Οι προσδοκίες ότι «κάτι θα γίνει» την Πέμπτη στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης φούντωσαν, το ευρώ άρχισε να κερδίζει το χαμένο έδαφος στις διεθνείς αγορές. Μέχρι που άνοιξε το στόμα της η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ και διέλυσε το εύθραυστο κλίμα αισιοδοξίας. Στο περιθώριο της συνάντησής της με τον Ρώσο πρόεδρο Ντιμίτρι Μεντβέντεφ στο Ανόβερο η Μέρκελ δήλωσε ότι είναι λάθος να προσδοκά κανείς από «ένα και μοναδικό αποτέλεσμα μιας Συνόδου Κορυφής» να οδηγήσει στην υπέρβαση της κρίσης του χρέους. «Μην έχετε την εντύπωση ότι μετά τη Σύνοδο όλα θα πάνε καλά και θα ξεχάσουμε την Ελλάδα και το ευρώ», είπε η Μέρκελ. Αν και έδειξε... κατανόηση για τη «μεγάλη λαχτάρα» που επικρατεί στην Ευρώπη να ληφθεί μια εντυπωσιακή απόφαση στις Βρυξέλλες, υποστήριξε ότι «κάθε υπεύθυνος πολιτικός γνωρίζει καλά ότι δεν μπορεί να γίνει ένα και μοναδικό εντυπωσιακό βήμα» και ότι είναι θέμα υπευθυνότητας να μην εγείρει υπερβολικές προσδοκίες. Αντιθέτως, σύμφωνα με τη Μέρκελ, «το ζητούμενο είναι μια ελεγχόμενη διαδικασία πολλών διαδοχικών βημάτων και μέτρων με στόχο να φτάσουμε στις ρίζες του προβλήματος» - που είναι η ανάγκη για σημαντική υποχώρηση του χρέους και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.
Η Μέρκελ τόνισε ότι δεν θα υποχωρήσει στις πιέσεις για τη θέσπιση ευρωομολόγου, για μια μεγάλη αναδιάρθρωση του -ελληνικού- χρέους, για τη μεταφορά πόρων προς τις χώρες της περιφέρειας, αλλά για μια ακόμη φορά επέλεξε διατυπώσεις που χωρούν πολλαπλές ερμηνείες. Αυτή η συνήθειά της να αργεί να λάβει αποφάσεις βρίσκεται πια στο επίκεντρο της κριτικής εντός και εκτός των γερμανικών συνόρων - και αφήνει περιθώρια στους Γερμανούς πολιτικούς της συμπολίτευσης να ρίχνουν λάδι στη φωτιά. Έτσι, ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας, Φίλιπ Ρέσλερ, εμφανίστηκε χτες πολύ πιο συγκεκριμένος από τη Μέρκελ, τονίζοντας ότι «δεν θα πρέπει επ’ ουδενί λόγω να χρησιμοποιηθεί ο Προσωρινός Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (EFSF) για να αγοράσει ελληνικά ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά» κι ότι «ακόμη κι αν χρειάζεται να παίξουμε τους πυροσβέστες στην ελληνική κρίση, δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε τις βασικές αρχές μας». Πίσω από αυτές τις «βασικές αρχές» κρύβεται η σαφέστατη άρνηση για τη θέσπιση ευρωομολόγου.
Με λίγα λόγια, ο κυβερνητικός εταίρος της Μέρκελ λέει «όχι» σε ένα από τα επικρατέστερα σενάρια -αυτό της αγοράς ομολόγων σε σημερινές τιμές- που συζητιούνται εδώ και μέρες εν' όψει της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής της Πέμπτης. Αντίθετα, ο υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που τις τελευταίες μέρες δεν μιλά δημοσίως, έχει αφήσει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα: «Έχουμε υπόψη μας όλα τα πιθανά εργαλεία στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης», είχε πει προ ημερών, του ευρωομολόγου και της δραστηριοποίησης του EFSF, έστω για χρηματοδότηση της Ελλάδας ώστε να αγοράσει τα «κουρεμένα» ομόλογά της, συμπεριλαμβανομένων.
Συνεπώς, η Γερμανία εμφανίζεται αμφίσημη και αναποφάσιστη πριν από τη Σύνοδο Κορυφής και προετοιμάζει τους εταίρους της για μια ακόμη καθυστέρηση στην οριστική λήψη των όποιων αποφάσεων. Το στοίχημα είναι να «πακεταριστεί» αυτή η καθυστέρηση με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην τιναχθούν την Παρασκευή όλα στον αέρα, ώστε να αρκέσει στις... αγορές μια απόφαση επί της αρχής, με ανοιχτές τις λεπτομέρειες έως το φθινόπωρο. Και οι λεπτομέρειες θα αφορούν βεβαίως τη συμμετοχή των ιδιωτών στο κόστος διάσωσης της Ελλάδας.
Οι τρεις εκδοχές
Για την ώρα, πάντως, οι διαπραγματεύσεις για τη λύση στο «ελληνικό πρόβλημα» συνεχίζονται πυρετωδώς, με τους κοινοτικούς πρωταγωνιστές (Ζαν Κλοντ Γιούνγκερ, Όλι Ρεν κ.λπ.) να σιωπούν και τις «διαρροές» να πληθαίνουν. Η σημαντικότερη εξ αυτών έγινε χτες στο Reuters -και δη μέσω Βερολίνου- και αναφέρει τρεις εκδοχές που τείνουν να αποφασιστούν. Η πρώτη έχει να κάνει με την επιβολή ενός νέου τραπεζικού φόρου -ακόμη και σε τράπεζες που δεν έχουν ελληνικά ομόλογα-, ο οποίος θα συνδυαστεί και με την εθελοντική επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των ομολόγων εκ μέρους των ιδιωτών, τραπεζών και ασφαλιστικών οργανισμών. Λεπτομέρειες για τη μορφή αυτού του φόρου, που έχει την «ευλογία» της Γαλλίας, δεν έχουν «διαρρεύσει», ούτε πόσο ακριβώς θα «ελαφρύνει» το ελληνικό χρέος -κάτι λέγεται για 20 δισ. ευρώ για τα επόμενα δύο έως τρία χρόνια-, ωστόσο το βέβαιο είναι ότι αυτή η λύση δεν φαίνεται να αρέσει στις τράπεζες. Λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση αυτής της πρότασης, ο επικεφαλής της Ένωσης Γερμανικών Τραπεζών, Μίχαελ Κέμερ, έσπευσε να δηλώσει ότι «ένας έκτακτος φόρος στον χρηματοοικονομικό τομέα για τη χρηματοδότηση του ελληνικού χρέους, είναι ο λάθος δρόμος». Πάντως, εάν αποφασιστεί η συγκεκριμένη πρόταση εκτιμάται ότι δεν θα θεωρηθεί από τους οίκους αξιολόγησης λόγος χρεωκοπίας.
Βέτο από Τρισέ
Αντίθετα, η δεύτερη πρόταση, που εκτιμάται ότι θα βελτίωνε περισσότερο τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, ενδέχεται να χαρακτηρισθεί χρεωκοπία - έστω για κάποιες μέρες. Η πρόταση αυτή περιλαμβάνει «ανακύκλωση» ομολόγων και από τους ιδιώτες -με κρατικές εγγυήσεις-, αγορά μέρους του ελληνικού χρέους από τη δευτερογενή αγορά εκ μέρους του EFSF και μέτρα για την αναχρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών- το νούμερο που ακούγεται είναι περί τα 20 δισ. Η πρόταση δεν αρέσει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που δεν θέλει ούτε να ακούσει για χρεωκοπία της Ελλάδας, αν και το «μέτωπο» των κεντρικών τραπεζιτών δεν είναι πια τόσο αρραγές. Πάντως, ο διοικητής της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, κάλεσε μέσω του εσθονικού, του σλοβενικού και του σλοβακικού Τύπου τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης να βρουν ένα σχέδιο, το οποίο θα αποτρέπει τη χρεωκοπία της Ελλάδας, επιλεκτική ή μη. «Ποιος θα θεωρούσε πως η χρεωκοπία μιας χώρας -στο πλαίσιο της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής κρίσης δημοσιονομικού χρέους στις ανεπτυγμένες οικονομίες- αποτελεί μια 'καλή λύση'», διερωτήθηκε ο Τρισέ.
Η τρίτη πρόταση είναι το περιβόητο γαλλικό μοντέλο, που προβλέπει να αποπληρώνει η Ελλάδα τα ομόλογα που λήγουν, δίνοντας στους πιστωτές το 30% της ονομαστικής αξίας τους και ανταλλάσσοντας το υπόλοιπο 70% με νέα ομόλογα 30ετούς διάρκειας. Εκτιμάται ότι και αυτό το μοντέλο οι οίκοι αξιολόγησης ενδέχεται -αλλά δεν είναι βέβαιο- να το θεωρήσουν ένα είδος χρεωκοπίας, που θα πυροδοτήσει πληρωμές των ασφαλίστρων κινδύνου. Άρα και αυτό το μοντέλο δεν αρέσει στην ΕΚΤ.
Από τους «κύκλους» των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης στέλνεται το μήνυμα ότι ακόμη τίποτε δεν έχει «κλειδώσει», ότι οι ηγέτες θα ξεκαθαρίσουν τη στάση τους «την τελευταία στιγμή», ότι καμία πρόταση δεν μπορεί να αποκλεισθεί εκ των προτέρων. Η Σύνοδος Κορυφής της Πέμπτης θα είναι ένα θρίλερ πρώτης γραμμής - και χωρίς βέβαιο happy end...
Πίεση από το ΔΝΤ
Τα θρίλερ όμως δεν αρέσουν στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που βγήκε χθες για άλλη μια φορά να ζητήσει από την Ευρωζώνη να καταλήξει «επειγόντως» στον τρόπο με τον οποίο θα συμπεριλάβει τους ιδιώτες πιστωτές στο νέο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας. «Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να λυθεί το ζήτημα αλλά το σημαντικότερο είναι να φύγει η αβεβαιότητα από τη μέση», δήλωσε ο Λικ Έβερερτ, επικεφαλής του τομέα του ΔΝΤ για τις πολιτικές της Ευρωζώνης. Αυτό που «καίει» το ΔΝΤ -και όχι μόνο- είναι τι θα κάνει η ΕΚΤ σε περίπτωση που το όποιο «πακέτο» περιλαμβάνει κινήσεις που θα εκληφθούν ως χρεωκοπία, πάσης φύσεως. Εάν σε αυτή την περίπτωση η ΕΚΤ πάψει να αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα -όπως επιμένει να λέει ο Τρισέ-, η όλη χρηματοδότηση της Ελλάδας θα είναι στον αέρα.
avgi
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου