Η φτώχεια εξαπλώνεται σαν κηλίδα στην καρδιά της Ε.Ε. και δημιουργεί τεράστιες ζώνες κοινωνικού αποκλεισμού. Στην καρδιά του ανεπτυγμένου καπιταλισμού, στον λεγόμενο Πρώτο Κόσμο, πολλαπλασιάζονται τριτοκοσμικά φαινόμενα, που συγκροτούν τη νέα πραγματικότητα του "Τέταρτου Κόσμου".
Ο αριθμός των φτωχών στην Ε.Ε. προσεγγίζει τα 115 εκατομμύρια. Και το χειρότερο: Η δογματική προσήλωση των κυρίαρχων ευρωπαϊκών κύκλων στη νεοφιλελεύθερη πολιτική της λιτότητας διαρκείας, όπως αποφασίστηκε προχθές στη Σύνοδο Κορυφής, αναμένεται να πολλαπλασιάσει τις στρατιές των φτωχών.
Πίσω από τους αριθμούς διακρίνει κανείς το νέο ποιοτικό στοιχείο. Η φτώχεια δεν περιορίζεται στους απόκληρους του "ενός τρίτου" των κοινωνιών. Πλήττει πλέον τη μεσαία τάξη, η οποία μέχρι πρότινος απολάμβανε στοιχειώδη κοινωνικά δικαιώματα που απέρρεαν από την εργασία και το μεταπολεμικό κοινωνικό συμβόλαιο. Την τελευταία εικοσαετία οι κοινωνίες των "δύο τρίτων" παρείχαν πολιτική νομιμοποίηση σε πολιτικές νεοφιλελεύθερης έμπνευσης, που περιόριζαν τις κοινωνικές παροχές ..
για τους "εκτός". Τώρα η μεσαία τάξη, απειλούμενη, αναγκάζεται να επανακαθορίσει την πολιτική της συμπεριφορά. Δεν θα είναι μονόδρομος η επιλογή της.
Πάντως η πολιτική αστάθεια, ως αποτέλεσμα της κρίσης εκπροσώπησης, εισβάλλει στο προσκήνιο. Και οι πολιτικοί αρχιτέκτονες της "διαρκούς λιτότητας" είναι αναγκασμένοι να καταφύγουν στην καταστολή (υλική και ιδεολογική - συμβολική), αλλά και στην εξώθηση των πληττόμενων πολιτών εκτός πολιτικής διαδικασίας.
Πίσω από την Ευρώπη των νεόπτωχων κρύβεται ο εξαμερικανισμός του πολιτικού συστήματος, η μετατροπή του σε χώρο εκπροσώπησης και κυριαρχίας των πλουσίων. Πρόκειται για πλήγμα στο μοντέλο της δημοκρατίας που οικοδομήθηκε μεταπολεμικά στην Ευρώπη ως ηθικοπολιτική ανταμοιβή για τις θυσίες που υπέστησαν οι λαοί στον αντιφασιστικό πόλεμο.
Τον 19ο αιώνα ο Μαρξ, υιοθετώντας τη διορατική επισήμανση του Τοκβίλ, είχε μιλήσει για το "φάντασμα που πλανιέται πάνω από την Ευρώπη". Εκείνο το φάντασμα, η εργατική τάξη, ενόσω αποκτούσε συνείδηση του εαυτού της, αποδεικνυόταν δύναμη ανατροπής και επαγγελίας μιας νέας κοινωνίας. Τώρα οι νεόπτωχοι, ανάμεσά τους πολλοί μορφωμένοι άνεργοι, παραμένουν (και κυριολεκτικά...) άστεγοι. Η πρόκληση για την ευρωπαϊκή αριστερά, να διαμορφώσει μαζί τους προγραμματικούς και κινηματικούς δεσμούς, είναι επιτακτική, καθώς η κοινωνική καταστροφή προοιωνίζεται άμεση και αμείλικτη και συμπαρασύρει και τα δημοκρατικά δικαιώματα.
Η Ελλάδα δεν ζει την εθνική μοναξιά της. Δεν αποτελεί βαλκανική ιδιορρυθμία. Με διαφορετικούς πολιτικούς συσχετισμούς μπορεί να αναζητήσει κοινό βηματισμό με τους πολίτες του "Τέταρτου Κόσμου" της Ε.Ε. Η δύναμη των Ελλήνων εργαζομένων δεν βρίσκεται στην απόσταση, αλλά στην πρωταγωνιστική εμπλοκή τους με όσα συμβαίνουν στο ευρωπαϊκό κέντρο.
Ν.Φ.
avgi.
Ο αριθμός των φτωχών στην Ε.Ε. προσεγγίζει τα 115 εκατομμύρια. Και το χειρότερο: Η δογματική προσήλωση των κυρίαρχων ευρωπαϊκών κύκλων στη νεοφιλελεύθερη πολιτική της λιτότητας διαρκείας, όπως αποφασίστηκε προχθές στη Σύνοδο Κορυφής, αναμένεται να πολλαπλασιάσει τις στρατιές των φτωχών.
Πίσω από τους αριθμούς διακρίνει κανείς το νέο ποιοτικό στοιχείο. Η φτώχεια δεν περιορίζεται στους απόκληρους του "ενός τρίτου" των κοινωνιών. Πλήττει πλέον τη μεσαία τάξη, η οποία μέχρι πρότινος απολάμβανε στοιχειώδη κοινωνικά δικαιώματα που απέρρεαν από την εργασία και το μεταπολεμικό κοινωνικό συμβόλαιο. Την τελευταία εικοσαετία οι κοινωνίες των "δύο τρίτων" παρείχαν πολιτική νομιμοποίηση σε πολιτικές νεοφιλελεύθερης έμπνευσης, που περιόριζαν τις κοινωνικές παροχές ..
για τους "εκτός". Τώρα η μεσαία τάξη, απειλούμενη, αναγκάζεται να επανακαθορίσει την πολιτική της συμπεριφορά. Δεν θα είναι μονόδρομος η επιλογή της.
Πάντως η πολιτική αστάθεια, ως αποτέλεσμα της κρίσης εκπροσώπησης, εισβάλλει στο προσκήνιο. Και οι πολιτικοί αρχιτέκτονες της "διαρκούς λιτότητας" είναι αναγκασμένοι να καταφύγουν στην καταστολή (υλική και ιδεολογική - συμβολική), αλλά και στην εξώθηση των πληττόμενων πολιτών εκτός πολιτικής διαδικασίας.
Πίσω από την Ευρώπη των νεόπτωχων κρύβεται ο εξαμερικανισμός του πολιτικού συστήματος, η μετατροπή του σε χώρο εκπροσώπησης και κυριαρχίας των πλουσίων. Πρόκειται για πλήγμα στο μοντέλο της δημοκρατίας που οικοδομήθηκε μεταπολεμικά στην Ευρώπη ως ηθικοπολιτική ανταμοιβή για τις θυσίες που υπέστησαν οι λαοί στον αντιφασιστικό πόλεμο.
Τον 19ο αιώνα ο Μαρξ, υιοθετώντας τη διορατική επισήμανση του Τοκβίλ, είχε μιλήσει για το "φάντασμα που πλανιέται πάνω από την Ευρώπη". Εκείνο το φάντασμα, η εργατική τάξη, ενόσω αποκτούσε συνείδηση του εαυτού της, αποδεικνυόταν δύναμη ανατροπής και επαγγελίας μιας νέας κοινωνίας. Τώρα οι νεόπτωχοι, ανάμεσά τους πολλοί μορφωμένοι άνεργοι, παραμένουν (και κυριολεκτικά...) άστεγοι. Η πρόκληση για την ευρωπαϊκή αριστερά, να διαμορφώσει μαζί τους προγραμματικούς και κινηματικούς δεσμούς, είναι επιτακτική, καθώς η κοινωνική καταστροφή προοιωνίζεται άμεση και αμείλικτη και συμπαρασύρει και τα δημοκρατικά δικαιώματα.
Η Ελλάδα δεν ζει την εθνική μοναξιά της. Δεν αποτελεί βαλκανική ιδιορρυθμία. Με διαφορετικούς πολιτικούς συσχετισμούς μπορεί να αναζητήσει κοινό βηματισμό με τους πολίτες του "Τέταρτου Κόσμου" της Ε.Ε. Η δύναμη των Ελλήνων εργαζομένων δεν βρίσκεται στην απόσταση, αλλά στην πρωταγωνιστική εμπλοκή τους με όσα συμβαίνουν στο ευρωπαϊκό κέντρο.
Ν.Φ.
avgi.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου