάμε ότι για μένα αυτή τη στιγμή η Ελλάδα είναι διάτρητη από τους πυροβολισμούς που έχει δεχτεί την τελευταία τριακονταετία. Επομένως για να ανακάμψει η πατρίδα μας, όσο κι αν ακούγεται ρομαντικό ή ουτοπικό από έναν καλλιτέχνη, -ούτως ή άλλως αυτή είναι η δικιά μας δουλειά- τώρα μόνο όλοι μαζί έχουμε πιθανότητα να σώσουμε αυτό το σκάφος που βυθίζεται.

* Διαθέτουμε επαρκή εφόδια ρομαντισμού αλλά και διάθεσης για συλλογικότητα;
Η συλλογικότητα στην ιστορική αναδρομή της Ελλάδας όσες φορές συγκυριακά λειτούργησε ήταν στην κυριολεξία απελευθερωτική. Ας θυμηθούμε τι έγινε στην Κατοχή. Αυτό λοιπόν που χρειαζόμαστε οι νεότερες γενιές είναι να επαναπροσδιορίσουμε και να δημιουργήσουμε εκ του μηδενός τις νέες συλλογικότητες.

* Με ποιον τρόπο όταν σήμερα βρισκόμαστε σε μια κατάσταση κοινωνικής αντιπαράθεσης, όπου ο ένας ρίχνει το φταίξιμο στον άλλο;
Αν δεν αναλάβουμε ο καθένας προσωπικά την ευθύνη του, από την κυβέρνηση, την πολιτική ηγεσία του τόπου έως την αντιπολίτευση, θα χάσει ο πολιτικός κόσμος παντελώς την αξιοπιστία του στην κοινωνία.

* Αυτή τη στιγμή είμαστε μια κοινωνία σε σύγχυση ή σε απόγνωση;
Είμαστε μια κοινωνία στην απόγνωση της απόλυτης σύγχυσης. Ο κόσμος, όλοι μας, έχουμε ανάγκη να πιστέψουμε σ' αυτό που θα μας σώσει. Δώστε μας όραμα για να έχουμε στόχο να κατακτήσουμε το καινούργιο μας αύριο. Δώστε μας προοπτική για να μπορούμε κι εμείς να θυσιάσουμε το βόλεμά μας. Αλλά τουλάχιστον εξασφαλίστε μας τα στοιχειώδη για να μπορούμε να φτάσουμε ως αυτό. Εδώ γινόμαστε μάρτυρες όχι της καταστρατήγησης των βασικών μας δικαιωμάτων αλλά των βασικών μέσων επιβίωσής μας.

* Μέσα σε όλα αυτά που περιγράφετε, η λέξη πολιτισμός ποια έννοια παίρνει;
Για μένα αυτή τη στιγμή πολιτιστικά ζούμε σε καθεστώς επίσης απόλυτης σύγχυσης και πολιτιστικής αμηχανίας. Αυτό που ξέραμε μέχρι τώρα ως κρατικό πολιτιστικό προϊόν δεν υφίσταται.

* Καλώς ή κακώς;
Κακώς διότι ο πολιτισμός έχει ανάγκη όχι της κρατικίστικης αρωγής αλλά της αρωγής της ευνομούμενης πολιτείας. Όπως η παιδεία και η υγεία.

* Είστε ηθοποιός, γράφετε πού και πού, συμμετέχετε στην πόλη... Σε όσα συμβαίνουν γύρω μας, αυτά είναι τα όπλα σας;
Το μοναδικό μου όπλο είναι η δουλειά μου. Κατά τα άλλα είμαι εντελώς άοπλος και εκτεθειμένος διότι δεν βρίσκομαι κάτω από οποιαδήποτε πολιτική ομπρέλα. Έχω έναν λόγο παραπάνω, λοιπόν, να βλέπω τα πράγματα με ευρυγώνιο φακό. Να μπορώ να ανιχνεύω δηλαδή την αλήθεια που κρύβεται στον ισχυρισμό της αντίθετης γνώμης.

* Και στα κείμενά σας και στον δημόσιο λόγο σας δηλώνετε αριστερός. Τι σημαίνει αριστερός στις μέρες μας;
Είναι ένα ερώτημα που μου προκαλεί φοβερή αμηχανία. Θα πω μια λέξη η οποία μπορεί να λειτουργήσει προβοκατόρικα, αλλά ίσως μας βάλει σε προβληματισμό. Επανίδρυση των ιδεολογιών. Να ξαναϊδρύσουμε δηλαδή μια νέα αριστερά.

* Πώς τη φαντάζεστε αυτή τη νέα αριστερά;
Αυτά τα λέει ένας άνθρωπος που προέρχεται από τη γενιά μιας απόλυτα οραματικής και βασανισμένης αριστεράς. Εγώ είμαι Ρηγάς, έχω ζήσει μια άλλη αριστερά. Τη θέλω λοιπόν την αριστερά ανθρώπινη, διαλλακτική, αγωνιστική και εννοείται ισχυρή.

* Τι σας φταίει στη σημερινή αριστερά;
Αυτό που με ενοχλεί είναι οι αγκυλώσεις της. Με ενοχλεί ότι μας κυνηγάει το φάντασμα της αριστεροσύνης μας. Και πολλές φορές δεν βλέπουμε το προφανές γιατί αυτολογοκρινόμαστε. Μια βασική δικαιολογία γι' αυτό που βλέπω σήμερα στην αριστερά είναι ότι τελούμε εν πολιτική συγχύσει. Εγώ τουλάχιστον πρέπει να επισημάνω ότι ο καπιταλισμός αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μια καθολική κρίση και δοκιμάζει της αντοχές του βασικού αιμοδότη του που είναι ο λαός. Δείτε τι γίνεται στην Κίνα. Ένα αυταρχικό καθεστώς, καταπιεστικό δείχνει ότι μπορεί να λειτουργήσει με κανόνες σκληρού καπιταλισμού. Δηλαδή εξευτελιστικά φτηνό εργατικό δυναμικό σε καθεστώς δουλείας, που ανατρέπει τις εργασιακές κατακτήσεις του δυτικού κόσμου, και από την άλλη κανένας σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτή η πίεση του διεθνούς ανταγωνισμού οδηγεί στην κινεζοποίηση της δυτικής οικονομίας. Δεν είμαστε μόνο εμείς στην Ελλάδα θύματα αυτής της τεράστιας οικονομικής ανατροπής. Ένα μεγάλο κομμάτι της κρίσης οφείλεται και σε αυτό.

* Παρ' όλα αυτά εμείς στην Ελλάδα πώς φτάσαμε ώς εδώ;
Εμείς ήμασταν μια οικονομία που δεν είχε προλάβει να δημιουργήσει αντισώματα, παρά τον “εξευρωπαϊσμό” της κατά την τελευταία 25ετία, με αποτέλεσμα να είμαστε τα πρώτα θύματα μιας κρίσης που δεν είναι μόνο οικονομική. Αυτό που βιώνουμε τώρα είναι αποτέλεσμα μιας καθολικότερης πολιτισμικής κρίσης, μιας κρίσης αξιών. Χάσαμε τις προτεραιότητές μας. Για πάνω από μία εικοσαετία οι αξιακές προτεραιότητες του Έλληνα ήταν ο πλουτισμός, το Καγιέν, η πισίνα και τα μπουζούκια. Η διαφθορά είναι αποτέλεσμα ενός εθνικού χαρακτηριστικού που λέγεται "εγώ" και κατά καιρούς έχει αποδειχτεί ότι έχει κάνει θαύματα αλλά ταυτόχρονα είναι και η μεγάλη εθνική μας κατάρα, εμποτισμένη στην ελληνική νοοτροπία. Δεν υποστηρίζω ότι είμαστε λαμόγια από τη φύση μας, όπως άκριτα και εύκολα θέλουν να μας χαρακτηρίσουν οι κίτρινες γερμανικές φυλλάδες, αλλά αξιωματικά η διαφθορά καταντάει αυτοσκοπός.

* Το "Νησί" το βλέπετε τώρα στην τηλεόραση;
Βεβαίως μαζί με την υπόλοιπη Ελλάδα.

* Πού αποδίδετε εσείς την επιτυχία του;
Στην αισιόδοξη προοπτική που μπορεί να φέρει το όλοι μαζί στην ελληνική κοινωνία. Το “Νησί” οφείλω να σας πω ότι έγινε με την προοπτική να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση και όχι εξαίρεση στον κανόνα.

* Δηλαδή αποφάσισε το Mega να δώσει ένα παράδειγμα μέσα από μια τηλεόραση που φέρει τα δικά της σημάδια ανυποληψίας;
Ήταν ένα όραμα ανατροπής και ένα στοίχημα από κάποιους ανθρώπους που πίστεψαν σε μια “αντιεμπορική” ιδέα. Ποιος θα φανταζόταν όταν συζητιόταν στα γραφεία η ιδέα ότι μια ιστορία για λεπρούς θα συγκινούσε το πανελλήνιο και όχι μόνο.

* Έχω την εντύπωση ότι μια ιστορία κοινωνικών αποκλεισμών ιδιαίτερα σήμερα θα συγκινούσε πολύ. Ωστόσο έχουμε παραδείγματα καλών έως εξαιρετικών στιγμών στην ελληνική τηλεόραση και πριν το "Νησί".
Η ελληνική λογοτεχνία για πολλά χρόνια τροφοδότησε την τηλεοπτική παραγωγή με επιτυχία, και καλλιτεχνική και εμπορική. Για μένα είναι λοιπόν ευχή να ξαναπάρει το βήμα που της αξίζει η ελληνική λογοτεχνία στην τηλεόραση. Κι εγώ περιμένω να δω αν το "Νησί" έχει δημιουργήσει μιμητές ή είναι απλώς μια εξαίρεση στον κανόνα. Δηλαδή οι άνθρωποι της τηλεόρασης έχουν έμπρακτα δείγματα των ποσοστών τηλεθέασης. Επομένως πρέπει να σταματήσει το ψωμοτύρι "αυτά θέλει ο κόσμος αυτά του δείχνουμε". Όχι, ο κόσμος μπορεί να δει τη διαφορά ανάμεσα σε ένα “Νησί” και ένα ριάλιτι.

* Εξακολουθείτε να μένετε στην πλατεία Βικτωρίας;
Εξακολουθώ να μένω, αλλά έχω τα προσωπικά μου ερωτηματικά πλέον και φυσικά φοβάμαι, αλλά δεν θέλω ο φόβος, που είναι ο χειρότερος εχθρός του ανθρώπου, να τυφλώσει τη διαύγεια και την κρίση μου.

* Ετοιμάζετε κάτι καινούργιο στο θέατρο, στην τηλεόραση;
Όχι. Προστέθηκε ακόμα ένας άνεργος στο μακρύ κατάλογο.
avgi.gr 

Δεν υπάρχουν σχόλια: