Όχι μόνο σαν τον ουμανιστή σοσιαλιστή που δεν δίστασε να θυσιάσει τον εαυτό του για να υπερασπιστεί τις ιδέες του, παρακαταθήκη και σύμβολο αγώνα για τους προδευτικούς ανθρώπους ανα τη γή
Όχι μόνο σαν τον στρατευμένο αγωνιστή που βοήθησε στο να εμπεδωθεί στη συνείδηση εκατομμύριων ανθρώπων πως σοσιαλισμός χωρίς δημοκρατία δεν μπορεί να υπάρχει
Όχι μόνο σαν τον λαικό αγωνιστή που πέτυχε στην πράξη την πολυπόθητη ενότητα όλων των προοδευτικών δυνάμεων.
Αλλά κυρίως για μένα σαν τον στρατευμένο ιδεολόγο γιατρό που αταλάντευτα και ακούραστα υπρασπίστηκε την Ιατρική σαν μάχιμη υπεράσπιση του διακιώματος στην αξιοπρέπεια.
Συγκλονισμένος ο Allende από τους ηρωικούς αγώνες των αλατορύχων το 1918 που διακδικούσαν καλύτερες συνθήκες δουλειάς, και βαθειά επηρεασμένος από τις ιδέες του πρωτοπόρου της κοινωνικής ιατρικής Rudolf Virchow στρέφει το ενδιαφέρον του στις κοινωνικές αιτίες που γεννούν τις ασθένειες.
Το 1939 νέος υπουργός υγείας στην Κυβέρνηση της Αριστεράς παρουσιάζει το κλασσικό πιά La Realidad Médico-Social Chilena (The Chilean Medico-Social Reality) αφετηρία της ιατρικής της Απελυθέρωσης που επηρέασε βαθιά τα συστήματα υγίας στην Λατινική Αμερική. Εκί παρουσιάζει εμπεριστατωμένα την συσχέτιση κοινωνικών συνθηκών και επιπέδου υγείας βάζοντας σαν πρώτη προτεραιότητα την βελτίωση των σνθηκών διαβίωσης των εργατών.
Στις αρχές του La Realidad βασίστηκε το εξαιρετικό σύστημα υγείας της Κούβας μερικές δεκαετίες μετά.
Αξίζει να διαβάσει κανείς τον πρόλογο αυτού του συγκλονιστικού βιβλίου για να καταλάβει πως αυτός ο ευγενής διανοούμενος αστός γιατρός είναι ενας φλογερός και εμπνευσμένος θιασωτής της κοινωνικής ιατρικής που προτείνει πράγματα που σήμερα στην Δύση τα θεωρούμε αυτονόητα και που πλέον για τους νεοφιλελεύθερους όλου του κόσμου είναι κόκκινο πανί.
Τη δεκαετία του 50 προτείνει και πετυχαίνει πρώτος αυτός σε όλη την αμερικανική ήπειρο την υιοθέτηση ενός εθνικού συστήματος υγείας με έμφαση στην εξασφάλιση των συνθηκών διαβίωσης. Ακόμα και μέχρι την τελευταία μέρα του μαρτυρικού του θανάτου επιμελείται ενός τράστιου και πρωτοπόρου για την εποχή προγράμματος απεξάρτησης.
Τη δεκαετία του 50 προτείνει και πετυχαίνει πρώτος αυτός σε όλη την αμερικανική ήπειρο την υιοθέτηση ενός εθνικού συστήματος υγείας με έμφαση στην εξασφάλιση των συνθηκών διαβίωσης. Ακόμα και μέχρι την τελευταία μέρα του μαρτυρικού του θανάτου επιμελείται ενός τράστιου και πρωτοπόρου για την εποχή προγράμματος απεξάρτησης.
Ο «σύντροφος πρόεδρος» όπως του άρεσε να τον αποκαλούν παραμένει μέχρι και το τέλος ένας ασυμβίβαστος και μάχιμος γιατρός που επιμερίζεται τις αγωνίες των πιο φτωχών ασθενών του.
Και που αποδεικνύει διαχρονικά σε όσους στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε περιφρονούν και καγχάζουν τους κοινωνικούς αγώνες στο όνομα του δήθν εκσυγχρονισμού πως η επιστήμη και η πρόοδος δεν είναι ουδέτερη αλλά οφείλει να είναι στρατευμένη στην υπηρεσία του κοινού καλού.
Και που αποδεικνύει διαχρονικά σε όσους στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε περιφρονούν και καγχάζουν τους κοινωνικούς αγώνες στο όνομα του δήθν εκσυγχρονισμού πως η επιστήμη και η πρόοδος δεν είναι ουδέτερη αλλά οφείλει να είναι στρατευμένη στην υπηρεσία του κοινού καλού.
Αυτόν τον οραματιστή που με συνάρπασε στα φοιτητικά μου χρόνια, αυτόν τον ανθρωπιστή που με δίδαξε πως η Ιατρική οφείλει να είναι το έσχατο καταφύγιο ταπεινών και καταφρονεμένων , τον αγωνιστή που μας δείχνει πως μόνο η ενότητα των προοδευτικών ανθρώπων φέρνει τις βαθιές αναγκαίες κοινωνικές αλλαγές συνεχίζω στα ύστερα χρόνια να τον έχω πάντα πρότυπο.
Και μια μέρα σαν αυτή που έπέφτε νεκρός στη La Moneda θυμάμαι τα τελευταία λόγια του όπως ακούστηκαν στο κρατικό ραδιόφωνο του Σαντιάγκο λίγο πρίν σιγήσει
“…Να μην ξεχνάτε ότι, αργά ή γρήγορα, οι μεγάλες λεωφόροι θ’ ανοίξουν και πάλι για να διαβούν άνθρωποι ελεύθεροι που θα οικοδομήσουν μια καλύτερη κοινωνία…”
Και μια μέρα σαν αυτή που έπέφτε νεκρός στη La Moneda θυμάμαι τα τελευταία λόγια του όπως ακούστηκαν στο κρατικό ραδιόφωνο του Σαντιάγκο λίγο πρίν σιγήσει
“…Να μην ξεχνάτε ότι, αργά ή γρήγορα, οι μεγάλες λεωφόροι θ’ ανοίξουν και πάλι για να διαβούν άνθρωποι ελεύθεροι που θα οικοδομήσουν μια καλύτερη κοινωνία…”
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου