Έχει μέλλον η σοσιαλδημοκρατία;

Όταν η κοσμο-οικονομία εισήλθε στη μακρά περίοδο στασιμότητας στη δεκαετία του ’70 και η ανθρωπότητα εισήλθε στην περίοδο που κυριάρχησε ο νεοφιλελευθερισμός, τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα άρχισαν να προχωρούν περισσότερο. Απέρριψαν την έμφαση στο κράτος πρόνοιας και έγιναν υποστηρικτές μίας ηπιότερης έκφρασης της προτεραιότητας της αγοράς. Αυτό ήταν οι «νέοι εργατικοί» του Μπλαιρ. Το σουηδικό κόμμα αντιστάθηκε σε αυτή τη στροφή περισσότερο από τους άλλους, αλλά στο τέλος υπέκυψε.

Οι συνέπειες αυτής της διαδικασίας ήταν ότι η σοσιαλδημοκρατία έπαψε να είναι ένα «κίνημα» που θα διέθετε την υποστήριξη και την πίστη ενός μεγάλου αριθμού ατόμων. Κατέληξε ένας εκλογικός μηχανισμός που δεν διέθετε το πάθος του παρελθόντος.

Αν η σοσιαλδημοκρατία δεν αποτελεί πλέον κίνημα, εξακολουθεί να είναι μία πολιτισμική προτίμηση. Οι ψηφοφόροι επιθυμούν ακόμη τα εξαφανιζόμενα οφέλη του κοινωνικού κράτους. Διαμαρτύρονται συνεχώς όταν χάνουν άλλο ένα από τα οφέλη, γεγονός που συμβαίνει με κάποια σταθερότητα σήμερα.

Μία λέξη για την είσοδο του ακροδεξιού αντιμεταναστατευτικού κόμματος στο σουηδικό κοινοβούλιο. Οι σοσιαλδημοκράτες δεν είχαν ποτέ ισχυρές θέσεις για τα θέματα των μειονοτήτων – λιγότερο δε για τα δικαιώματα των μεταναστών. Τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα εξέφραζαν την εθνική πλειοψηφία κάθε χώρας. Η αλληλεγγύη και ο διεθνισμός ήταν συνθήματα που ήταν χρήσιμα όταν δεν υπήρχε ανταγωνισμός στον ορίζοντα. Η Σουηδία δεν είχε αντιμετωπίσει σοβαρά το πρόβλημα μέχρι πρόσφατα. Και όταν το έκανε, ένα μέρος των σοσιαλδημοκρατών ψηφοφόρων απλά μετακινήθηκε στην Ακροδεξιά.

Έχει μέλλον η σοσιαλδημοκρατία; Ως πολιτισμική προτίμηση, ναι· ως κίνημα, όχι.

monthlyreview.

του ΙΜΜΑΝΙΟΥΛ ΒΑΛΛΕΡΣΤΑΪΝ