Η εκδήλωση θα γίνει την Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου το βράδυ (20.30 μ.μ.) στον Χώρο Πολιτισμού @Ρουφ της οδού Κωνσταντινουπόλεως 10 στον Κεραμεικό.
Συμμετέχουν Βασίλης Λέκκας, Ηλίας Λογοθέτης, Γεωργία Ζώη, Γιάννης Θωμόπουλος, Μαρία Ζαχαρή, Νίκος Λώλης, Νατάσα Παπαδοπούλου - Τζαβέλα, Magic de Spell. Για τον Πάνο θα μιλήσουν ο Γρηγόρης Ψαριανός, ο Νίκος Κιάος και ο Κώστας Μανταίος.
Ξυπνήστε! Βροντοφωνάζει μέσα από τους στίχους του ο ασυμβίβαστος αγωνιστής καλλιτέχνης Πάνος Τζαβέλας. «Φτιασιδωμένη η ψευτιά/γυρνά στους δρόμους και γελά/Μπουτίκ, βολάν και ξιπασιά / Προ-πό, λαχεία, διαφθορά/κι άλλοι με ιδρώτα το ψωμί/κι άλλοι πουλούν μισοτιμή/πατρίδα, λευτεριά, τιμή αρκεί/αρκεί να πιάσουν την καλή να γίνουν υπουργοί.
Πάντα επίκαιρος δυο χρόνια μετά τον θάνατό του στις 27 Ιανουαρίου 2009.
Ο Πάνος Τζαβέλας γεννήθηκε το 1925 στην Κοζάνη και από 15 χρονών, μαθητής ακόμα, οργανώνεται στους παράνομους μηχανισμούς της αριστεράς. Δηλώνει εθελοντής «δεύτερης γραμμής» και φτάνει ως την Κορυτσά μετά την κατάληψή της από τον ελληνικό στρατό. Μετά την κατάρρευση της επιστρέφει στην Κοζάνη, όπου οργανώνεται στην ΕΠΟΝ.
Το 1945 συλλαμβάνεται και καταδικάζεται σε ένα χρόνο φυλάκιση και μεταφέρεται στις φυλακές Κοζάνης. Αργότερα εντάσσεται με τον ΕΛΑΣ. Σε μία αποστολή το 1947 έπεσε σε ενέδρα του εθνικού στρατού και τραυματίστηκε βαριά. Τον καταδίκασαν δις σε θάνατο σε μια δίκη παρωδία και ενώ τελικά δεν εκτελέστηκε και πέρασε από ψυχολογικά βασανιστήρια, στο νοσοκομείο που μεταφέρθηκε του έκοψαν το πόδι, ενώ θα μπορούσε να το είχε γλυτώσει. Από εκεί τον μετέφεραν στις φυλακές της Κεφαλλονιάς το 1949 και στη συνέχεια μαρτύρησε σε διάφορες φυλακές συνολικά για 20 χρόνια περίπου. Η υγεία του χειροτέρευε συνεχώς και το 1958 αντί για περίθαλψη τον πέταξαν έξω από ένα νοσοκομείο για φυλακισμένους. Από εκεί με τη βοήθεια του ΚΚΕ νοσηλεύτηκε στην Σοβιετική Ένωση για τρία χρόνια, όπου κατάφερε να αναρρώσει. Παράλληλα του δόθηκε η ευκαιρία να σπουδάσει μουσική. Με την επιστροφή του στην πατρίδα για να βγάλει το καθημερινό μεροκάματο τραγουδούσε στα καπηλειά, στα καμπαρέ, στις ταβέρνες. Είχε την τύχη όμως να γνωριστεί με τον Μάνο Λοΐζο και τον Χρήστο Λεοντή, όπου αναγνώρισαν την αξία του και άρχισε τις εμφανίσεις στην Πλάκα στις μπουάτ και στα στέκια των νέων (Εννέα Μούσες, Κατακόμβη, Εσπερίδες κ.λπ.), όπου τότε κτυπούσε η καρδιά της καλλιτεχνικής Αθήνας.
Αυτό μέχρι τη χούντα των συνταγματαρχών το 1967 και τότε πάλι συνελήφθηκε και οδηγήθηκε στις φυλακές Αβέρωφ και κατόπιν στον Κορυδαλλό. Στην Ασφάλεια τον λιανίζουν στα βασανιστήρια, παρ' όλη την αναπηρία του και δεν λύγισε ποτέ. Αγαπούσε τόσο τη μουσική, όπου και μέσα στην φυλακή ζήτησε και πέτυχε μετά από αγώνα να του δώσουν μια κιθάρα. Εκεί μέσα στη μαυρίλα μελετάει τους ρεμπέτικους δρόμους, το δημοτικό τραγούδι, τη βυζαντινή μουσική. Ανακαλύπτει νέα μονοπάτια και καταγράφει τα τραγούδια της Εθνικής Αντίστασης.
Και έγραψε στο τραγούδι του «Σαν Πεθάνω»: «…. Κι αν ήμουν νικημένος/ήμουνα πάντα νικητής / -με το παράδειγμά μου- / στο μαρτύριο, στο μπουντρούμι / μπροστά στ’απόσπασμα / Τρελός κι απέραντος/Πήρε μέρος στην Αντίσταση»/στον τάφο μου να γράψετε.
Το 1971 γνωρίζεται με τη σύντροφό του στη ζωή και στο τραγούδι Νατάσα Παπαδοπούλου και αποφυλακίζεται προσωρινά λόγω «Ανηκέστου βλάβης».
Στην Πλάκα στήνει το «λημέρι» τους. Τώρα το τραγούδι παίρνει άλλη μορφή, γίνεται αντιστασιακός αγώνας, τονώνει το ηθικό του κόσμου, δίνει φως και ελπίδα.
Στην μπουάτ Λήδρα γράφτηκε ζωντανά ο πρώτος δίσκος «Τα τραγούδια από το Αντάρτικο Λημέρι» και κάθε βράδυ ήταν ασφυκτικά γεμάτη. Ο Πάνος, η Νατάσα και το συγκρότημα τους έδιναν συναυλίες σε ανοικτά γήπεδα, σε πανεπιστήμια σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Πάντα ήθελε να επικοινωνεί με τους ανθρώπους μέσα από τα τραγούδια του, γιατί πάντα είχε κάτι νέο να τους πει.
Ο «Κυρ-Παντελής» γίνεται ύμνος και τραγουδιέται από όλων τα χείλη με δάκρυα στα μάτια. ……….»Ξέρεις πως δώσανε κυρ Παντελή/άλλοι τα νειάτα τους και τη ζωή/να γίνει τα’όνειρο φέτα ψωμί/να φας και εσύ κυρ-Παντελή/Κι εσύ τι έδωσες κυρ-Παντελή/πες μας τι έκανες σ’ αυτή τη γη/πες μας τι άφησες κληρονομιά/που να εμπνέει τη νέα γενιά».
Ο Πάνος μας άφησε βαριά κληρονομιά γιατί έγραφε από καρδιάς, δεν συμβιβάστηκε ποτέ και έλεγε: «Ζούμε σ΄ ένα κόσμο απάνθρωπο, όπου τα πάντα πουλιόνται και αγοράζονται. Ακόμα και η τέχνη και οι δημιουργοί. Κι έρχεται μια κορυφαία στιγμή στην καριέρα σου όπου πρέπει ν’ αποφασίσεις: με τις πολυεθνικές, να γράφεις κατά παραγγελία και να γίνεσαι εμπόρευμα στα χέρια τους ή περιθώριο, να γράφεις με το αίμα της καρδιάς σου και να τραγουδάς τα ντέρτια σου και τους καημούς σου; Χίλιες φορές στο περιθώριο».
Με τη σύντροφό του Νατάσα Παπαδοπούλου έζησαν μαζί 38 χρόνια και γύρισαν τραγουδώντας σε όλη την Ελλάδα τα αντάρτικα τραγούδια. Μεγάλη επιτυχία είχε η περιοδεία τους στην Σουηδία το 1983. Το 1984 έλαβαν μέρος στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με το τραγούδι «Ειρήνη».
Ο Πάνος έγραψε ή μελοποίησε λυρικά, κοινωνικο-πολιτικά, δημοτικά, ροκ τραγούδια. ΛΥΡΙΚΑ όπως τον δίσκο "Πορεία μεσ' τη νύχτα", σε στίχους του Χιώτη, ποιητή Φώτη Αγγουλέ, καθώς επίσης κι άλλα τραγούδια σε δικούς του στίχους.
ΛΑΪΚΑ όπως ο δίσκος "Θρήνοι και Αναστάσιμα" με τη φωνή της Καίτης Γκρέυ. Με τον Γιώργο Νταλάρα κυκλοφόρησε το 1972 σε δισκάκι 45 στροφών τα τραγούδια "Πάρε με φεγγάρι μου" και "Ροδακινιά Ξανθή" και κυκλοφορεί στο CD του Νταλάρα "Για τα τραγούδια κι εγώ φταίω". Επίσης ακυκλοφόρητα που υπάρχουν "Ο Στέλιος" για τον Καζαντζίδη, "Λαμόγια" και άλλα. Έχει γράψει τραγούδια για τους ηγέτες της παγκόσμιας ιστορίας όπως για τον Τσε Γκεβάρα, Μαντέλα, Αλλιέντε, Καρβάλιο, Ορτέγκα, Κομαντάντε.
Κοινωνικο- πολιτικά όπως "Κυρ Παντελής", "Ξυπνήστε", "ο Έλληνας", "τα πρόβατα", η τηλεόραση.
Δημοτικά τα οποία βρίσκονται στον δίσκο "Θρήνοι κι Αναστάσιμα", καθώς επίσης στο δίσκο "Από το Αντάρτικο Λημέρι", το "Μάη'μ Μάη'μ" το οποίο τραγουδάει η Χαρούλα Αλεξίου.
ΡΟΚ όπως "ο προφήτης της πλατείας" για τον Άσιμο, "Είσαι του εαυτού σου", "Κατμαντού" και άλλα. Στο βιβλίο του ο δημοσιογράφος Μανώλης Νταλούκας "Ελληνικό Ροκ" έχει συμπεριλάβει και τον Τζαβέλα.
Ακόμα έχει γράψει μια Λαϊκή όπερα βασισμένη στο έργο του Μποστ "Μαμά η Ελληνίς".
Το 1992 εκδίδει το βιβλίο του Ανταρτο-ρόκ, εκδόσεις «Ελεύθερος Διάλογος».
Με τον Πάνο Τζαβέλα και τη Νατάσα Παπαδοπούλου κατά καιρούς στο "Αντάρτικο λημέρι του" και στην μπουάτ "Λήδρα" στην Πλάκα, συνεργάστηκαν ο Γιώργος Ζωγράφος, ο ηθοποιός Ηλίας Λογοθέτης. Επίσης στα πρώτα τους βήματα με τον Νικόλα Άσιμο, Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, Γιάννη Ζουγανέλη, Ισιδώρα Σιδέρη, Σάκη Μπουλά, Γιώργο Μεράνζα, Νίκο Μητσοβολέα, Νίκο Λώλη, Χρήστο Ζούκα, Γιάννη Θωμόπουλο. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα www.panostzavelas.gr.
Της Δέσποινας Κουρουπάκη.
*Το πληροφοριακό υλικό του κειμένου προέρχεται από τη σύντροφό του Νατάσα Παπαδοπούλου
avgi
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου