του Φώτη Γαϊτανη
Μέρος Α΄Η ιστορία έχει αυτή την αναθεματισμένη τάση να επαναλαμβάνεται, αρχικά ως φάρσα και στην συνέχεια ως τραγωδία. Στην περίπτωση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση η ιστορία έχει επιλέξει να επαναλαμβάνεται ακολουθώντας το ίδιο ακριβώς μοτίβο, με αποτέλεσμα να χάσει κανείς το μέτρημα. Κάθε νέα κυβέρνηση που σέβεται τον εαυτόν της επιχειρεί να συνοδεύσει την έλευση της στην εξουσία με μια τουλάχιστον "φιλόδοξη" εκπαιδευτική μεταρρύθμιση η οποία όμως συνήθως τρώει απ' τις σάρκες της από την υπέρμετρη "φιλοδοξία" που κρύβει μέσα της και καταλήγει έκπτωτη, πρώτα στα μάτια της ακαδημαϊκής κοινότητας και στη συνέχεια στα μάτια του ίδιου του φορέα εγκαθίδρυσης της, του Υπουργείου Παιδείας.
Πιστή λοιπόν στο ραντεβού της με την "μοίρα" η κυβέρνηση και σήμερα επιχειρεί μια ευρείας κλίμακας μεταρρύθμιση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στην καθημερινή επιχειρηματολογία της κυριαρχεί η αλλαγή που θα έρθει στο ζήτημα του ασύλου* , το αυστηρότερο πλαίσιο όσον αφορά τα έτη φοίτησης** και η αλλαγή του τρόπου εκλογής της ανώτατης αρχής διοίκησης***...
Παρότι η αναγκαιότητα, η αποτελεσματικότητα, όπως και η απόδοση των παραπάνω αλλαγών τίθεται έντονα υπό αμφισβήτηση, οι έντονες στρεβλώσεις που θα προκληθούν στην δημόσια εκπαίδευση έχουν ως πηγή άλλες διατάξεις του προσχεδίου του νόμου.
Η κύρια ρύθμιση που θα δημιουργήσει θρομβώσεις στο αρτηριακό σύστημα ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας είναι αυτή που θέτει ως βασικές διοικητικές και ακαδημαϊκές μονάδες τις Σχολές. Έτσι τα τμήματα αντικαθιστάνται με προγράμματα σπουδών. Άρα οι απόφοιτοι αν και δεν διευκρινίζεται θα λαμβάνουν πχ πτυχίο από την Σχολή Θετικών Επιστημών στο πρόγραμμα σπουδών Φυσικής. Το πρόγραμμα σπουδών όμως θα ορίζεται από την σχολή και όχι από το τμήμα. Με αποτέλεσμα (με τα ως τώρα δεδομένα) να έχουμε αποφοίτους με εντελώς διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα από κάθε Πανεπιστήμιο αλλά και ένα γνωστικό αχταρμά. Δηλαδή ο απόφοιτος του Πολυτεχνείου του Α.Π.Θ. μπορεί να έχει αρκετές γνώσεις ως Πολιτικός Μηχανικός κάποιες ως αρχιτέκτονας και κάποιες ως Τοπογράφος. Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν αυτό το πτυχίο θα οδηγεί σε ξεκάθαρο επάγγελμα; Μάλλον όχι...
Ο δρόμος όμως για την υποβάθμιση των πτυχίων έχει και παράκαμψη. Αυτή δεν είναι άλλη από την περίφημη δυνατότητα των πανεπιστήμιων να ιδρύσουν προγράμματα 3ετούς φοίτησης που θα αντικαταστήσουν τα 4ετή, όπου κριθεί απαραίτητο. Είναι λογικό πως κάποια τμήματα μπορούν να ολοκληρώσουν το πρόγραμμα σπουδών τους σε λιγότερο από 4 χρόνια όμως δεδομένων των οικονομικών συνθηκών και της ασκούμενης εκπαιδευτικής και οικονομικής πολιτικής τα ελληνικά πανεπιστήμια σε όσες μεταρρυθμίσεις και αν υποβληθούν το αποτέλεσμα θα είναι οριακά αποδοτικό αν δεν αυξηθεί η επένδυση (η ροή πόρων) προς την παιδεία. Συνεπώς στα περισσότερα πανεπιστήμια θα έχουμε κάμψη της ποιότητας των σπουδών αλλά της παραγωγής έρευνας. Άρα τα αντίστοιχα ξένα πανεπιστήμια θα θεωρούν τα πτυχία μας κατώτερα,κάτι που έχει ξεκινήσει από σήμερα σε κάποιο βαθμό, ωθώντας έτσι την ίδια την ακαδημαϊκή κοινότητα σε μείωση των ετών φοίτησης. Σε αυτό το σημείο μπορεί "να θαυμάσει" κανείς την έξυπνη διατύπωση του νομοσχεδίου. Πίσω από το κατ επίφαση ρεφορμιστικό και εκσυγχρονιστικό πνεύμα κρύβεται η έλλειψη διαπραγματευτικού πνεύματος από μέρους της ελληνικής κυβέρνησης πράγμα που αν υπήρχε σε στοιχειώδη βαθμό θα οδηγούσε στην πιστοποίηση της γνώσης που περιέχουν τα πτυχία των πανεπιστημίων μας.
Δυστυχώς η κυβέρνηση στερείται εκπαιδευτικού οράματος. Βλέπει την εκπαίδευση ως ακόμα μια πηγή σπαταλών και αρνείται να κατανοήσει πως αποτελεί τη σημαντικότερη επένδυση υψηλής απόδοσης. Ώρες ώρες φαντάζει πως το πνεύμα τον δανειστών μας έχει κυριεύσει την ίδια την ψυχή των κυβερνώντων και σιγά σιγά την αφομοιώνει ωθώντας τους σε νεοφιλελεύθερης έμπνευσης απορυθμίσεις που δεν βοηθούν μια χώρα υπό γενικευμένη κρίση.
*Σύμφωνα με το προσχέδιο του νομοσχεδίου άσυλο θεωρούνται μόνο οι αίθουσες διδασκαλίας.
** Οι φοιτητές θα χάνουν τα προνόμια που συνδέονται με την φοιτητική του ιδιότητα (ηλεκτρονικός λογαριασμός, πάσο, δικαίωμα σίτισης, παραλαβή συγγραμμάτων) όταν περάσουν τα ν+2 έτη φοίτησης, όπου ν τα έτη της σχολής. Σημειωτέον ακόμα και σήμερα οι φοιτητές δεν κοστίζουν επί της ουσίας στο υπουργείο αφού η παραλαβή σύγγραμμάτων θα γίνει έτσι κι αλλιώς τα προηγούμενα χρόνια και σίτιση δεν παρέχεται στο σύνολο της φοιτητικής κοινότητας. Εκτός αυτού το ν+2 αποτελεί αυθαίρετο όριο αφού ανάλογα με την δυσκολία των σχολών ο μέσος όρος αποφοίτησης κειμένεται από Σχολή σε Σχολή και από Τμήμα σε Τμήμα και αρκετές φορές υπερβαίνει τα προβλεπόμενα έτη, ακόμα και αν από το δείγμα αφαιρέσουμε του αιώνιους φοιτητές (Πχ το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Ε.Μ.Π. έχει μέσο όρο αποφοίτησης τα 7,8 χρόνια).
***Περνάμε πια από εκλογή του πρύτανη σε διορισμό του από το 15μελές συμβούλιο διοίκησης (7 εκλεγμένοι καθηγητές, 7 επιλεγμένοι από τους καθηγητές εξωτερικοί και 1 φοιτητής). Ας σημειωθεί πως με μια έξυπνη συμμαχία οι Ιατρικές σχολές που έχουν πολλά μέλη ΔΕΠ και με έξυπνη χρήση της ταξινομική ψήφου θα μπορούν να εκλέξουν εύκολα 4 από τους 7 με αποτέλεσμα να κοθορίζουν εύκολα την πλειοψηφία του οργάνου στη συνέχεια.
afterhistory
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου