Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2012

Ευρώπη των λαών ή Ευρώπη του νεοφιλελευθερισμού;

Έχουν περάσει περίπου 15 χρόνια από ένα ανοιξιάτικο πρωινό όπου μετά από ατελείωτες ώρες μαθήματος Ιστορίας Έκθεσης, Λατινικών και Αρχαίων καθίσαμε με τον αείμνηστο τον Δημοσθένη τον Μεγάλο Δάσκαλο να πιάσουμε το λακριντί για τις τότε πολιτικές εξελίξεις αλλά και για ότι μας προβλημάτιζε γενικότερα. Ήταν κάτι που συνηθίζαμε να κάνουμε αρκετές φορές μετά από τη λήξη μιας κουραστικής ημέρας. Κάτι σαν αποθεραπεία από το βαρύ πρόγραμμα.
Ο Δάσκαλος είχε όρεξη και κάποια στιγμή γυρνώντας από την αίθουσα μαζί με τα βιβλία του, τις σημειώσεις του, δύο κούπες με καφέ και τα τσιγάρα του λέει με το γνωστό του ύφος: «Σήμερα η κουβέντα σηκώνει ουζάκι». Δε μπορούσες να του χαλάσεις το χατίρι άλλωστε. Ήταν άνθρωπος σοβαρός και όχι σοβαροφανής και όποτε είχε κέφια ήταν πραγματικά και δεν ήταν μια «μάσκα» όπως αυτή που συνηθίζουν να φορούν πολλοί από εμάς στις μέρες μας. Τι να συζητήσουμε; Εκείνη την εποχή ζούσαμε την εποχή της «ισχυρής» Ελλάδας του τότε πρωθυπουργού Σημίτη. Φαινόταν το πράγμα που πήγαινε. Προετοιμαζόμασταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και την Ο.Ν.Ε.

Ο Δάσκαλος στην καλύτερή του ηλικία. Γύρω στα 45. Ήταν από τις μεγάλες φυσιογνωμίες της χώρας αλλά όπως συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις προτίμησε τον ρόλο του αφανούς ήρωα . Πολυπράγμων, μέσα στα κινήματα, με κατασταλαγμένες απόψεις για τη ζωή και την πολιτική, με πολλές προτάσεις από πολλά Πανεπιστήμια της Ελλάδας για να πάρει μια έδρα και να διδάξει νέα ανήσυχα πνεύματα και να τους κάνει φωτισμένους ανθρώπους, ανθρώπους χρήσιμους και όχι βάρος στο κοινωνικό σύνολο. Δεν ήθελε.

Δεν έχουμε Παιδεία έλεγε. Δε θα άντεχε σε ένα τέτοιο εκπαιδευτικό σύστημα που απέκρυπτε τη Γνώση και προωθούσε την Πληροφορία. «Δεν πρόκειται να πάμε έτσι μπροστά και σύντομα θα το δείτε» συνήθιζε να λέει. «Δε σας μαθαίνουν τίποτε εκεί μέσα αλλά εγώ έχω υποχρέωση να σας στείλω και αν είστε σωστοί θα τον βρείτε τον δρόμο για να γίνετε πάνω από όλα Άνθρωποι και μετά επαγγελματίες». Διαλέξαμε ένα θέμα. Ευρωπαϊκή Ενοποίηση και Παγκοσμιοποίηση. «Τώρα δέσαμε» ψιθύρισε. Δε χρειάζεται συζήτηση για αυτό το θέμα. «Χαρτί και μολύβι και ξεκινήστε. Θέλω να δω τις σκέψεις σας στο χαρτί και όχι στα λόγια. Scripta manent». Με τα πολλά βγήκαν σαν από μηχανής θεός οι παρακάτω σκέψεις μέσα σε μισή ώρα το πολύ. Σα νεράκι.


Στις μέρες μας, εθνικά μεγέθη όπως η παραγωγή, η μεταφορά, η αγορά προϊόντων και υπηρεσιών, το τραπεζιτικό σύστημα, οι τηλεπικοινωνίες, οι συγκοινωνίες, η νομοθεσία, οι κανόνες και οι πρακτικές έγιναν υπερεθνικά. Η εξέλιξη της τεχνολογίας οδήγησε στο να μην αρκεί η οργάνωση πλέον της ζωής μόνο σε εθνικό επίπεδο για τη διαχείριση αυτών των μεγεθών. Η τεχνολογία δηλαδή δημιούργησε τη βιομηχανική κοινωνία, διεθνοποιήθηκαν μεγέθη και οι εθνικές κρατικές δομές στάθηκαν αδύναμες να διαχειριστούν αυτά τα μεγέθη. Ήταν λοιπόν απαραίτητη η δημιουργία υπερεθνικών κοινοτήτων.

Η συγκρότηση υπερεθνικών κοινοτήτων και άλλων πόλων είναι αναπόδραστη ανάγκη αλλά και να ήθελε ένα κράτος να μείνει έξω από αυτή τη διαδικασία και να διαφυλάξει την πολιτιστική του καθαρότητα θα ήταν αδύνατο διότι οι ιδέες, τα σχήματα, οι δημιουργίες σε ποικίλους τομείς κινούνται με αστραπιαία ταχύτητα, αφ’ενός λόγω των ΜΜΕ και αφ’ ετέρου λόγω της μαζικής επαφής και της αυξημένης κινητικότητας ποικίλων ομάδων πληθυσμού από χώρα σε χώρα.

Είναι βέβαιο ότι η διακίνηση των ιδεών πορεύεται μαζί με την οικονομία, το εμπόριο, την ανθρώπινη δραστηριότητα γενικότερα και οι αλληλεπιδράσεις είναι αναπόφευκτες. Δηλαδή, η υιοθέτηση πολιτιστικών στοιχείων από άλλες κουλτούρες είναι γεγονός. Αυτό όμως, ούτε για πρώτη φορά γίνεται αλλά και ούτε και είναι σκάνδαλο, όπως προβάλλεται. Χαρακτηριστική είναι η σχέση του ελληνικού πολιτισμού με τον πολιτισμό των ανατολικών λαών στην αρχαιότητα.

Αναμφίβολα, ο κάθε λαός δημιουργεί τον πολιτισμό που του χρειάζεται, που του ταιριάζει , που τον εκφράζει..Αυτός ο πολιτισμός στο πέρασμα του χρόνου συγκροτεί την πολιτισμική παράδοση, άρα και την ταυτότητα ενός λαού. Η απώλεια της ταυτότητας, ο παραμερισμός της ίδιας της παράδοσης, η παραμέλησή της, η διακοπή του διαλόγου μαζί της, ασφαλώς απεργάζεται συνθήκες πολιτιστικής δουλείας, αφού στη θέση των ίδιων μορφών πολιτισμού που χάνονται, θα έλθουν μορφές πολιτισμού εισαγόμενου μια και ο άνθρωπος εκτός πολιτισμικού πλαισίου δε μπορεί να ζήσει.

Συμπερασματικά, η διεθνοποίηση που παρατηρείται σήμερα είναι επικίνδυνη για την τύχη των εθνικών πολιτισμών, αφού οι μορφές ενός παγκόσμιου “πολιτισμού” που απλώνεται με τον άλφα ή βήτα τρόπο πάνω στον πλανήτη, λειτουργεί ισοπεδωτικά για τις εθνικές κουλτούρες. Πρόκειται για έναν ψευδεπίγραφο παγκόσμιο “πολιτισμό” που εκπέμπουν σήμερα οι μεγάλες μητροπόλεις της Δύσης απεργαζόμενες καινούριες αυτοκρατορίες, επιδιώκοντας να στηρίξουν τη δική τους δύναμη και ακμή με το να καταστήσουν τους άλλους λαούς συνδρομητές των δικών τους πολιτιστικών επιτευγμάτων.
Η Ιστορία διδάσκει ότι όλες οι πολυεθνικές αυτοκρατορίες της κυριαρχίας του ενός επί των άλλων στο πέρασμα του χρόνου διαλύθηκαν. Φαίνεται όμως, ότι το μόνο που διδάσκει η Ιστορία είναι ότι δε διδάσκει τίποτε μπροστά στη μανία της ομοιομορφίας που παρατηρείται στις ενώσεις καθώς και στο γεγονός ότι δεν αντέχουν στη μια και μόνη αλήθεια, που μπορεί να τους δίνει το φιλί της ζωής στο πέρασμα του χρόνου .Οι ενώσεις , δεν πρέπει να γίνουν ποτέ αλλά πρέπει να γίνονται διαρκώς, αφού από τη στιγμή που θα γίνουν, θα αρχίσει αργά και σταθερά η αποσύνθεσή τους.

Ο Δάσκαλος πήρε τα χαρτιά στα χέρια του και χαμογέλασε τρανταχτά. «Τίποτε λιγότερο από αυτό που θα γίνει σε λίγα χρόνια από τώρα». Αυτό το κείμενο μπορέσαμε να το υποστηρίξουμε και να τύχει αναγνώρισης στη Βουλή των Εφήβων. Η φαντασία στην εξουσία βλέπετε. Ερχόμενοι στο σήμερα παρατηρούμε ότι έχει πλέον αρχίσει να ξηλώνεται το πουλόβερ ειδικά από το 2007 και μετά. Άρχισε η αποσύνθεση της Ευρώπης και η νέα απόπειρα χτισίματος αυτοκρατορίας από την Γερμανία. Η Ευρώπη και οι θεσμοί της παρακολουθούν αμήχανα την νέα αυτοκρατορία να φτιάχνει αποικίες στον Νότο και να θεωρεί ότι αυτό δε θα γίνει και στον Βορρά. Οι Γερμανοί βέβαια ποτέ δε θέλησαν να μοιραστούν τα κέρδη τους. Το ίδιο θα γίνει και τώρα. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν υπηρετεί την Ευρώπη αλλά την Γερμανία.

Με έκπληξη ακούσαμε τις προηγούμενες μέρες τον πρόεδρο της Ομάδας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Χάνες Σβόμποντα να λέει ότι η Ευρώπη ακολουθεί λάθος δρόμο αλλά θα συνεχίσουμε αλλά και τον «μεγαλοεπενδυτή» George Soros να λέει σε mega-λο κανάλι ότι θα παρέμβει στην ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα και θα φτιάξει κοινότητες για αυτούς που υποφέρουν αλλά προφανώς θα δουλεύουν για αυτόν και τις εταιρείες του. Κατά τα άλλα να μην ανησυχούμε γιατί ότι και να γίνει δε θα βγούμε από το ευρώ. Λύσεις υπάρχουν. Η αμερικανική FED έδειξε τον δρόμο. Η κατάρρευση του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος και η πλήρης αφομοίωση της «Κεντροαριστεράς» από τον νεοφιλελευθερισμό ζητούν χωρίς πια καμιά χρονοτριβή από την ανά την Ευρώπη Αριστερά να πάρει την κατάσταση στα χέρια της και να δώσει ξεκάθαρα και αποφασιστικά το μήνυμα στους λαούς της Ευρώπης. Τι επιτέλους θέλουμε; Ευρώπη των λαών ή Ευρώπη των τραπεζών;

Του Κωνσταντίνου Καπνίση, 1/11/2012

Δεν υπάρχουν σχόλια: