Παρασκευή 6 Ιανουαρίου 2012

Οικονομική κρίση, από το χθες στο σήμερα!

2007: Η Αμερικανική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην ιστορία. Μέσα σε δυο χρόνια, δεκάδες τράπεζες, επιχειρήσεις και οικονομικοί κολοσσοί χρεοκοπούν. Η κρίση όμως δεν θα περιοριστεί εντός των συνόρων των Η.Π.Α, αλλά θα συμπαρασύρει στη δίνη ολόκληρη την παγκόσμια αγορά. Στο Κλίβελαντ της πολιτείας του Οχάιο η κατάσταση φαντάζει δραματική. Χιλιάδες σπίτια έχουν αδειάσει οδηγώντας γειτονιές ολόκληρες σε αφανισμό. «Πάνω από ένα εκατομμύριο Αμερικανοί πολίτες έχουν ήδη χάσει τα σπίτια τους σε όλη τη χώρα. Το ένα στα 538 νοικοκυριά βρίσκεται σε διαδικασία κατάσχεσης. Στα χρόνια που θα ακολουθήσουν εκατομμύρια Αμερικανοί, πρόκειται να βρεθούν στο δρόμο», αναφέρει ο Εξάντας, κάτι που επαληθεύτηκε άμεσα! Ο αριθμός των κατασχέσεων πολλαπλασιάστηκε αυξάνοντας κατακόρυφα τον αριθμό των αστέγων και βυθίζοντας περιοχές ολόκληρες στην φτώχεια και την εξαθλίωση.
Ο Ρόν εργάζεται σε μια περίεργη δουλειά. Καθαρίζει σπίτια μετά από δολοφονίες ή αυτοκτονίες. Οι αναθέσεις του έχουν αυξηθεί τόσο πολύ που… τρέχει να προλάβει. «Οι αυτοκτονίες μας έχουν αυξηθεί πολύ. Συνήθως βρίσκουμε γράμματα που εξηγούν τους λόγους – οι οποίοι είναι συνήθως οικονομικοί – καθώς και δεκάδες λογαριασμούς που έχουν να πληρωθούν μήνες».
        Οι άνθρωποι στη Δύση λένε: «αυτός είναι ο σοσιαλισμός, άλλος δεν υπάρχει, συνεπώς οι κοινωνίες μας, με όλα τα κουσούρια τους ειναι οι καλύτερες ανθρώπινες δυνατές». Το καθαρό αποτέλεσμα εβδομήντα χρόνων λενινισμού, σταλινισμού και τροτσκισμού ήταν να καταρρακωθεί η ιδέα του σοσιαλισμού και να μας βγει συγκριτικά ο καπιταλισμός… παράδεισος.
Η παραπάνω αναφορά ανήκει στον Κορνήλιο Καστοριάδη, μέσα από το βιβλίο «Είμαστε Υπεύθυνοι για την Ιστορία μας» (1998-99, σελ.16). Εν ολίγοις, εξηγεί πως η χρεωκοπία του Σοβιετικού καθεστώτος το οποίο άφησε πίσω του μια μακάβρια κληρονομιά, όχι μόνο καταρράκωσε το όραμα για ανατροπή, αλλά οδήγησε στην περαιτέρω εδραίωση της ιδέας του «Αμερικάνικου ονείρου» καλλιεργώντας ταυτόχρονα την ιδέα του απόλυτου συμβιβασμού, πως «ο Δυτικός καπιταλισμός είναι το λιγότερο αρνητικό κοινωνικο-πολιτικό σύστημα σε σύγκριση με όλα τα άλλα». Έτσι χωρίς δεύτερη σκέψη πλέον οι μάζες υιοθετούσαν το Δυτικό μοντέλο ζωής (δουλειά, σπίτι, αυτοκίνητο, κατανάλωση) που για πολλά χρόνια δεν συναντούσε καμία σοβαρή αμφισβήτηση από την οργανωμένη, μα αποδυναμωμένη πλέον όσο ποτέ, αριστερά, καταδικάζοντας ολόκληρες κοινωνίες στην αλλοίωσης της καταναλωτικής αποχαύνωσης.
Αυτό που αντιλαμβάνεται κανείς βλέποντας το παραπάνω ντοκιμαντέρ, δεν είναι μόνο το πόσο σκληρή και αδίστακτη είναι η πολιτική των τραπεζών αλλά και το πως η ίδια η ιδέα του αμερικάνικου ονείρου, – το ωραίο σπίτι με τον κήπο, αυτό που τόσο έντονα προβλήθηκε μέσα από τις ταινίες «για την αμερικάνικη οικογένεια» της δεκαετίας του 1960 – έγινε και αυτή με την σειρά της σκόνη μόλις μέσα σε λίγους μήνες. Άλλωστε, δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα καλοστημένο φιάσκο, πάνω στο οποίο θυσιάστηκαν τα όνειρα και οι ελπίδες εκατομμυρίων ανθρώπων για χάρη μιας χούφτας πολιτικάντιδων και θυσαυριστών. «Τίποτα δεν διαρκεί για πάντα» λέει η οικονομολόγος του Πανεπιστημίου Κολούμπια Γκρετσιέλα Τσιτσιλίνσκι. «Πρόκειται για ένα οικονομικό σκάνδαλο, που θα αφήσει βαθιά χαραγμένες τις πληγές του στον κοινωνικό ιστό και θα στείλει και άλλους άστεγους στους δρόμους».
«Μου έχουν τύχει πολλές περιπτώσεις εξώσεων, που λυπήθηκα τους ανθρώπους… Μου έτυχαν περιπτώσεις εξώσεων άλλων αστυνομικών… έπρεπε να διώξω πυροσβέστες, μου έτυχαν και ηλικιωμένοι άνθρωποι που δεν ήξεραν καθόλου γιατί τους διώχνανε έχοντας πέσει θύματα του ληστρικού δανεισμού. Και πιστέψτε με… είναι σκληρό! Αισθάνεσαι άσχημα, αλλά πρέπει να κάνεις τη δουλειά σου» λέει ο σερίφης Ντέιβ Ρόου, χωρίς ωστόσο να εξηγεί τους λόγους για τους οποίος επέλεξε να ασκήσει αυτό το επάγγελμα εφόσον αισθάνεται τόσο άσχημα για τα παθήματα αυτών των ανθρώπων! Δεν γνώριζε πρωτίστως πως κάποια στιγμή εξασκώντας το επάγγελμα του αστυνομικού θα έρθει αντιμέτωπος με τέτοιου είδους καταστάσεις; Σαφέστατα και το γνώριζε! Ωστόσο, όμως τι συμπεραίνουμε από αυτήν την ιστορία; Πως, στην ουσία, η απληστία που ο ίδιος ο καπιταλισμός και οι νόμοι της ελεύθερης αγοράς καλλιέργησαν στους ανθρώπους, κατόρθωσε τόσο πολύ να αλλοτριώσει μια κοινωνία, ώστε ο ατομισμός και η αδιαφορία να κυριαρχήσουν σε κάθε τομέα της ζωής. Κανείς πλέον δεν τολμά να σκεφτεί κάτι περισσότερο από το προσωπικό τους συμφέρον! Αν φτάνουμε (αναφορικά με την υπόθεση της Ρόλον Σάντρα στο ντοκιμαντέρ)  μέχρι και στο σημείο, ένας άνθρωπος να επιζητεί ιδανικές συνθήκες ζωής μέσα σε έναν πόλεμο, τότε σε καμία περίπτωση δεν θα άξιζε να φανταστούμε πόσο άσχημη έχει γίνει η ζωή στην ψεύτικη ειρήνη της ελεύθερης αγοράς! «Νομίζω πως αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Δύση είναι μια πρεμιέρα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Πρώτη φορά, από όσο ξέρω, παρατηρούμε μια κοινωνία χωρίς αξίες, χωρίς νόρμες, χωρίς κατεύθυνση. Ούτε καν στην καπιταλιστική πρόοδο δεν πιστεύει πια κανείς» έλεγε ο Κορνήλιος Καστοριάδης δεκτρία χρόνια πριν, κάτι που επιβεβαιώνει η τρισάθλια εικόνα μιας σύγχρονης Δυτικής κοινωνίας (υπερκαταναλωτισμός, αποξένωση, πολιτισμικά αδιέξοδα, ανισότητες, εγκληματικότητα…).
2008: Η κρίση εξαπλώνεται και στην Ευρώπη. Χιλιάδες θέσεις εργασίας χάνονται μέσα σε λίγους μόλις μήνες. Τα χρηματιστήρια καταρρέουν. Η ανεργία σκαρφαλώνει στα ύψη. Χώρες με αλματώδη οικονομική άνοδο – όπως η Ιρλανδία και η Ισπανία – παραδίνονται στον εφιάλτη των μαζικών απολύσεων και των ιδιωτικοποιήσεων. Οι δείκτες ανεργίας διπλασιάζονται και εκατομμύρια νοικοκυριά βρίσκονται στο κατώφλι της οικονομικής εξαθλίωσης.
Κι ενώ σύσσωμη η Δύση βρίσκεται αντιμέτωπη με αυτήν την ορατή απειλή, η κοινωνία του θεάματος ετοιμάζει ένα καινούριο ξέσπασμα, ένα φαντασμαγορικό γεγονός που θα απαλύνει τον πόνο των πληγέντων της κρίσης, δημιουργώντας ταυτόχρονα την ψευδαίσθηση πως… «η ανατροπή του συστήματος είναι περιττή, η ελπίδα δεν έσβησε και διέξοδος γρήγορα θα βρεθεί». Έτσι, τον Νοέμβριο του 2008, με συντριπτική πλειοψηφία, ο Μπαράκ Ομπάμα θα κερδίσει τις εκλογές στις Η.Π.Α, συντρίβοντας την συντηρητική παράταξη των Ρεπουμπλικάνων. Εάν κανείς ρίξει μια ματιά στις προεκλογικές του ομιλίες, αυτό που θα αντιληφθεί είναι πως… πρόκειται για έναν πολιτικό με αρκετά ριζοσπαστικές ιδέες (ίσως και αριστερές για τα δεδομένα των Η.Π.Α). Έξοδος από τον πόλεμο, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, χορήγηση κονδυλίων για την παιδεία, δωρεάν υγεία και μέσα σ’ όλα… να ξεχωρίζει το γεγονός ότι ο ίδιος είναι μαύρος και μάλιστα… γιος μετανάστη! Ακριβώς αυτό που χρειαζόταν οι μάζες προκειμένου να καμφθεί κάποια πιθανή κοινωνική εξέγερση. Η γνωστή συνταγή της ελπίδας που χορηγήθηκε εξίσου το ίδιο και από πολιτικούς όπως η Μέρκελ και ο Σαρκοζύ. Αξίζουν προσοχής οι προεκλογικές τους ομιλίες, λίγους μήνες μετά το ξέσπασμα του Ελληνικού Δεκέμβρη, όπου το κλήμα οργής και αγανάκτησης λίγο έλειψε να μεταδοθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη.
2009: «Αν ο φασισμός ήταν -όπως υποστηρίζει ο καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια Ρόμπερτ Πάξτον- το ανάχωμα της ιταλικής και γερμανικής άρχουσας τάξης του Μεσοπολέμου στην ολοένα και αυξανόμενη επιρροή των κομμουνιστικών ιδεών, τότε στην εποχή «του τέλους της Ιστορίας» μάλλον δεν θα πρέπει να ανησυχούμε», δημοσιεύει η Ελευθεροτυπία, στο άρθρο «Η κρίση μπορεί να φέρει και το φασισμό». Ωστόσο όμως, «το άρμα της φιλελεύθερης οικονομίας τρέχει ξέφρενα και ο καβαλάρης που κρατάει τα χαλινάρια δεν ανεμίζει κόκκινη παντιέρα. Κανένας φίρερ και κανένας Μουσολίνι δεν χρειάζεται να τον ρίξει απ’ τη σέλα. Ή μήπως δεν είναι έτσι; Μήπως πρέπει να ανησυχούμε; Ναι, μας λέει ο Πάξτον. Οχι απαραίτητα για το αν έρθει ο φασισμός στην εξουσία. Αλλά διότι -όπου ξυπνάνε ο ρατσισμός, ο εθνικισμός και ο λαϊκισμός- κάποιοι δείχνουν πρόθυμοι να πάρουν μαζί του πρωινό». Κάτι που όπως βλέπουμε αποδεικνύεται αληθές.
Αν ρίξουμε μια ματιά στα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών του 2009, βλέπουμε πως η άνοδος του νεοφασισμού είναι πλέον γεγονός στην Ευρώπη. Στην Βρετανία οι Συντηρητικοί (ένα μείγμα ακροδεξιών και φιλελεύθερων) λαμβάνουν ποσοστό του ύψους 27%. Δεύτεροι έρχονται οι ακροδεξιοί του United Kingdom Independence που στρέφονται κατά των μεταναστών με 16.09% και η μεγαλύτερη έκπληξη… το νεοναζιστικό Βρετανικό Εθνικό κόμμα με 8.23%. Στην Φινλανδία, το ακροδεξιό κόμμα των Αληθινών Φινλανδών αγγίζει το 12%, το αντίστοιχο Κόμμα για την ελευθερία στην Ολλανδία του Βίλντερς, σκαρφαλώνει στο 16.97% και στην Ιρλανδία το Fine Gael βγαίνει πρώτο με 29.13%. Παρόμοια φαινόμενα παρατηρούμε σχεδόν σε όλη την Ευρώπη και κυρίως στις χώρες του πρώην Σοβιετικού μπλοκ. Στις Η.Π.Α παρατηρείται αύξηση των νεοναζιστικών οργανώσεων η οποία αγγίζει το 250% ενώ ο Μπαράκ Ομπάμα θα δεχθεί και τα «πυρά» των συντηρητικών που θα τον κατηγορήσουν ως… σοσιαλιστή!
Στον παρακάτω πίνακα (αποτελέσματα Ευρωεκλογών 2009) βλέπουμε την ήττα των κεντροαριστερών (κόκκινο), την νίκη των συντηρητικών (μπλε) και την γαλάζια και μπλε ομάδα «Ευρωπαίοι Συντηρητικοί» και «Μεταρρυθμιστές Ευρώπη ελευθερίας και δημοκρατίας» που συγκεντρώνουν ακραία εθνικιστικά ρεύματα, μαζί να ξεπερνούν τους φιλελεύθερους (κίτρινη ομάδα).

Η οικονομική κρίση δίνει ώθηση στην άνοδο της ακροδεξιάς. (Ανατρέξτε επίσης και σε αυτό το άρθρο). «Οι κυρίαρχες τάξεις με σκοπό να εξασφαλίσουν την κυριαρχία της, θα πρέπει να κατευθύνουν τις αντιδράσεις των μαζών όχι προς το καπιταλιστικό σύστημα, όχι προς τους κεφαλαιοκράτες, τους τραπεζίτες και τους μεγαλοεπιχειρηματίες, αλλά προς κάποιον άλλον εχθρό, στην προκειμένη περίπτωση, τις πιο αδύναμες κοινωνικά μάζες, τους μετανάστες και άλλες μειονότητες». (Διαβάστε επίσης και το πρώτο τεύχος του περιοδικού Νυκτεργασία). Η απαξίωση ωστόσο του πολιτικού σκηνικού και η απο-ριζοσπαστικοποίηση της αριστεράς αποτελεί μερικούς ακόμη παράγοντες που θα οδηγήσουν σε μαζική αποχή από τις εκλογές, αφήνοντας το πεδίο ανοιχτό για την αύξηση των ποσοστών των ακροδεξιών κομμάτων.
2010, το έτος των περικοπών: Η οικονομική κρίση βαθαίνει! Ξεκινώντας από την Ελλάδα, με την κυβέρνηση να παραδίδει στοιχεία που αποδεικνύουν πως το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας ανέρχεται στα 300.000.000.000€! Το γεγονός αυτό γίνεται αφορμή ώστε ένας μηχανισμός διεφθαρμένων πολιτικών, οικονομολόγων και κατευθυνόμενων δημοσιογράφων να σπείρει τον τρόμο με στόχο τη κοινωνική οπισθοδρόμηση. Έτσι την Ελληνική οικονομία αναλαμβάνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο το οποίο μέσα σε έναν χρόνο θα υποδουλώσει και την Ιρλανδία. Η ανεργία στην Ισπανία αγγίζει το 20%. Ταραχές ξεσπούν σε όλη την Ευρώπη, στην Αθήνα, στο Λονδίνο, στην Ρώμη ως απάντηση στα προγράμματα περικοπών, μαζικών απολύσεων προσωπικού και διάλυσης του κοινωνικού κράτους που οι Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιβάλουν, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου! Η δημόσια και δωρεάν παιδεία απειλείται. Περικοπές στην υγεία, στα δημόσια ιδρύματα, στα κρατικά επιδόματα και στις επιχορηγήσεις… Την ίδια στιγμή που λαϊκές κατακτήσεις γίνονται θυσία στον βωμό της παγκόσμιας πλουτοκρατίας, η αγορά όπλων θα μείνει πλήρως ανεπηρέαστη!
«Αν εξοικονομούσαμε όσα ξοδεύουμε στο Ιράκ δεν θα είχαμε πρόβλημα» επισημαίνει ο Τζέιμς Σάντερς κοινοτάρχης του Far Rockaway της Νέας Υόρκης. «Αλλά δεν μπορείς να έχεις σφαίρες και γάζες την ίδια την στιγμή… Δεν μπορείς να έχεις σφαίρες και ψωμί την ίδια στιγμή… Πρέπει να διαλέξεις.»
grafida.net 

Δεν υπάρχουν σχόλια: