Συντριπτικές οι κοινωνικές συνέπειες του Μνημονίου

Σοκαριστικά είναι τα στοιχεία από την πρώτη έρευνα για τις κοινωνικές συνέπειες του Μνημονίου Συνεργασίας με την τρόικα των δανειστών της Ελλάδας, που πραγματοποίησε το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σύμφωνα με την έρευνα, ο ένας στους έντεκα κατοίκους του νομού Αττικής ζει σε συνθήκες ανέχειας και πλέον στρέφεται σε συσσίτια για να επιβιώσει. Παράλληλα, όπως αποκαλύπτει το σημερινό Έθνος, πάνω από το 30% των κατοίκων της Αττικής αδυνατούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους.

Από τα στοιχεία της έρευνας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, που βασίστηκε σε απαντήσεις 1.200 κατοίκων της Αττικής, συνάγεται ότι ένας στους 11 κατοίκους του νομού άνω των 18 ετών, ή αναλογικά σχεδόν 400.000 άνθρωποι, ζουν στην ανέχεια και στρέφονται συχνά για βοήθεια σε ιδρύματα κοινωνικής μέριμνας, σε εκκλησίες ή σε δημόσιες υπηρεσίες αλληλεγγύης (σ.σ. συσσίτια δήμων, κοινωνικά παντοπωλεία, δωρεάν παροχές σε είδος, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κ.ά.).

Παράλληλα, ενώ η οικογένεια επιφορτίζεται με όλο και μεγαλύτερα οικονομικά βάρη -με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται οι ηλικίες 45-59 ετών- σχεδόν 4 στους 10 πολίτες απευθύνονται συχνά για οικονομική βοήθεια εκτός του στενού οικογενειακού τους περιβάλλοντος, ενώ περίπου 800.000 άτομα (17%) έχουν στραφεί στην «ανταλλακτική οικονομία» και στην αλληλοϋποστήριξη. Ο ίδιος αριθμός πολιτών έχει αναγκαστεί να ξεπουλήσει το τελευταίο διάστημα οικογενειακά κειμήλια προκειμένου να τα βγάλει πέρα.

Από τη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε υπό την εποπτεία του προέδρου του τμήματος Στατιστικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου, Επαμεινώνδα Ε. Πανά, γίνεται σαφές ότι η οικονομική κρίση προκαλεί μεγάλες αλλαγές στον τρόπο ζωής και στις καταναλωτικές συνήθειες των Ελλήνων, ενώ σταδιακά μεταλλάσσεται σε κοινωνική κρίση με θύματα τις πιο ευάλωτες ομάδες. Οπως προκύπτει από την έρευνα, περισσότεροι από 7 στους 10 έχουν στραφεί πλέον στο σπιτικό φαγητό για να εξοικονομήσουν χρήματα. Περισσότερο έχουν στραφεί στο σπιτικό φαγητό οι ερωτηθέντες ηλικίας 45-59 ετών (52% απάντησαν: σε συνεχή βάση) ενώ λιγότεροι οι νεότεροι (34%).

Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι περισσότεροι πολίτες πλέον ξοδεύουν λιγότερα για ψώνια και για τρόφιμα, υποκατέστησαν με φτηνότερα προϊόντα αυτά στο καθημερινό τραπέζι τους, σταμάτησαν να βγαίνουν για ψυχαγωγία ενώ άρχισαν να μετακινούνται περισσότερο με τα δημόσια μέσα μεταφοράς, για να αποφύγουν τα έξοδα των καυσίμων. Το «έξω» έχει περιοριστεί δραστικά καθώς πάνω από το 54% απαντούν ότι μένουν συνεχώς μέσα, ενώ συνολικά το 77% των πολιτών επιλέγει να μη βγει έξω για να μην ξοδέψει χρήματα. Οι μισοί εργαζόμενοι, οι μισοί άνεργοι και πάνω από το 70% των νοικοκυρών απάντησαν ότι δεν βγαίνουν πλέον από το σπίτι. Σχεδόν 9 στους 10 συνταξιούχους απάντησαν ότι μένουν περισσότερο σπίτι για οικονομία.

Πολλοί αναγκάστηκαν να αλλάξουν μόνιμο τρόπο διαμονής ακόμη και να φύγουν στο εξωτερικό, ενώ όλο και περισσότεροι καταφεύγουν στην οικογένεια για οικονομική στήριξη, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η ανάγκη πρόσθετης εργασίας για την ενίσχυση του οικογενειακού εισοδήματος. Το 17% των ερωτηθέντων είπε ότι έχει κάποιο μέλος της οικογένειάς του που αποφάσισε να αλλάξει μόνιμο τόπο διαμονής ώστε να αντεπεξέλθει στην οικονομική κρίση.

Σχεδόν 3 στους 10 χρειάζονται (είτε «συνεχώς» είτε «μερικές φορές») να αναζητήσουν οικονομική βοήθεια και εκτός οικογένειας. Το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 20% για τους νεότερους, το 33% για τα άτομα ηλικίας από 30 έως 59 ετών, ενώ είναι χαμηλότερο (25,4%) για τους άνω των 60 ετών. Τη μεγαλύτερη ανάγκη για οικονομική στήριξη από φίλους, γνωστούς ή άλλες πηγές φαίνεται μάλιστα να την έχουν οι εργαζόμενοι (50%) και οι άεργοι.

Η μεγάλη πλειονότητα πάντως (77%) απάντησε αρνητικά στο ερώτημα αν χρειάστηκε να απευθυνθεί για οικονομική βοήθεια σε κάποια υπηρεσία του Δημοσίου, σε εκκλησίες ή σε ιδρύματα κοινωνικής μέριμνας. Σε τόσο δεινή θέση βρίσκεται το 8,7% των ερωτηθέντων (σε συνεχή βάση, αρκετές φορές και ελάχιστες φορές), ωστόσο συνολικά το 23% που το «σκέφτεται» ή καταφεύγει σ' αυτή τη λύση.

Η έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου έγινε τηλεφωνικά στην Αττική από τις 20 έως τις 27 Σεπτεμβρίου σε δείγμα 1.200 ατόμων, ηλικίας από 18 ετών και πάνω. Ρωτήθηκαν εργαζόμενοι, άνεργοι, επιχειρηματίες αγρότες, φοιτητές, συνταξιούχοι και μη εργαζόμενοι. Οι περισσότεροι χαρακτήρισαν την οικονομική τους κατάσταση δύσκολη (42,9%) και πολύ δύσκολη (33,7%), το 14,6% «ανεκτή», ενώ μόλις το 8,8% απάντησε ότι η κατάστασή του ήταν άνετη και πολύ άνετη.

Αδυνατούμε να πληρώσουμε τους λογαριασμούς

Αδυνατεί να πληρώσει το ηλεκτρικό ρεύμα το 31,18% των Αθηναίων και το 27,62% των καταναλωτών σε όλη την Ελλάδα, σύμφωνα με ρεπορτάζ που δημοσιεύει το Έθνος. Παράλληλα, στον ΟΤΕ εκτιμάται πως οι ανεξόφλητοι λογαριασμοί ξεπερνούν τις 500.000 ενώ θεαματικές αυξήσεις καταγράφονται στους απλήρωτους λογαριασμούς της ΕΥΔΑΠ. Σημειώνεται πως από τον Ιανουάριο το ηλεκτρικό ρεύμα αναμένεται να αυξηθεί κατά 13.7% τουλάχιστον.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας του Έθνους προκύπτει ότι:

• Το 27,62% του ποσού των λογαριασμών της ΔΕΗ δεν εξοφλήθηκε τον φετινό Ιούνιο, ενώ τον αντίστοιχο μήνα του 2009 το ποσοστό ήταν 19,9%.
• Συνολικά το ύψος των ανεξόφλητων χρεών των καταναλωτών (χαμηλή και μέση τάση) στη ΔΕΗ τον φετινό Ιούνιο ανερχόταν σε 373.701.936 ευρώ, επί του συνολικού ποσού του 1.352.985.297,23 ευρώ των λογαριασμών που εκδόθηκαν.
• Το ποσοστό των ανεξόφλητων λογαριασμών της δεκαετίας 1988-1999 ανερχόταν μόλις στο 5% επί του συνόλου των εκδοθέντων.

Στην Αττική, το 31,18% των καταναλωτών χρωστούν στη ΔΕΗ, στον Πειραιά και στα νησιά το 26,79%, στην Κεντρική Ελλάδα το 24,69%, στην Πελοπόννησο και την Ηπειρο έχουν ανεξόφλητους λογαριασμούς της ΔΕΗ το 23,77% των καταναλωτών και στη Μακεδονία - Θράκη το 21,42% των καταναλωτών.

Καταχρεωμένοι στη ΔΕΗ νομοί, με ανεξόφλητους πάνω από το 23% λογαριασμούς, είναι στην Κρήτη το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο και τα Χανιά, η Κοζάνη, η Κατερίνη, το Κιλκίς, οι Σέρρες, αλλά και η Ρόδος, η Κάρπαθος και άλλα νησιά.

Επιπλέον, το ρεπορτάζ αποκαλύπτει ότι ανεξόφλητες οφειλές προς τη ΔΕΗ δεν έχουν μόνον οι πολίτες αλλά ακόμα και υπουργεία, από το 1998 (!). Ανεξόφλητα χρέη έχουν τα υπουργεία Μεταφορών & Υποδομών, Εθνικής Άμυνας, Προστασίας του Πολίτη, Οικονομικών, δημοτικές επιχειρήσεις (ύδρευσης Νομού Ζακύνθου, ύδρευσης - αποχέτευσης Κοζάνης και Πτολεμαΐδας) κ.λπ.

Στο έγγραφο που περιήλθε στην κατοχή του Έθνους και το οποίο αποδεικνύει τα ανωτέρω, αναφέρεται πως αν οι συγκεκριμένες οφειλές είναι η κάθε μία άνω του ποσού των 500.000 ευρώ, αυτό σημαίνει πως υπάρχουν δεκάδες άλλα χρέη του Δημοσίου προς τη ΔΕΗ άγνωστου ποσού. Πάντως η ΔΕΗ επιδεικνύει μεγάλη επιείκεια προς τα υπουργεία και κρατικές υπηρεσίες, όπου παρά τα τεράστια χρέη δεν έχει κόψει το ρεύμα, κάτι που σπεύδει να εφαρμόσει όταν πρόκειται για πολίτες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία «ανάλυσης χρέους» για οφειλές πελατών χαμηλής τάσης που έχει κάνει η αρμόδια διεύθυνση της ΔΕΗ και αφορούν στο 2009:

• Στον Πειραιά πέρυσι η ΔΕΗ έκοψε το ρεύμα στο 23,32% των λογαριασμών εκείνων για τους οποίους είχαν εκδοθεί σχετικές εντολές.
• Το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 14,9% για την Αττική, 15,72% για την Κεντρική Ελλάδα, 20,38% για την Πελοπόννησο και την Ηπειρο, και 21,42% για τη Μακεδονία - Θράκη.

Επίσης, η πτώση κατά 22% της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Αύγουστο (και το φετινό καλοκαίρι γενικότερα) μαρτυρεί την αδυναμία των καταναλωτών να ανταποκριθούν στα ακριβά τιμολόγια της ΔΕΗ.

Η ακρίβεια μέσα από την ασκούμενη πολιτική της κυβέρνησης προκαλεί τεράστια κοινωνικά προβλήματα, λέει ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, Ν. Φωτόπουλος, με δηλώσεις του στο «Eθνος». Συγκεκριμένα, ο κ. Φωτόπουλος τονίζει: «Το θέμα που αναδεικνύεται σήμερα μέσα από τις στήλες της εφημερίδας σας αποκαλύπτει με τον πλέον παραστατικό τρόπο το πόσο δραματικά έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση, και συγκεκριμένα τα άδικα και αντιλαϊκά μέτρα της κυβέρνησης, τη δυνατότητα του μεροκαματιάρη, του μικροσυνταξιούχου, του μικρομαγαζάτορα να καλύψει βασικές του ανάγκες.

Ηδη με αυτή την πολιτική, που ως συνήθως καλεί τα συνήθη υποζύγια να πληρώσουν τα κλεμμένα και σπασμένα άλλων και με τα όσα εξελίσσονται στον χώρο της ενέργειας, που σκοπό και στόχο έχουν την εξασφάλιση κερδών σε όσους δραστηριοποιούνται στον χώρο εκατοντάδες χιλιάδες καταναλωτές, σκέπτονται πολύ σοβαρά να ακουμπήσουν το δάχτυλο στον διακόπτη. Εάν η κυβέρνηση δεν κατανοήσει ότι η πολιτική της δημιουργεί εκατοντάδες χιλιάδες απελπισμένους, δυστυχισμένους και κοινωνικά αποκλεισμένους και ότι το ρεύμα είναι κοινωνικό αγαθό και πρέπει να μπορεί να το απολαμβάνει και ο πιο φτωχός καταναλωτής, σε λίγο οι εκατοντάδες χιλιάδες καταναλωτών που αδυνατούν να κάνουν χρήση θα έχουν γίνει εκατομμύρια.

Για τη ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ το ρεύμα είναι κοινωνικό αγαθό και ως τέτοιο δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως ένα οποιοδήποτε προϊόν που μέσω αυτού θα κερδοσκοπούν ιδιωτικά συμφέροντα. Οταν στα κοινωνικά αγαθά υπεισέρχεται η λογική του κέρδους, τότε είναι μοιραίο ότι αυτό το κέρδος κάποιοι θα κληθούν να το πληρώσουν και αυτοί οι κάποιοι δεν είναι άλλοι από τους καταναλωτές».

Πηγές: Ελευθεροτυπία, Έθνος
tvxs.gr