Σάββατο 5 Οκτωβρίου 2013

ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ: Η περίπτωση του ΟΤΕ

Η κυβέρνηση επιμένει στην ιδιωτικοποίηση κρίσιμων εταιρειών του Δημοσίου φέρνοντας ως παράδειγμα την «επιτυχημένη» ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ από το 2008. Όμως, από την ανάλυση των οικονομικών στοιχείων του ΟΤΕ προκύπτει ότι οι λόγοι για τους οποίους υποστηρίζονται οι ιδιωτικοποιήσεις όχι μόνο δεν επιτυγχάνονται στην περίπτωση της ιδιωτικοποίησης του ΟΤΕ, αλλά η πραγματικότητα είναι ακριβώς αντίστροφη.
Πιο συγκεκριμένα, με την ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ και την είσοδο της Deutsche Telekom (DT) στη διοίκησή του, τον Ιούνιο του 2008, μειώθηκαν σημαντικά:
* Τα επενδυόμενα κεφάλαια.
* Ο αριθμός των θυγατρικών του στο εξωτερικό.
* Ο αριθμός των θέσεων εργασίας στον ΟΤΕ.
* Ο κύκλος εργασιών του.
* Τα κέρδη του.
* Οι φόροι που πληρώνει.
* Δεν μειώθηκε σημαντικά το κόστος των ηλεκτρονικών υπηρεσιών.
* Διαφορετική στρατηγική μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του ΟΤΕ για την ανάπτυξη των δικτύων Νέας Γενιάς στην Ελλάδα.

Στον πιο κάτω Πίνακα παρουσιάζεται η διαχρονική εξέλιξη των επενδύσεων του ΟΤΕ, του αριθμού του προσωπικού του, του κύκλου εργασιών του και των φόρων που καταβάλλει, όπως προκύπτουν από τη σελίδα των Επενδυτών στον ιστότοπο του ΟΤΕ. Τα στοιχεία αφορούν τη μητρική εταιρεία ΟΤΕ της σταθερής τηλεφωνίας στην Ελλάδα. Η αντίστοιχη ανάλυση των στοιχείων του Ομίλου ΟΤΕ (περιλαμβάνει και τις θυγατρικές του σε Ελλάδα και εξωτερικό) οδηγεί σε ανάλογα συμπεράσματα με αυτά που παρουσιάζονται σε τούτο το άρθρο.
`ΕΤΟΣ`ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ (εκατ. ευρώ)`ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ (αριθμός)`ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (εκατ. ευρώ)`ΦΟΡΟΙ (εκατ. ευρώ)
`2004``16.302`2.746`42
`2005`208`14.741`2.707`193
`2006`225`11.755`2.715`125
`2007`298`11.348`2.683`212
`2008`300`12.000`2.590`83
`2009`273`11.400`2.412`137
`2010`225`10.925`2.170`92
`2011`181`10.569`1.912`41
`2012`158`8.750`1.704`16

Προσέλκυση επενδύσεων

Πράγματι η DT κατέβαλε περίπου 3 δισ. ευρώ για την εξαγορά του 40% του ΟΤΕ και τον πλήρη έλεγχό του. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των χρημάτων πήγαν στον κ. Βγενόπουλο, που δεν έχει πραγματοποιήσει κάποια μεγάλη, εμφανή επένδυση στην Ελλάδα. Το κεφάλαιο που εισέπραξε το Δημόσιο μάλλον πήγε για το χρέος παρά σε επενδύσεις.
Από τον Πίνακα φαίνεται ότι οι επενδύσεις μετά το 2008 μειώνονται συστηματικά. Έτσι, από 300 εκατ. ευρώ επενδύσεις το 2008 φθάνουμε σε επενδύσεις 158 εκατ. ευρώ το 2012. Μείωση 47%! Το 2008 ο ΟΤΕ επένδυε το 11,6% του κύκλου εργασιών του και το 2012 το 9,3%.
Δεν είναι όμως μόνο οι μειώσεις στα επενδυόμενα κεφάλαια, αλλά και στα περιουσιακά του στοιχεία. Με την είσοδο της DT στον ΟΤΕ πουλήθηκε η εταιρία κινητής τηλεφωνίας του ΟΤΕ στα Σκόπια. Πουλήθηκε επίσης η σημαντική συμμετοχή του ΟΤΕ στην Telekom Serbia, o δορυφόρος Hellasat και η εταιρία κινητής τηλεφωνίας Globoul στη Βουλγαρία. Μήπως κάποια στιγμή η DT εγκαταλείψει τον ΟΤΕ (όπως έπραξαν οι γαλλικές τράπεζες με την Εμπορική και Γενική Τράπεζα) και αφήσει πίσω της ένα κέλυφος μόνο;

Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας

Είναι γνωστό ότι μία από τις βασικές απαιτήσεις των «επενδυτών» από τις προς ιδιωτικοποίηση εταιρίες είναι η «ελάφρυνσή» τους από το προσωπικό. Απ' αυτή την απαίτηση δεν ξέφυγε και ο ΟΤΕ.
Από τα στοιχεία του Πίνακα φαίνεται ότι η μεγάλη μείωση του προσωπικού του ΟΤΕ έγινε το 2006. Όμως, η μείωση του προσωπικού δεν σταμάτησε με την εθελούσια έξοδο το 2006. Συνεχίσθηκε και μετά το 2008. Έτσι ο ΟΤΕ το 2008 είχε 12.000 προσωπικό και το 2012 μόνο 8.750. Δηλαδή μείωση 27% στην περίοδο διοίκησης του ΟΤΕ από την DT.
Στον ΟΤΕ χάθηκαν περίπου οι μισές θέσεις εργασίας από τότε που μπήκαν τα σχέδια της ιδιωτικοποίησής του (2005).

Αποτελεσματικότερη διοίκηση

Ένα μέτρο της αποτελεσματικότερης διοίκησης μιας εταιρείας είναι η αύξηση του κύκλου εργασιών και του κέρδους. Από την πλευρά του δημόσιου συμφέροντος η αύξηση της αποτελεσματικότητας μιας εταιρείας αντανακλάται στην αύξηση των φόρων. Από τον Πίνακα φαίνεται ότι ο κύκλος εργασιών του ΟΤΕ μειώνεται ελαφρά έως το 2008 (6% μεταξύ 2004 και 2008). Αλλά μετά το 2008 αυτός ο ρυθμός μείωσης αυξάνεται σημαντικά και φθάνει το 34% μεταξύ του κύκλου εργασιών του 2008 (2.590 εκατ. ευρώ) και του 2012 (1.704 εκατ. ευρώ).
Και οι φόροι δείχνουν μία σαφή πτωτική τάση μετά το 2007. Η μείωση των φόρων φθάνει από τα 83 εκατ. ευρώ το 2008 σε 16 εκατ. ευρώ το 2012, που αντιστοιχεί σε ποσοστιαία μείωση το 81%!

Κόστος και αναβάθμιση ποιότητας υπηρεσιών

Τα τελευταία 12 χρόνια γίνονται μειώσεις των τιμών των υπηρεσιών του ΟΤΕ, κυρίως λόγω της παρέμβασης και των μοντέλων κοστοστρέφειας που ακολουθεί η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ). Επειδή δεν είναι εύκολη η παρακολούθηση των τιμών των υπηρεσιών, ιδιαίτερα όταν οι υπηρεσίες παρέχονται συνδυαστικά (πακέτα), ας εξετάσουμε την εξέλιξη του δείκτη τιμών καταναλωτή και του υποδείκτη Επικοινωνιών, όπως τα δίδει η ΕΕΤΤ (Επισκόπηση Αγορών του 2012).
Ενώ ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξάνεται συνεχώς, ο υποδείκτης επικοινωνιών παρουσιάζει μία σημαντική μείωση από το 2000 έως το 2005, μετά μία σχετική σταθεροποίηση έως το τέλος του 2012. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η σημαντική μείωση των τιμών πραγματοποιήθηκε στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 2000, ενώ μετά επήλθε μάλλον σταθεροποίηση των τιμών, παρά τη σημαντική μείωση τιμών της κινητής τηλεφωνίας (περίπου 65%, 2007-2011). Δεν προκύπτει λοιπόν κάποια σημαντική μείωση των τιμών λόγω της εισόδου της DT στην ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών.
Μήπως όμως η DT προώθησε την εισαγωγή νέων σημαντικών υπηρεσιών ή την αύξηση της διείσδυσης υφισταμένων υπηρεσιών; Οι Έλληνες καταναλωτές δεν έχουν απολαύσει κάποια σημαντική νέα υπηρεσία, πέραν ίσως από την ΟΤΕ-TV (200.000 συνδρομητές σήμερα), ή κάποια σημαντική καλυτέρευση στην ποιότητα των υφισταμένων υπηρεσιών.
H διείσδυση της ευρυζωνικότητας (π.χ. ADSL) στην Ελλάδα, που είναι ένα σημαντικό μέγεθος για την ανάπτυξή της, βελτιώθηκε μεταξύ 2008-2012. Αλλά μετά το 2010 αυτή η βελτίωση οφείλεται κυρίως στους εναλλακτικούς παρόχους. Βέβαια, δεν θα πρέπει να υποβαθμίσουμε το γεγονός ότι ο ΟΤΕ, τουλάχιστον μέχρι το 2010, ήταν ο ηγέτης σε αυτή την προσπάθεια και δεν περιόρισε την παροχή της υπηρεσίας μόνο στις αστικές περιοχές, αλλά προχώρησε πολύ προς την περιφέρεια.
Όμως η αποτελεσματικότητά του ΟΤΕ δεν φαίνεται να βελτιώνεται ούτε και στην ανάπτυξη του νέου ευρυζωνικού δικτύου FTTC/VDSL. Αν και το έχει αναγγείλει από το καλοκαίρι του 2009, μετά από 4 χρόνια δεν έχει καταφέρει να προσφέρει ανάλογες υπηρεσίες παρά σε ελάχιστες περιοχές της Ελλάδας και έτσι η διείσδυση της οπτικής ίνας στο δίκτυο πρόσβασης είναι ελάχιστη. Επίσης, γνωστή είναι η διαφορετική στρατηγική κατεύθυνση που υπάρχει για τα ευρυζωνικά δίκτυα Νέας Γενιάς μεταξύ υπουργείου Υποδομών και ΟΤΕ. Με τι αντίτιμο θα λήξει αυτή η διαφοροποίηση; Με χάσιμο χρόνου; με αύξηση του κόστους; Με λιγότερες υπηρεσίες προς τους καταναλωτές; Με παροχή προνομίων;

Αντίλογος

Ένας πιθανός και εύλογος αντίλογος στα πιο πάνω αναφερθέντα θα ήταν ότι η κακή πορεία που εμφανίζεται οφείλεται στην κακή οικονομική συγκυρία στη χώρα μας. Προφανώς και ισχύει κι αυτό. Όμως η πτώση του κύκλου εργασιών του ΟΤΕ είναι 34% μεταξύ 2008 και 2012, που είναι περίπου 50% πάνω από την ύφεση της οικονομίας της Ελλάδας κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. Εξάλλου, με βάση τα στοιχεία της ΕΕΤΤ, οι ανταγωνιστές του, δηλαδή οι εναλλακτικοί πάροχοι, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα εμφανίζουν αύξηση του κύκλου εργασιών τους κατά 20% περίπου, συνολικά.

Ειδικού Συνεργάτη της "Αυγής"
avgi

Δεν υπάρχουν σχόλια: