του ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑΤΟΥ Το παρακάτω αφήγημα, είναι απολύτως φανταστικό και οι καταστάσεις που περιγράφονται σ’ αυτό, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα… (Ή μήπως όχι;;;;;)
Εκείνο το πρωί ξύπνησα κακόκεφος. Αισθανόμουν κουρασμένος, με πονούσαν τα κόκκαλα, σαν να είχα δουλέψει σε οικοδομή κατά τη διάρκεια της νύχτας. Είχα πονοκέφαλο και κάποια στιγμή σφύριξε το αριστερό μου αυτί. Θυμήθηκα τη μάνα μου που έλεγε πως άμα σφυρίζει το αριστερό σου αυτί θ’ ακούσεις άσχημα μαντάτα… Για τα καλά μαντάτα, σφυρίζει το δεξί αυτί προφανώς… Μα το χειρότερο ήταν ότι ένιωθα ένα δυνατό σφίξιμο στην καρδιά… Στην αρχή νόμισα ότι παθαίνω έμφραγμα… Αλλά μετά σκέφτηκα, από τις στοιχειώδεις γνώσεις που απέκτησα τόσα χρόνια εργαζόμενος σε νοσοκομείο, ότι δεν είναι αυτά συμπτώματα εμφράγματος… Ύστερα αποφάσισα πως ήταν από το άγχος. Γιατί είμαι αγχώδης τύπος παρόλο που δεν το δείχνω…
Το μεσημέρι κυκλοφόρησαν τα άσχημα νέα… (Ά ρε μάνα, πόσο δίκιο είχες!!!) Σερφάροντας στο internet, ένιωσα την άγρια ικανοποίηση ότι τα πληροφορήθηκα από τους πρώτους, πριν ακόμα συμβούν… Ανάρτησα μάλιστα και μια σειρά σχετικά σποτάκια στη σελίδα μου στο facebook, έχοντας κατά βάθος την ελπίδα να μην είναι αλήθεια και ρισκάροντας να γίνω ρεζίλι ως διασπορέας ψευδών πληροφοριών… Δυστυχώς ήταν αλήθεια… Και ξαφνικά ένα ολόκληρο οικοδόμημα γκρεμίστηκε και παρά τρίχα γλύτωσα την καταπλάκωση από τα ερείπια… Το τέρας ήταν ήδη εδώ… Το τέρας που στη μαρξιστική συνείδηση της γενιάς μου, είχε ταυτιστεί με λέξεις και έννοιες τόσο απεχθείς που παρέπεμπαν σε εφιαλτικές εικόνες κόλασης κάτι παραπάνω από Δαντικής, βρισκόταν ήδη εντός των πυλών… Καπιταλισμός, ιμπεριαλισμός, εθνική υποτέλεια, αποικιοκρατία, φτώχεια, εξαθλίωση… λέξεις και έννοιες από το παρελθόν, στροβιλίστηκαν στο μυαλό μου σφιχταγκαλιασμένες με άλλες εντελώς αντίθετες και αντιμέτωπες, όπως μαρξισμός, σοσιαλιστικός μετασχηματισμός, εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία, κοινωνικοποίηση, αυτοδιαχείριση… Που να φανταστώ ότι τα ετερώνυμα έλκονται ακόμα και σε επίπεδο ιδεών… Ευτυχώς αυτό το στροβίλισμα διαλύθηκε σχετικά γρήγορα και η πνευματική μου διαύγεια επανήλθε στην προτεραία κατάσταση… Όχι ότι άλλαξαν και πολλά δηλαδή…Βρέθηκα να προσπαθώ να βάλω σε μια τάξη τις σκέψεις μου… Ήταν ποτέ δυνατόν, ο γιος του ηγέτη της Αλλαγής, ο εγγονός του αρχηγού των ανένδοτων αγώνων, να μας σύρει σε αυτή την ατραπό, σε αυτό το τούνελ με την αβέβαιη έξοδο; Ήταν δυνατόν αυτός να είναι ο Εφιάλτης που παρέδωσε τη χώρα σ’ αυτούς του νέου τύπου κατακτητές, ο άνθρωπος που έδωσε το πράσινο φως για την κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους, όσο δηλαδή είχε αφήσει όρθιο το προηγούμενο καθεστώς, για την εξαθλίωση των λαϊκών και μεσαίων στρωμάτων όπως χαιρέκακα πρόβλεπε, εκείνη η ξινή και ξύλινη γραμματέας, ο άνθρωπος που θα ευθυνόταν για την οπισθοδρόμηση της κοινωνίας σε αλήστου μνήμης εποχές; Δεν μπορούσα να το δεχτώ… Δεν μπορούσα να δεχτώ ότι ο άνθρωπος που ξεκίνησε καριέρα αρχηγού με το υποκοριστικό του μικρού του ονόματος, θα ανέβαινε στο ίδιο βάθρο της ιστορίας παρέα με διάφορους άλλους ακατονόμαστους εθνικούς σωτήρες…
Προσπάθησα να δικαιολογήσω την απόφαση αυτή… Κάνοντας χρήση απλοϊκών επιχειρημάτων, όπως για παράδειγμα πως δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά, πως η απόφαση αυτή ήταν μονόδρομος για να σωθεί η χώρα, προσπαθούσα να πείσω τον εαυτό μου… γιατί άραγε; Απ’ την άλλη μεριά, με τις φτωχές έως ανύπαρκτες γνώσεις μου περί των οικονομικών, προσπαθούσα να διακρίνω αν υπήρχαν κι άλλες λύσεις, αλλά μάταια… Σ’ αυτό, όχι μόνο δε βοηθούσαν, αλλά θόλωναν ακόμα περισσότερο την κατάσταση, οι αρχηγοί των άλλων κομμάτων… Ό ένας, το κόμμα του οποίου μας είχε φέρει σ’ αυτή την κατάσταση, έλεγε πως έπρεπε από την πρώτη στιγμή να είχε ακολουθηθεί η μαγική συνταγή που είχε προτείνει, λες και επί πέντε χρόνια δεν είχε το περιθώριο να την εφαρμόσει… Ο άλλος έλεγε να κηρύξουμε πτώχευση και να επαναδιαπραγματευτούμε το χρέος, κάτι δηλαδή σαν συγκέντρωση οφειλών δανείων και καρτών σε μια τράπεζα με πιο ευνοϊκό επιτόκιο… Ένας άλλος έλεγε να γίνει δημοψήφισμα… Η άλλη έλεγε παιδιά σηκωθείτε να βγούμε στους δρόμους γυναίκες και άνδρες με όπλα στους ώμους… Σαχλαμάρες δηλαδή, που κι εγώ ο άσχετος περί τα οικονομικά, ενστικτωδώς ίσως περισσότερο, έβρισκα πλήρως ανέφικτες… Τότε; Τι θα μπορούσε να γίνει; Ή μήπως δεν μπορούσε να γίνει κάτι άλλο;
Μ’ αυτές τις σκέψεις, με πήρε ο ύπνος… Το επόμενο πρωί, είχα καλύτερη διάθεση… Η πρώτη σκέψη μου ήταν μήπως τα χθεσινά γεγονότα ήταν ένα κακό όνειρο… Δεν ήταν όμως και παραδόξως η διάθεσή μου δεν άλλαξε… Η διάθεσή μου δεν άλλαξε όταν πληροφορήθηκα από τα δελτία ειδήσεων, ότι ο περίφημος μηχανισμός στήριξης δεν λειτούργησε, ότι οι πιο πολλές από τις υποψήφιες δανειοδότριες χώρες της ένωσης αδυνατούσαν να εκπληρώσουν τη δέσμευσή τους λόγω ασυμφωνίας των εθνικών τους κοινοβουλίων, ότι τα επιτόκια στις διεθνείς αγορές συνέχιζαν τον ανηφορικό τους δρόμο και ότι η χώρα μας θα κατέληγε να δανειστεί ολόκληρο το ποσόν που χρειαζόταν για να καλύψει το σύνολο των αναγκών της, αποκλειστικά από το τέρας… Το οποίο είχε ήδη ανακοινώσει τους όρους του… Κι άλλη μείωση μισθών και συντάξεων με επέκταση και στον ιδιωτικό τομέα… Μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων κατά 100.000 για το τρέχον έτος και κατά 400.000 στο τέλος της τριετίας… Αύξηση των ορίων ηλικίας για συνταξιοδότηση στα 67 χρόνια για όλους, κατάργηση του εφάπαξ και μείωση των συντάξεων… Πλήρης κατάργηση του ορίου απολύσεων και δυνατότητα στις επιχειρήσεις να εφαρμόζουν ελαστικές μορφές απασχόλησης κατά το δοκούν… Αποκρατικοποίηση και των υπολοίπων ΔΕΚΟ και εκποίηση του 30% της δημόσιας περιουσίας σε ξένους επενδυτές… Κατάργηση δημοσίων φορέων, και κλείσιμο ακόμα και νοσοκομείων… Περίμενα να δω την αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης, αν και ήμουν σίγουρος ότι δεν είχε πια και πολλά περιθώρια…
Αργά το βράδυ ο πρωθυπουργός της χώρας προέβη σε διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό. Οι κάμερες έδειχναν στιγμιότυπα από την άφιξή του στο Ζάππειο απ’ όπου θα απηύθυνε το διάγγελμα. Δεν έδωσα σημασία στην έντονη αστυνομική παρουσία που είχε κυκλώσει το γύρω χώρο. Εμφανίστηκε μπροστά στην κάμερα, βλοσυρός με πουκάμισο χωρίς γραβάτα και με σηκωμένα τα μανίκια. Θυμήθηκα το γνωστό προεκλογικό σύνθημα και χαμογέλασα με θλίψη …
Άρχισε να μιλάει…. Μετά από μια μακροσκελή εισαγωγή κατά την οποία επαναλάμβανε μονότονα την κατάσταση της χώρας και φωτογράφιζε για μια ακόμα φορά τους υπαίτιους, ανακοίνωσε τους όρους που είχε θέσει το τέρας… Μηχανικά πετάχτηκα από τη θέση μου όταν τον άκουσα να λέει με φλογισμένο βλέμμα, ότι η ελληνική κυβέρνηση διαισθανόμενη το χρέος της και αναλαμβάνοντας τις ευθύνες της απέναντι στους έλληνες και τις ελληνίδες, δεν έκανε δεκτούς τους προαναφερόμενους όρους και πάγωσε κάθε διαπραγμάτευση με το τέρας, μέχρι νεωτέρας… Την επόμενη μέρα, το πρωί θα συγκαλούσε κοινή συνεδρίαση του πολιτικού συμβουλίου του κόμματος, σύσσωμου του υπουργικού συμβουλίου και της κοινοβουλευτικής ομάδας και αργά το βράδυ, σύγκλιση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών, υπό την αιγίδα του προέδρου της δημοκρατίας… Κάτι μεγάλο επρόκειτο να συμβεί… Άρχισαν να σφυρίζουν και τα δυο μου αυτιά… Σκεφτόμουν ότι δεν έπεσε έξω το ένστικτό μου…
Από κει και πέρα, οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες… Η κυβέρνηση ανακοίνωσε το πάγωμα του εξοπλιστικού προγράμματος, τη διαγραφή από τον προϋπολογισμό του κονδυλίου για τις αμυντικές δαπάνες και την ακύρωση όλων των εκκρεμών συμβάσεων, ως μια πρώτη προσπάθεια περιστολής δαπανών… Ταυτόχρονα ανακοίνωσε την επιτάχυνση των διαδικασιών για τη σύναψη διμερών συμβάσεων στο ενεργειακό με τις χώρες της πρώην σοβιετικής ένωσης και ταυτόχρονα την ενίσχυση των σχέσεων της χώρας μας με τις ΗΠΑ. Προσπάθησα να φανταστώ τα μούτρα εκείνης της ανέραστης ανατολικογερμανίδας καγκελαρίου κι εκείνου του παρ’ ολίγον γόη που βάζει πρόσθετα τακουνάκια στα παπούτσια του για να φαίνεται ψηλότερος…
Αλλά το σοκ δεν σταματούσε εκεί… Ανακοινώθηκαν επίσης, η αύξηση της φορολογίας των κερδών των πολυεθνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας κατά 50% και κατά 20% των κερδών των ελληνικών επιχειρήσεων και των τραπεζών… Ανακοινώθηκε η κατάργηση του ορίου απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, αλλά παράλληλα, ο ιδιωτικός τομέας θα αναλάμβανε να καταβάλλει εξ ολοκλήρου τα επιδόματα ανεργίας στους απολυμένους, για ένα ολόκληρο έτος… Ανακοινώθηκε η δήμευση του 80% της εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας και η παραχώρηση εκτάσεων γης σε ακτήμονες και μικρούς καλλιεργητές υπό κρατική εποπτεία και με ελεγχόμενες καλλιέργειες με έμφαση στην παραγωγή σίτου, λαδιού, κρασιού, εσπεριδοειδών, τρούφας, κρόκου, σπαραγγιών, μανιταριών και διαφόρων άλλων εθνικών προϊόντων… Ανακοινώθηκε η δήμευση των περιουσιακών στοιχείων όσων επιχειρήσεων αποφάσιζαν να εγκαταλείψουν τον ελλαδικό χώρο, καθώς επίσης και όσων επιχειρήσεων δεν ήσαν συνεπείς στις τιμολογιακές, φορολογικές και εισφοροδοτικές υποχρεώσεις τους… Ανακοινώθηκε βεβαίως και περαιτέρω μείωση των μισθών και των συντάξεων τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, αλλά παράλληλα, τέθηκαν ανώτατα όρια τιμών σε όλα τα βασικά είδη πλατιάς κατανάλωσης, πάγωσαν τα τιμολόγια των ΔΕΚΟ για ένα έτος και επανήλθε το μέτρο της δωρεάν μετακίνησης των εργαζομένων με τα μέσα μαζικής μεταφοράς… Αποφασίστηκε επίσης η αναστολή πληρωμής δόσεων των πάσης φύσεως δανειοληπτών, για ένα έτος. Παράλληλα, επιβλήθηκε φόρος 50% στα οινοπνευματώδη, στο χρυσό, στα δερμάτινα είδη ένδυσης και σε όλα τα είδη πολυτελείας… Αποφασίστηκε η αναστολή της λειτουργίας του χρηματιστηρίου και η απαγόρευση μεταβίβασης μετοχών μέχρι νεωτέρας. Κι άλλα πολλά… Ανακοινώθηκε τέλος ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης, με την ανάθεση υπουργείων σε εκπροσώπους απ’ όλο το πολιτικό φάσμα…
Μα αυτό που εκτός από σοκ προκάλεσε και δέος, ήταν η ανακοίνωση για παύση εκπλήρωσης των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας, δηλαδή παύση πληρωμών, για μια τριετία και η αποχώρηση από την ευρωζώνη ... Δεν ήξερα αν έπρεπε να χαρώ ή να τρομάξω… Από τη μια μέρα στην άλλη τα συναισθήματα διαδέχονταν το ένα το άλλο… Το βράδυ, πραγματοποιήθηκε μια διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας, ενός εκατομμυρίου ατόμων που ξεχύθηκαν στους δρόμους για να εκφράσουν την υποστήριξή τους στις επιλογές της κυβέρνησης… Το πρωτόγνωρο ήταν ότι σ’ αυτήν συμμετείχαν όλα τα πολιτικά κόμματα…. Για μια ακόμα φορά επιβεβαιωνόταν η ενότητα του ελληνικού λαού, απέναντι στις δυσκολίες… Γύρω σου έβλεπες ανθρώπους με βουρκωμένα μάτια και με στήθη που πάλλονταν από εθνική υπερηφάνεια.
Την άλλη μέρα πραγματοποιήθηκε άλλη μια διαδήλωση… Πρωτόγνωρη κι αυτή… Βιομήχανοι, επιχειρηματίες, τραπεζίτες, χρηματιστές, εφοπλιστές, εισοδηματίες, golden boys και άλλοι μεταπράτες, διαδήλωναν κατά των μέτρων… Είχε μεγάλη πλάκα να βλέπεις να διαδηλώνουν γραβατωμένοι και κοστουμάτοι κύριοι και κυρίες με γούνες, κοσμήματα και ψηλοτάκουνα … Οι συγκεντρωμένοι ενέκριναν ψήφισμα με το οποίο εξουσιοδοτούσαν τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών, την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών και το Οικονομικό Επιμελητήριο, να προσφύγουν στα ευρωπαϊκά δικαστήρια για να διεκδικήσουν τα δίκαιά τους. Αντίστοιχα η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, προχώρησε στην έκδοση αναθέματος σε βάρος της κυβέρνησης, αφόρισε τον πρωθυπουργό, τους πολιτικούς αρχηγούς και τον πρόεδρο της δημοκρατίας και προσέφυγε κι αυτή με τη σειρά της στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Βέβαια, οι επιλογές αυτές έφεραν και μια σειρά αλυσιδωτές αντιδράσεις. Το ευρωπαϊκό νόμισμα υποτιμήθηκε έναντι του δολαρίου, τα επιτόκια δανεισμού σκαρφάλωσαν σε διψήφια νούμερα ακόμα και για τις χώρες που μπορούσαν να δανείζονται με χαμηλά επιτόκια μέχρι τότε και οι μεγάλες οικονομίες της ένωσης άρχισαν να αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα ανταγωνιστικότητας… Φυσικά μας εκδίωξαν τελείως από την ένωση και μας παρέπεμψαν στο ευρωπαϊκό δικαστήριο για μια σειρά από παραβιάσεις των συνθηκών του Μάαστριχτ και της Λισσαβόνας, αλλά το αυτί μας δεν ίδρωσε… Ακόμα κι όταν η ευρωπαϊκή ένωση διέκοψε κάθε εμπορική συναλλαγή με τη χώρα μας και πάλι δεν ίδρωσε τ’ αυτί μας… Συνήψαμε εμπορικές σχέσεις με χώρες του τρίτου κόσμου και αυξήσαμε τις εξαγωγές μας προς τον αραβικό κόσμο…
Για κακή μας τύχη οι χώρες της πρώην σοβιετικής ένωσης προτίμησαν τις πιο φτηνές και αναπτυσσόμενες χώρες της βαλκανικής στο ενεργειακό, ο αγωγός φυσικού αερίου, άλλαξε κατεύθυνση, ενώ η αμερικάνικη εξωτερική πολιτική είχε άλλες γεωπολιτικές προτεραιότητες, αδιαφορώντας πλέον για την περιοχή… Και βέβαια ούτε λόγος για παροχή βοηθείας ή για νέο δανεισμό από τις διεθνείς αγορές…
Επανήλθαμε στη δραχμή, την οποία η κυβέρνηση υποτίμησε άμεσα κατά 30%... Το αποτέλεσμα ήταν η αύξηση των τιμών στα εισαγόμενα προϊόντα, αλλά ο κόσμος είχε πια συνειδητοποιήσει ότι έπρεπε να ξοδεύει λιγότερα απ’ όσα μπορούσε να παράγει κι έτσι η κατανάλωση στρεφόταν ολοένα και περισσότερο στα βασικά είδη… Είχε επίσης συνειδητοποιήσει ότι έπρεπε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο ζωής του… Τα πρώτα θύματα της νέας αυτής κρίσης, ήταν τα μπουζουξίδικα και τα μεγάλα κέντρα διασκέδασης. Ο κόσμος της νύχτας έπαψε να υπάρχει. Μετά ακολούθησαν τα κοσμηματοπωλεία, τα καταστήματα με είδη δώρων και οι βιοτεχνίες δερματίνων ειδών… Στο χρονικό διάστημα δύο μηνών, πολλές τράπεζες έκλεισαν και όλες σχεδόν οι πολυεθνικές επιχειρήσεις αποχώρησαν από τη χώρα αφήνοντας στρατιές ανέργων, φυσικά χωρίς να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις που τους επέβαλλε το κράτος… Και τι έγινε που άφησαν τα περιουσιακά τους στοιχεία στην κατοχή του κράτους; Τα κέρδη τους τα είχαν φυγαδεύσει ήδη στο εξωτερικό εδώ και καιρό… Μάλιστα κάποιες από τις τράπεζες που έκλεισαν δέσμευσαν τις καταθέσεις των αποταμιευτών, αναγκάζοντας το κράτος να τις καταβάλει από τα αποθεματικά του… Στο ίδιο διάστημα η κυβέρνηση έδωσε έμφαση στην ανάπτυξη του τουρισμού και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ανακοινώνοντας τη δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας. Δυστυχώς όμως το ενδιαφέρον των επενδυτών υπήρξε περιορισμένο.
Οι εισπρακτικοί μηχανισμοί του κράτους ενισχύθηκαν και η φοροδιαφυγή έφτασε σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα… Πλασματικά βέβαια, γιατί το μεγαλύτερο μέρος των βεβαιωθέντων φοροδιαφυγόντων εσόδων, παρέμεναν διαφυγόντα και με ανύπαρκτες τις πιθανότητες είσπραξής τους αφού οι φοροδιαφεύγοντες είχαν ήδη εγκαταλείψει τη χώρα… Σύντομα άρχισαν να βάζουν λουκέτο και οι ελληνικές επιχειρήσεις και ο αριθμός των ανέργων δεν μπορούσε πια να απορροφηθεί, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες… Τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση σε συνδυασμό με τη ραγδαία αύξηση των τιμών των καυσίμων, έπληξαν το εφοπλιστικό κεφάλαιο και πολλές ναυτιλιακές εταιρίες εγκαταστάθηκαν μόνιμα στο σίτυ, αφήνοντας πίσω τους κάποια σαπιοκάραβα, τα οποία το κράτος δεν μπορούσε καλά καλά να συντηρήσει… Προκειμένου να μην οξυνθεί το πρόβλημα, η κυβέρνηση επαναδιαπραγματεύθηκε τα λιμάνια της χώρας, καταγγέλλοντας τη σύμβαση με τους κινέζους και παραχωρώντας τα σε αραβικά λόμπυ με ελάχιστο τίμημα, αλλά με την υποχρέωση να καλύψουν τις ανάγκες της χώρας στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες και στις υπερπόντιες μεταφορές… Φυσικά τα ναύλα εκτινάχθηκαν στα ύψη… Έτσι με αυξημένα τα μεταφορικά έξοδα, αλλά και με καθηλωμένες τις τιμές, η μία μετά την άλλη οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, άρχισαν να κλείνουν… Στο τρίτο τρίμηνο του έτους, η ανεργία είχε φτάσει στο ύψος ρεκόρ του ενός εκατομμυρίου ανέργων…
Πολλοί άνθρωποι αναπολούσαν ήδη την πολύ πρόσφατη εποχή που η χώρα ανήκε ακόμα στην ευρωζώνη. Άρχισαν να λένε ότι ήταν προτιμότερο να παραμέναμε εκεί κι ας δανειζόμαστε με υψηλά επιτόκια… Κι ας καλούνταν ο λαός να υποβληθεί σε νέες θυσίες και σκληρές λιτότητες κάθε τρεις και λίγο… Και σε τελευταία ανάλυση τι χειρότερο θα μπορούσε να μας συμβεί, εάν δεχόμασταν τους όρους του τέρατος; Άρχισαν να βρίζουν την κυβέρνηση, τα κόμματα και το πολιτικό σύστημα… Οι διαδηλώσεις ξανάρχισαν να είναι στην ημερήσια διάταξη. Τα κόμματα που συμμετείχαν στην κυβέρνηση απέσυραν την υποστήριξή τους…
Η κυβέρνηση εξέδωσε κουπόνια για είδη πρώτης ανάγκης και τα μοίρασε σε όσους είχαν μηνιαίο εισόδημα κάτω από εκατόν εβδομήντα χιλιάδες δραχμές… Παράλληλα ανακοίνωσε την διακοπή της ηλεκτροδότησης για δύο ώρες καθημερινά στις μεγάλες πόλεις, για την εξοικονόμηση ενέργειας. Την ίδια στιγμή ανακοίνωνε πως τα κρατικά έσοδα δεν έφταναν για να πληρωθούν μισθοί, συντάξεις και να ικανοποιηθούν οι διάφορες κοινωνικές παροχές κι έτσι θα προχωρούσε στην εκποίηση της δημόσιας περιουσίας. Ο κόσμος άρχισε να δυσκολεύεται ακόμα και με τα στοιχειώδη… Η μαύρη αγορά έκανε και πάλι την εμφάνισή της ύστερα από 60 και πλέον χρόνια… Οι τοκογλύφοι και οι ενεχυροδανειστές, άρχισαν να κάνουν χρυσές δουλειές… Κάποιοι , κυρίως στην περιφέρεια, προσπαθούσαν να επιβιώσουν με την ανταλλαγή προϊόντων. Δώδεκα αυγά για ένα κιλό πατάτες… Ένα λίτρο γάλα για μισό κιλό ντομάτες… Η εγκληματικότητα αυξήθηκε… Οι ληστείες δεν περιορίζονταν πια σε χρηματικά ποσά… Οι ληστές έκλεβαν πλέον τρόφιμα, ρούχα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης και τα σούπερ μάρκετ ήταν πιο προσφιλείς στόχοι από τις τράπεζες… Οι συμπλοκές στους δρόμους, οι λεηλασίες καταστημάτων, οι εμπρησμοί σπιτιών και οχημάτων, άρχισαν να γίνονται καθημερινό φαινόμενο… Η βία σύντομα έγινε ανεξέλεγκτη… Η κόλαση είχε ήδη φτάσει…
Ένα βράδυ, που ήταν κομμένο το ηλεκτρικό, μου φάνηκε ότι είδα στις ζωηρές πορτοκαλί ανταύγειες του κεριού που είχα μπροστά μου, τα πρόσωπα του Ανδρέα, της Μελίνας και του Γεννηματά… Και είχαν μια τόσο θλιμμένη έκφραση…
Η κυβέρνηση ήταν πια ανήμπορη να αντιμετωπίσει τις εξελίξεις και παραιτήθηκε σύσσωμη. Ο πρόεδρος της δημοκρατίας σχημάτισε μια κυβέρνηση από προσωπικότητες και από στρατιωτικούς. Οι πρώην εταίροι μας, σφύριζαν αδιάφορα σε όλα αυτά που συνέβαιναν στη χώρα… Η χώρα του κλασικού πολιτισμού όδευε πια προς τα πίσω, προς το μεσαίωνα… Κι όλα αυτά μέσα σε λίγους μήνες…
Εκείνο το πρωί, ξύπνησα λουσμένος στον ιδρώτα και με το ίδιο δυνατό σφίξιμο στην καρδιά… Άραγε τι άλλο επρόκειτο να συμβεί; Άνοιξα το ραδιόφωνο, ακριβώς τη στιγμή που ξεκινούσε το δελτίο των οκτώ… Άκουσα τον εκφωνητή να αναγγέλλει την απόφαση της κυβέρνησης να προσφύγει στο μηχανισμό στήριξης και στο τέρας…
Μα τι στο καλό συνέβαινε; Τότε μόνο συνειδητοποίησα ότι είχα ξυπνήσει από το χειρότερο εφιάλτη μου… Σκέφθηκα ότι στη μακραίωνη ιστορία μας είχαμε αντιμετωπίσει κάθε είδους τέρατα. Την ίδια την κόλαση όμως, ποτέ…
Αναστέναξα με ανακούφιση…
Εκείνο το πρωί ξύπνησα κακόκεφος. Αισθανόμουν κουρασμένος, με πονούσαν τα κόκκαλα, σαν να είχα δουλέψει σε οικοδομή κατά τη διάρκεια της νύχτας. Είχα πονοκέφαλο και κάποια στιγμή σφύριξε το αριστερό μου αυτί. Θυμήθηκα τη μάνα μου που έλεγε πως άμα σφυρίζει το αριστερό σου αυτί θ’ ακούσεις άσχημα μαντάτα… Για τα καλά μαντάτα, σφυρίζει το δεξί αυτί προφανώς… Μα το χειρότερο ήταν ότι ένιωθα ένα δυνατό σφίξιμο στην καρδιά… Στην αρχή νόμισα ότι παθαίνω έμφραγμα… Αλλά μετά σκέφτηκα, από τις στοιχειώδεις γνώσεις που απέκτησα τόσα χρόνια εργαζόμενος σε νοσοκομείο, ότι δεν είναι αυτά συμπτώματα εμφράγματος… Ύστερα αποφάσισα πως ήταν από το άγχος. Γιατί είμαι αγχώδης τύπος παρόλο που δεν το δείχνω…
Το μεσημέρι κυκλοφόρησαν τα άσχημα νέα… (Ά ρε μάνα, πόσο δίκιο είχες!!!) Σερφάροντας στο internet, ένιωσα την άγρια ικανοποίηση ότι τα πληροφορήθηκα από τους πρώτους, πριν ακόμα συμβούν… Ανάρτησα μάλιστα και μια σειρά σχετικά σποτάκια στη σελίδα μου στο facebook, έχοντας κατά βάθος την ελπίδα να μην είναι αλήθεια και ρισκάροντας να γίνω ρεζίλι ως διασπορέας ψευδών πληροφοριών… Δυστυχώς ήταν αλήθεια… Και ξαφνικά ένα ολόκληρο οικοδόμημα γκρεμίστηκε και παρά τρίχα γλύτωσα την καταπλάκωση από τα ερείπια… Το τέρας ήταν ήδη εδώ… Το τέρας που στη μαρξιστική συνείδηση της γενιάς μου, είχε ταυτιστεί με λέξεις και έννοιες τόσο απεχθείς που παρέπεμπαν σε εφιαλτικές εικόνες κόλασης κάτι παραπάνω από Δαντικής, βρισκόταν ήδη εντός των πυλών… Καπιταλισμός, ιμπεριαλισμός, εθνική υποτέλεια, αποικιοκρατία, φτώχεια, εξαθλίωση… λέξεις και έννοιες από το παρελθόν, στροβιλίστηκαν στο μυαλό μου σφιχταγκαλιασμένες με άλλες εντελώς αντίθετες και αντιμέτωπες, όπως μαρξισμός, σοσιαλιστικός μετασχηματισμός, εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία, κοινωνικοποίηση, αυτοδιαχείριση… Που να φανταστώ ότι τα ετερώνυμα έλκονται ακόμα και σε επίπεδο ιδεών… Ευτυχώς αυτό το στροβίλισμα διαλύθηκε σχετικά γρήγορα και η πνευματική μου διαύγεια επανήλθε στην προτεραία κατάσταση… Όχι ότι άλλαξαν και πολλά δηλαδή…Βρέθηκα να προσπαθώ να βάλω σε μια τάξη τις σκέψεις μου… Ήταν ποτέ δυνατόν, ο γιος του ηγέτη της Αλλαγής, ο εγγονός του αρχηγού των ανένδοτων αγώνων, να μας σύρει σε αυτή την ατραπό, σε αυτό το τούνελ με την αβέβαιη έξοδο; Ήταν δυνατόν αυτός να είναι ο Εφιάλτης που παρέδωσε τη χώρα σ’ αυτούς του νέου τύπου κατακτητές, ο άνθρωπος που έδωσε το πράσινο φως για την κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους, όσο δηλαδή είχε αφήσει όρθιο το προηγούμενο καθεστώς, για την εξαθλίωση των λαϊκών και μεσαίων στρωμάτων όπως χαιρέκακα πρόβλεπε, εκείνη η ξινή και ξύλινη γραμματέας, ο άνθρωπος που θα ευθυνόταν για την οπισθοδρόμηση της κοινωνίας σε αλήστου μνήμης εποχές; Δεν μπορούσα να το δεχτώ… Δεν μπορούσα να δεχτώ ότι ο άνθρωπος που ξεκίνησε καριέρα αρχηγού με το υποκοριστικό του μικρού του ονόματος, θα ανέβαινε στο ίδιο βάθρο της ιστορίας παρέα με διάφορους άλλους ακατονόμαστους εθνικούς σωτήρες…
Προσπάθησα να δικαιολογήσω την απόφαση αυτή… Κάνοντας χρήση απλοϊκών επιχειρημάτων, όπως για παράδειγμα πως δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά, πως η απόφαση αυτή ήταν μονόδρομος για να σωθεί η χώρα, προσπαθούσα να πείσω τον εαυτό μου… γιατί άραγε; Απ’ την άλλη μεριά, με τις φτωχές έως ανύπαρκτες γνώσεις μου περί των οικονομικών, προσπαθούσα να διακρίνω αν υπήρχαν κι άλλες λύσεις, αλλά μάταια… Σ’ αυτό, όχι μόνο δε βοηθούσαν, αλλά θόλωναν ακόμα περισσότερο την κατάσταση, οι αρχηγοί των άλλων κομμάτων… Ό ένας, το κόμμα του οποίου μας είχε φέρει σ’ αυτή την κατάσταση, έλεγε πως έπρεπε από την πρώτη στιγμή να είχε ακολουθηθεί η μαγική συνταγή που είχε προτείνει, λες και επί πέντε χρόνια δεν είχε το περιθώριο να την εφαρμόσει… Ο άλλος έλεγε να κηρύξουμε πτώχευση και να επαναδιαπραγματευτούμε το χρέος, κάτι δηλαδή σαν συγκέντρωση οφειλών δανείων και καρτών σε μια τράπεζα με πιο ευνοϊκό επιτόκιο… Ένας άλλος έλεγε να γίνει δημοψήφισμα… Η άλλη έλεγε παιδιά σηκωθείτε να βγούμε στους δρόμους γυναίκες και άνδρες με όπλα στους ώμους… Σαχλαμάρες δηλαδή, που κι εγώ ο άσχετος περί τα οικονομικά, ενστικτωδώς ίσως περισσότερο, έβρισκα πλήρως ανέφικτες… Τότε; Τι θα μπορούσε να γίνει; Ή μήπως δεν μπορούσε να γίνει κάτι άλλο;
Μ’ αυτές τις σκέψεις, με πήρε ο ύπνος… Το επόμενο πρωί, είχα καλύτερη διάθεση… Η πρώτη σκέψη μου ήταν μήπως τα χθεσινά γεγονότα ήταν ένα κακό όνειρο… Δεν ήταν όμως και παραδόξως η διάθεσή μου δεν άλλαξε… Η διάθεσή μου δεν άλλαξε όταν πληροφορήθηκα από τα δελτία ειδήσεων, ότι ο περίφημος μηχανισμός στήριξης δεν λειτούργησε, ότι οι πιο πολλές από τις υποψήφιες δανειοδότριες χώρες της ένωσης αδυνατούσαν να εκπληρώσουν τη δέσμευσή τους λόγω ασυμφωνίας των εθνικών τους κοινοβουλίων, ότι τα επιτόκια στις διεθνείς αγορές συνέχιζαν τον ανηφορικό τους δρόμο και ότι η χώρα μας θα κατέληγε να δανειστεί ολόκληρο το ποσόν που χρειαζόταν για να καλύψει το σύνολο των αναγκών της, αποκλειστικά από το τέρας… Το οποίο είχε ήδη ανακοινώσει τους όρους του… Κι άλλη μείωση μισθών και συντάξεων με επέκταση και στον ιδιωτικό τομέα… Μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων κατά 100.000 για το τρέχον έτος και κατά 400.000 στο τέλος της τριετίας… Αύξηση των ορίων ηλικίας για συνταξιοδότηση στα 67 χρόνια για όλους, κατάργηση του εφάπαξ και μείωση των συντάξεων… Πλήρης κατάργηση του ορίου απολύσεων και δυνατότητα στις επιχειρήσεις να εφαρμόζουν ελαστικές μορφές απασχόλησης κατά το δοκούν… Αποκρατικοποίηση και των υπολοίπων ΔΕΚΟ και εκποίηση του 30% της δημόσιας περιουσίας σε ξένους επενδυτές… Κατάργηση δημοσίων φορέων, και κλείσιμο ακόμα και νοσοκομείων… Περίμενα να δω την αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης, αν και ήμουν σίγουρος ότι δεν είχε πια και πολλά περιθώρια…
Αργά το βράδυ ο πρωθυπουργός της χώρας προέβη σε διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό. Οι κάμερες έδειχναν στιγμιότυπα από την άφιξή του στο Ζάππειο απ’ όπου θα απηύθυνε το διάγγελμα. Δεν έδωσα σημασία στην έντονη αστυνομική παρουσία που είχε κυκλώσει το γύρω χώρο. Εμφανίστηκε μπροστά στην κάμερα, βλοσυρός με πουκάμισο χωρίς γραβάτα και με σηκωμένα τα μανίκια. Θυμήθηκα το γνωστό προεκλογικό σύνθημα και χαμογέλασα με θλίψη …
Άρχισε να μιλάει…. Μετά από μια μακροσκελή εισαγωγή κατά την οποία επαναλάμβανε μονότονα την κατάσταση της χώρας και φωτογράφιζε για μια ακόμα φορά τους υπαίτιους, ανακοίνωσε τους όρους που είχε θέσει το τέρας… Μηχανικά πετάχτηκα από τη θέση μου όταν τον άκουσα να λέει με φλογισμένο βλέμμα, ότι η ελληνική κυβέρνηση διαισθανόμενη το χρέος της και αναλαμβάνοντας τις ευθύνες της απέναντι στους έλληνες και τις ελληνίδες, δεν έκανε δεκτούς τους προαναφερόμενους όρους και πάγωσε κάθε διαπραγμάτευση με το τέρας, μέχρι νεωτέρας… Την επόμενη μέρα, το πρωί θα συγκαλούσε κοινή συνεδρίαση του πολιτικού συμβουλίου του κόμματος, σύσσωμου του υπουργικού συμβουλίου και της κοινοβουλευτικής ομάδας και αργά το βράδυ, σύγκλιση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών, υπό την αιγίδα του προέδρου της δημοκρατίας… Κάτι μεγάλο επρόκειτο να συμβεί… Άρχισαν να σφυρίζουν και τα δυο μου αυτιά… Σκεφτόμουν ότι δεν έπεσε έξω το ένστικτό μου…
Από κει και πέρα, οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες… Η κυβέρνηση ανακοίνωσε το πάγωμα του εξοπλιστικού προγράμματος, τη διαγραφή από τον προϋπολογισμό του κονδυλίου για τις αμυντικές δαπάνες και την ακύρωση όλων των εκκρεμών συμβάσεων, ως μια πρώτη προσπάθεια περιστολής δαπανών… Ταυτόχρονα ανακοίνωσε την επιτάχυνση των διαδικασιών για τη σύναψη διμερών συμβάσεων στο ενεργειακό με τις χώρες της πρώην σοβιετικής ένωσης και ταυτόχρονα την ενίσχυση των σχέσεων της χώρας μας με τις ΗΠΑ. Προσπάθησα να φανταστώ τα μούτρα εκείνης της ανέραστης ανατολικογερμανίδας καγκελαρίου κι εκείνου του παρ’ ολίγον γόη που βάζει πρόσθετα τακουνάκια στα παπούτσια του για να φαίνεται ψηλότερος…
Αλλά το σοκ δεν σταματούσε εκεί… Ανακοινώθηκαν επίσης, η αύξηση της φορολογίας των κερδών των πολυεθνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας κατά 50% και κατά 20% των κερδών των ελληνικών επιχειρήσεων και των τραπεζών… Ανακοινώθηκε η κατάργηση του ορίου απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, αλλά παράλληλα, ο ιδιωτικός τομέας θα αναλάμβανε να καταβάλλει εξ ολοκλήρου τα επιδόματα ανεργίας στους απολυμένους, για ένα ολόκληρο έτος… Ανακοινώθηκε η δήμευση του 80% της εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας και η παραχώρηση εκτάσεων γης σε ακτήμονες και μικρούς καλλιεργητές υπό κρατική εποπτεία και με ελεγχόμενες καλλιέργειες με έμφαση στην παραγωγή σίτου, λαδιού, κρασιού, εσπεριδοειδών, τρούφας, κρόκου, σπαραγγιών, μανιταριών και διαφόρων άλλων εθνικών προϊόντων… Ανακοινώθηκε η δήμευση των περιουσιακών στοιχείων όσων επιχειρήσεων αποφάσιζαν να εγκαταλείψουν τον ελλαδικό χώρο, καθώς επίσης και όσων επιχειρήσεων δεν ήσαν συνεπείς στις τιμολογιακές, φορολογικές και εισφοροδοτικές υποχρεώσεις τους… Ανακοινώθηκε βεβαίως και περαιτέρω μείωση των μισθών και των συντάξεων τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, αλλά παράλληλα, τέθηκαν ανώτατα όρια τιμών σε όλα τα βασικά είδη πλατιάς κατανάλωσης, πάγωσαν τα τιμολόγια των ΔΕΚΟ για ένα έτος και επανήλθε το μέτρο της δωρεάν μετακίνησης των εργαζομένων με τα μέσα μαζικής μεταφοράς… Αποφασίστηκε επίσης η αναστολή πληρωμής δόσεων των πάσης φύσεως δανειοληπτών, για ένα έτος. Παράλληλα, επιβλήθηκε φόρος 50% στα οινοπνευματώδη, στο χρυσό, στα δερμάτινα είδη ένδυσης και σε όλα τα είδη πολυτελείας… Αποφασίστηκε η αναστολή της λειτουργίας του χρηματιστηρίου και η απαγόρευση μεταβίβασης μετοχών μέχρι νεωτέρας. Κι άλλα πολλά… Ανακοινώθηκε τέλος ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης, με την ανάθεση υπουργείων σε εκπροσώπους απ’ όλο το πολιτικό φάσμα…
Μα αυτό που εκτός από σοκ προκάλεσε και δέος, ήταν η ανακοίνωση για παύση εκπλήρωσης των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας, δηλαδή παύση πληρωμών, για μια τριετία και η αποχώρηση από την ευρωζώνη ... Δεν ήξερα αν έπρεπε να χαρώ ή να τρομάξω… Από τη μια μέρα στην άλλη τα συναισθήματα διαδέχονταν το ένα το άλλο… Το βράδυ, πραγματοποιήθηκε μια διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας, ενός εκατομμυρίου ατόμων που ξεχύθηκαν στους δρόμους για να εκφράσουν την υποστήριξή τους στις επιλογές της κυβέρνησης… Το πρωτόγνωρο ήταν ότι σ’ αυτήν συμμετείχαν όλα τα πολιτικά κόμματα…. Για μια ακόμα φορά επιβεβαιωνόταν η ενότητα του ελληνικού λαού, απέναντι στις δυσκολίες… Γύρω σου έβλεπες ανθρώπους με βουρκωμένα μάτια και με στήθη που πάλλονταν από εθνική υπερηφάνεια.
Την άλλη μέρα πραγματοποιήθηκε άλλη μια διαδήλωση… Πρωτόγνωρη κι αυτή… Βιομήχανοι, επιχειρηματίες, τραπεζίτες, χρηματιστές, εφοπλιστές, εισοδηματίες, golden boys και άλλοι μεταπράτες, διαδήλωναν κατά των μέτρων… Είχε μεγάλη πλάκα να βλέπεις να διαδηλώνουν γραβατωμένοι και κοστουμάτοι κύριοι και κυρίες με γούνες, κοσμήματα και ψηλοτάκουνα … Οι συγκεντρωμένοι ενέκριναν ψήφισμα με το οποίο εξουσιοδοτούσαν τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών, την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών και το Οικονομικό Επιμελητήριο, να προσφύγουν στα ευρωπαϊκά δικαστήρια για να διεκδικήσουν τα δίκαιά τους. Αντίστοιχα η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, προχώρησε στην έκδοση αναθέματος σε βάρος της κυβέρνησης, αφόρισε τον πρωθυπουργό, τους πολιτικούς αρχηγούς και τον πρόεδρο της δημοκρατίας και προσέφυγε κι αυτή με τη σειρά της στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Βέβαια, οι επιλογές αυτές έφεραν και μια σειρά αλυσιδωτές αντιδράσεις. Το ευρωπαϊκό νόμισμα υποτιμήθηκε έναντι του δολαρίου, τα επιτόκια δανεισμού σκαρφάλωσαν σε διψήφια νούμερα ακόμα και για τις χώρες που μπορούσαν να δανείζονται με χαμηλά επιτόκια μέχρι τότε και οι μεγάλες οικονομίες της ένωσης άρχισαν να αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα ανταγωνιστικότητας… Φυσικά μας εκδίωξαν τελείως από την ένωση και μας παρέπεμψαν στο ευρωπαϊκό δικαστήριο για μια σειρά από παραβιάσεις των συνθηκών του Μάαστριχτ και της Λισσαβόνας, αλλά το αυτί μας δεν ίδρωσε… Ακόμα κι όταν η ευρωπαϊκή ένωση διέκοψε κάθε εμπορική συναλλαγή με τη χώρα μας και πάλι δεν ίδρωσε τ’ αυτί μας… Συνήψαμε εμπορικές σχέσεις με χώρες του τρίτου κόσμου και αυξήσαμε τις εξαγωγές μας προς τον αραβικό κόσμο…
Για κακή μας τύχη οι χώρες της πρώην σοβιετικής ένωσης προτίμησαν τις πιο φτηνές και αναπτυσσόμενες χώρες της βαλκανικής στο ενεργειακό, ο αγωγός φυσικού αερίου, άλλαξε κατεύθυνση, ενώ η αμερικάνικη εξωτερική πολιτική είχε άλλες γεωπολιτικές προτεραιότητες, αδιαφορώντας πλέον για την περιοχή… Και βέβαια ούτε λόγος για παροχή βοηθείας ή για νέο δανεισμό από τις διεθνείς αγορές…
Επανήλθαμε στη δραχμή, την οποία η κυβέρνηση υποτίμησε άμεσα κατά 30%... Το αποτέλεσμα ήταν η αύξηση των τιμών στα εισαγόμενα προϊόντα, αλλά ο κόσμος είχε πια συνειδητοποιήσει ότι έπρεπε να ξοδεύει λιγότερα απ’ όσα μπορούσε να παράγει κι έτσι η κατανάλωση στρεφόταν ολοένα και περισσότερο στα βασικά είδη… Είχε επίσης συνειδητοποιήσει ότι έπρεπε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο ζωής του… Τα πρώτα θύματα της νέας αυτής κρίσης, ήταν τα μπουζουξίδικα και τα μεγάλα κέντρα διασκέδασης. Ο κόσμος της νύχτας έπαψε να υπάρχει. Μετά ακολούθησαν τα κοσμηματοπωλεία, τα καταστήματα με είδη δώρων και οι βιοτεχνίες δερματίνων ειδών… Στο χρονικό διάστημα δύο μηνών, πολλές τράπεζες έκλεισαν και όλες σχεδόν οι πολυεθνικές επιχειρήσεις αποχώρησαν από τη χώρα αφήνοντας στρατιές ανέργων, φυσικά χωρίς να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις που τους επέβαλλε το κράτος… Και τι έγινε που άφησαν τα περιουσιακά τους στοιχεία στην κατοχή του κράτους; Τα κέρδη τους τα είχαν φυγαδεύσει ήδη στο εξωτερικό εδώ και καιρό… Μάλιστα κάποιες από τις τράπεζες που έκλεισαν δέσμευσαν τις καταθέσεις των αποταμιευτών, αναγκάζοντας το κράτος να τις καταβάλει από τα αποθεματικά του… Στο ίδιο διάστημα η κυβέρνηση έδωσε έμφαση στην ανάπτυξη του τουρισμού και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ανακοινώνοντας τη δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας. Δυστυχώς όμως το ενδιαφέρον των επενδυτών υπήρξε περιορισμένο.
Οι εισπρακτικοί μηχανισμοί του κράτους ενισχύθηκαν και η φοροδιαφυγή έφτασε σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα… Πλασματικά βέβαια, γιατί το μεγαλύτερο μέρος των βεβαιωθέντων φοροδιαφυγόντων εσόδων, παρέμεναν διαφυγόντα και με ανύπαρκτες τις πιθανότητες είσπραξής τους αφού οι φοροδιαφεύγοντες είχαν ήδη εγκαταλείψει τη χώρα… Σύντομα άρχισαν να βάζουν λουκέτο και οι ελληνικές επιχειρήσεις και ο αριθμός των ανέργων δεν μπορούσε πια να απορροφηθεί, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες… Τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση σε συνδυασμό με τη ραγδαία αύξηση των τιμών των καυσίμων, έπληξαν το εφοπλιστικό κεφάλαιο και πολλές ναυτιλιακές εταιρίες εγκαταστάθηκαν μόνιμα στο σίτυ, αφήνοντας πίσω τους κάποια σαπιοκάραβα, τα οποία το κράτος δεν μπορούσε καλά καλά να συντηρήσει… Προκειμένου να μην οξυνθεί το πρόβλημα, η κυβέρνηση επαναδιαπραγματεύθηκε τα λιμάνια της χώρας, καταγγέλλοντας τη σύμβαση με τους κινέζους και παραχωρώντας τα σε αραβικά λόμπυ με ελάχιστο τίμημα, αλλά με την υποχρέωση να καλύψουν τις ανάγκες της χώρας στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες και στις υπερπόντιες μεταφορές… Φυσικά τα ναύλα εκτινάχθηκαν στα ύψη… Έτσι με αυξημένα τα μεταφορικά έξοδα, αλλά και με καθηλωμένες τις τιμές, η μία μετά την άλλη οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, άρχισαν να κλείνουν… Στο τρίτο τρίμηνο του έτους, η ανεργία είχε φτάσει στο ύψος ρεκόρ του ενός εκατομμυρίου ανέργων…
Πολλοί άνθρωποι αναπολούσαν ήδη την πολύ πρόσφατη εποχή που η χώρα ανήκε ακόμα στην ευρωζώνη. Άρχισαν να λένε ότι ήταν προτιμότερο να παραμέναμε εκεί κι ας δανειζόμαστε με υψηλά επιτόκια… Κι ας καλούνταν ο λαός να υποβληθεί σε νέες θυσίες και σκληρές λιτότητες κάθε τρεις και λίγο… Και σε τελευταία ανάλυση τι χειρότερο θα μπορούσε να μας συμβεί, εάν δεχόμασταν τους όρους του τέρατος; Άρχισαν να βρίζουν την κυβέρνηση, τα κόμματα και το πολιτικό σύστημα… Οι διαδηλώσεις ξανάρχισαν να είναι στην ημερήσια διάταξη. Τα κόμματα που συμμετείχαν στην κυβέρνηση απέσυραν την υποστήριξή τους…
Η κυβέρνηση εξέδωσε κουπόνια για είδη πρώτης ανάγκης και τα μοίρασε σε όσους είχαν μηνιαίο εισόδημα κάτω από εκατόν εβδομήντα χιλιάδες δραχμές… Παράλληλα ανακοίνωσε την διακοπή της ηλεκτροδότησης για δύο ώρες καθημερινά στις μεγάλες πόλεις, για την εξοικονόμηση ενέργειας. Την ίδια στιγμή ανακοίνωνε πως τα κρατικά έσοδα δεν έφταναν για να πληρωθούν μισθοί, συντάξεις και να ικανοποιηθούν οι διάφορες κοινωνικές παροχές κι έτσι θα προχωρούσε στην εκποίηση της δημόσιας περιουσίας. Ο κόσμος άρχισε να δυσκολεύεται ακόμα και με τα στοιχειώδη… Η μαύρη αγορά έκανε και πάλι την εμφάνισή της ύστερα από 60 και πλέον χρόνια… Οι τοκογλύφοι και οι ενεχυροδανειστές, άρχισαν να κάνουν χρυσές δουλειές… Κάποιοι , κυρίως στην περιφέρεια, προσπαθούσαν να επιβιώσουν με την ανταλλαγή προϊόντων. Δώδεκα αυγά για ένα κιλό πατάτες… Ένα λίτρο γάλα για μισό κιλό ντομάτες… Η εγκληματικότητα αυξήθηκε… Οι ληστείες δεν περιορίζονταν πια σε χρηματικά ποσά… Οι ληστές έκλεβαν πλέον τρόφιμα, ρούχα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης και τα σούπερ μάρκετ ήταν πιο προσφιλείς στόχοι από τις τράπεζες… Οι συμπλοκές στους δρόμους, οι λεηλασίες καταστημάτων, οι εμπρησμοί σπιτιών και οχημάτων, άρχισαν να γίνονται καθημερινό φαινόμενο… Η βία σύντομα έγινε ανεξέλεγκτη… Η κόλαση είχε ήδη φτάσει…
Ένα βράδυ, που ήταν κομμένο το ηλεκτρικό, μου φάνηκε ότι είδα στις ζωηρές πορτοκαλί ανταύγειες του κεριού που είχα μπροστά μου, τα πρόσωπα του Ανδρέα, της Μελίνας και του Γεννηματά… Και είχαν μια τόσο θλιμμένη έκφραση…
Η κυβέρνηση ήταν πια ανήμπορη να αντιμετωπίσει τις εξελίξεις και παραιτήθηκε σύσσωμη. Ο πρόεδρος της δημοκρατίας σχημάτισε μια κυβέρνηση από προσωπικότητες και από στρατιωτικούς. Οι πρώην εταίροι μας, σφύριζαν αδιάφορα σε όλα αυτά που συνέβαιναν στη χώρα… Η χώρα του κλασικού πολιτισμού όδευε πια προς τα πίσω, προς το μεσαίωνα… Κι όλα αυτά μέσα σε λίγους μήνες…
Εκείνο το πρωί, ξύπνησα λουσμένος στον ιδρώτα και με το ίδιο δυνατό σφίξιμο στην καρδιά… Άραγε τι άλλο επρόκειτο να συμβεί; Άνοιξα το ραδιόφωνο, ακριβώς τη στιγμή που ξεκινούσε το δελτίο των οκτώ… Άκουσα τον εκφωνητή να αναγγέλλει την απόφαση της κυβέρνησης να προσφύγει στο μηχανισμό στήριξης και στο τέρας…
Μα τι στο καλό συνέβαινε; Τότε μόνο συνειδητοποίησα ότι είχα ξυπνήσει από το χειρότερο εφιάλτη μου… Σκέφθηκα ότι στη μακραίωνη ιστορία μας είχαμε αντιμετωπίσει κάθε είδους τέρατα. Την ίδια την κόλαση όμως, ποτέ…
1 σχόλιο:
πολυ καλο!!
Δημοσίευση σχολίου