Τετάρτη 23 Ιουλίου 2014

Ανταπόκριση: «Όλη η Γάζα μυρίζει θάνατο»

Η Γάζα είναι η κόλαση επί της Γης και γίνεται χειρότερη ημέρα με την ημέρα. Ο κατεστραμμένος παλαιστινιακός θύλακας στις ακτές της Μεσογείου δεν έχει δεχτεί ξανά τόσο βαρύ βομβαρδισμό στην ιστορία του.
Γάζα, του Boštjan Videmšek, DELO
Από την έναρξη των χερσαίων επιχειρήσεων την προηγούμενη Πέμπτη, ακόμα και τα πιο απομακρυσμένα σημεία της πιο πυκνοκατοικημένης περιοχής του κόσμου έχουν μετατραπεί σε πολεμική ζώνη.
Πάνω από 600 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τις επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού μέχρι σήμερα ενώ 4.000 ακόμα έχουν τραυματιστεί. Το 80% των θυμάτων ήταν άμαχος πληθυσμός. Τα νούμερα μεγαλώνουν με ταχύτατους ρυθμούς. Τα Ηνωμένα Έθνη λένε ότι στο 43% της Λωρίδας της Γάζας έχουν ριφθεί προειδοποιητικά φυλλάδια που ζητούν εκκένωση από τους κατοίκους δημιουργώντας έτσι μια ζώνη μη-διαφυγής. Τις τελευταίες τέσσερις ημέρες, ο αριθμός των ατόμων που ζητούν κατάλυμα στα σχολεία των Ηνωμένων Εθνών έχει αυξηθεί κατά 400%. Αλλά ακόμα και τα ΗΕ αντιμετωπίζουν πλέον έλλειψη προμηθειών. Τα νοσοκομεία είναι πλήρη και η κατάστασή τους είναι χαοτική. Γιατροί και νοσοκόμοι βρίσκονται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, εργαζόμενοι σε εικοσιτετράωρη βάση για δύο εβδομάδες σε άθλιες συνθήκες. Δεν υπάρχουν πλέον φάρμακα. Τα παλιά ιατρικά μηχανήματα αρχίζουν να δυσλειτουργούν το ένα μετά το άλλο ενώ ταυτόχρονα υπάρχει πρόβλημα από τις διακοπές της ηλεκτροδότησης και τις ελλείψεις ακόμα και σε πόσιμο νερό. Τα νεκροτομεία έχουν γεμίσει. Ακόμα και τα πτώματα βρίσκονται πλέον σε λίστα αναμονής και μπορείς να τα δεις παντού να σαπίζουν κάτω από ήλιο. Όπως μου είπε χθες ένας φίλος «όλη η Γάζα πλέον μυρίζει θάνατο».

Ο κόσμος τρέχει πανικόβλητος προς όλες τις κατευθύνσεις. Παιδιά, γυναίκες, ηλικιωμένοι. Ο ήλιος καίει. Οι ρουκέτες και οι βόμβες πέφτουν συνεχώς στους ανθρώπους που έχουν ζήσει κάτω από τον ασφυκτικό αποκλεισμό εδώ και επτά χρόνια. Αυτή είναι η τρίτη φορά που γίνονται βομβαρδισμοί τα τελευταία έξι χρόνια. Πίστευαν ότι είχαν δει τα χειρότερα αλλά αυτό βρίσκεται ακόμα μπροστά τους.

Οι περισσότεροι που αναγκάστηκαν να φύγουν δεν έχουν τώρα κάπου να επιστρέψουν. Τα σπίτια τους καταστράφηκαν (ή θα καταστραφούν) από την ισραηλινή αεροπορία, τα τανκς, τα πυρά του ναυτικού και τις μπουλντόζες του πεζικού. Το ίδιο και τα χωράφια τους, τα μαγαζιά και τα μικρά εργοστάσια. Ολόκληρο το έργο της ζωής τους έχει εξαλειφτεί.

Οι γιατροί, ντόπιοι και ξένοι, φωνάζουν... ουρλιάζουν για ανθρωπιστική βοήθεια αλλά δεν παίρνουν καμία απάντηση. Ακόμα και κατά τη διάρκεια της καλούμενης «ανθρωπιστικής κατάπαυσης» δεν υπήρξε καμία αποστολή βοήθειας. Τα αποθέματα φαγητού, πετρελαίου, βενζίνης και εμφιαλωμένων νερών τελειώνουν γρήγορα. Ακόμα και εν καιρώ «ειρήνης» η Λωρίδα της Γάζας βρισκόταν σε μιαν καταστροφική ανθρωπιστική κρίση. Τώρα θα πρέπει να βρεθεί μια νέα λέξη που να περιγράφει την παρούσα κατάσταση, που γίνεται χειρότερη όσο περνάει η ώρα.

Πάνω από 100.000 άνθρωποι έχουν μετακινηθεί εντός της Γάζας ψάχνοντας απεγνωσμένα κάπου να πάνε. Οι Ισραηλινοί βομβαρδίζουν τα πάντα και τους πάντες. Τη Δευτέρα τα ισραηλινά τανκς χτύπησαν το Νοσοκομείο Al-Aqsa στο κέντρο της Λωρίδας της Γάζας. Οι γιατροί λένε ότι πολλά τανκς μαζί χτύπησαν εσκεμμένα τη ρεσεψιόν του Νοσοκομείου, τη μονάδα εντατικής θεραπείας και την πτέρυγα των χειρουργείων. Οι περισσότεροι τραυματίες ήταν γιατροί, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των Παλαιστινίων. «Αυτοί που υποφέρουν περισσότερο είναι τα παιδιά, τα οποία χρειάζονται επείγουσα ψυχολογική υποστήριξη» λέει ο Chris Guness, εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στην Λωρίδα της Γάζας.

Οι χερσαίες επιχειρήσεις εντείνονται ώρα με την ώρα. Αμέσως μετά την έναρξή τους, δεν υπήρχε καμία αμφιβολία ότι θα διαρκέσουν τουλάχιστον κάποιες εβδομάδες και ότι η ανθρωπιστική τραγωδία ήταν αναπόφευκτη. Αλλά τώρα στο έδαφος οι απώλειες δεν θα είναι «μονόπλευρες». Η μαχητές της Χαμάς και των άλλων παλαιστινιακών στρατιωτικών ομάδων μάχονται σθεναρά στο έδαφός τους. Αυτός είναι ο πόλεμος που προτιμούν: αντάρτικο πόλεων χωρίς σχέδιο Β. Όσο οι Ισραηλινοί σκότωναν τους Παλαιστίνιους από τον αέρα και την θάλασσα, κυριαρχούσαν απόλυτα χωρίς καμία απώλεια. Όταν όμως ο πόλεμος μεταφέρθηκε στο έδαφος, όλα άλλαξαν. Μόνο την Κυριακή 13 ισραηλινοί στρατιώτες σκοτώθηκαν σε μία από τις μεγαλύτερες και σκληρότερες μάχες μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων εδώ και 20 χρόνια. Η μάχη έγινε στην περιοχή Shejaiya της Ανατολικής Γάζας και κατά τη σφαγή που ακολούθησε πάνω από 60 Παλαιστίνιοι έχασαν τη ζωή τους ενώ ένα μεγάλο μέρος της πόλης καταστράφηκε εντελώς.

Ένα μεγάλο ερωτηματικό παραμένει γιατί οι επικεφαλής του ισραηλινού στρατού επέλεξαν τελικά να κινηθούν με τις μονάδες πεζικού εναντίον μιας περιοχής των πιο έμπειρων και πιο αποφασισμένων Παλαιστινίων, οι οποίοι κυριολεκτικά μάχονται για την ίδια την επιβίωσή τους - φυσικά και πολιτικά. Αυτό ήταν ένα και από τα μεγαλύτερα λάθη τους και στον Νότιο Λίβανο το καλοκαίρι του 2006, όπου αναγκάστηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους έχοντας ηττηθεί σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο. Το ίδιο συνέβη και τον Δεκέμβριο του 2008 / Ιανουάριο του 2009, όταν μετά τις επιθέσεις τους ισχυροποίησαν τη Χαμάς ενώ το επίπεδο διαβίωσης των κατοίκων της Λωρίδας της Γάζας έγινε ακόμα πιο αφόρητο.

Παρά την αύξηση των απωλειών μεταξύ των Ισραηλινών, που δεν περνούν αψήφιστα στην ευαίσθητη ισραηλινή κοινωνία, ο πρωθυπουργός Benjamn Netanyahu εντείνει τις επιθέσεις σε καθημερινή βάση, ανακοινώνοντας ότι «οι επιχειρήσεις θα συνεχιστούν μέχρι οι στόχοι μας να επιτευχθούν». Αλλά ποιοι είναι στα αλήθεια οι στόχοι του Ισραήλ στη Γάζα; Να καταστρέψει τη Χαμάς; Αυτό δεν είναι πολύ πιθανό.

Το Ισραήλ χρειάζεται τη Χαμάς για να παρατείνει την πολιορκία και να διατηρεί τη λειτουργία της στρατιωτικής βιομηχανίας. Πάνω απ' όλα όμως το Ισραήλ χρειάζεται τη Χαμάς για να αποτρέψει την πολιτική και κοινωνική ένωση των Παλαιστινίων. Είναι αρκετά πιθανό η καταστροφή της Χαμάς να προκαλέσει τη δημιουργία πολύ πιο ριζοσπαστικών ισλαμιστικών ομάδων. Αυτό θα αποτελούσε μιαν οικονομική αυτοκτονία για το Ισραήλ. Θέλουν να δείξουν τη δύναμή τους στο κοινό του Ισραήλ; Δεν τα καταφέρνουν αποτελεσματικά. Το κοινό θέλει αποτελέσματα και όχι μόνο σε καταμέτρηση πτωμάτων.

Δεν είναι μόνο η αιμοδιψής παράλογη Χαμάς (ως αποτέλεσμα και όχι ως αιτία) που είναι ένοχη για την τρομερή ανθρωπιστική τραγωδία της οποίας είμαστε μάρτυρες αυτές τις ημέρες στη Γάζα. Εξίσου υπεύθυνη είναι και επονομαζόμενη διεθνής κοινότητα, η οποία είναι πιο αδύναμη από ποτέ. Σε μιαν εποχή που το μεγαλύτερο μέρος της Μέσης Ανατολής (και όχι μόνο το Ιράκ και η Συρία) είναι στα πρόθυρα ενός θρησκευτικού πολέμου, η διεθνής προσοχή είναι διασπαρμένη χωρίς να εστιάζει πουθενά. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το Ισραήλ κινείται τόσο εύκολα χωρίς σοβαρές διεθνείς πιέσεις ή ακόμα και κυρώσεις. Για να μην αναφερθώ στον «γεωστρατηγικό» πόλεμο που έχει ξεσπάσει στην Ουκρανία μετά την πτώση του μαλαισιανού αεροσκάφους, που «έκλεψε» την περισσότερη κάλυψη των διεθνών ΜΜΕ από τη Γάζα. Σε αυτό το πλαίσιο είναι σχεδόν αδύνατο να πάρουμε στα σοβαρά τις εκκλήσεις του ΟΗΕ για κατάπαυση του πυρός ιδιαίτερα όσο σε αυτές μιλάει για τις «δύο όψεις της σύγκρουσης» με τους ίδιους όρους.

Από την άλλη πλευρά ποτέ δεν υπήρχε λιγότερη εμπάθεια κατά και συμπάθεια υπέρ του παλαιστινιακού ζητήματος από το 1947. Οι Παλαιστίνιοι έχουν ξεχαστεί. Ποτέ δεν ήταν τόσο στριμωγμένοι στη γωνία. Τα βάσανά τους είναι πλέον συνηθισμένα. Ο αριθμός των θυμάτων τους είναι απλά στατιστικά στοιχεία. Δεν υπάρχουν πλέον, όχι μόνο για τη Δύση αλλά και σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό για τον αραβικό κόσμο, που μετά τη λεγόμενη «Αραβική Άνοιξη» έχει γίνει εξαιρετικά χαοτικός. Οι αραβικές εξεγέρσεις, που έλαβαν χώρα στην περιοχή, έχουν πληγώσει τη Χαμάς που έχασε τη στήριξη του καθεστώτος της Συρίας και της Χεζμπολάχ στα πλαίσια του (όχι και τόσο) ψυχρού πολέμου μεταξύ σουνιτών και σιιτών, αλλά και της Αιγύπτου μετά την πτώση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, που υπήρξαν ο ιδεολογικός και υλικοτεχνικός πάτρωνας του ισλαμικού κινήματος της Γάζας.

Αλλά και πάλι, η κυριαρχία της Χαμάς είναι συνέπεια της naqba («Μέρα της Καταστροφής» αναφέρεται στην ήττα της Παλαιστίνης το 1948), τις πολιορκίας, της ταπείνωσης, της φτώχειας, της έλλειψης οποιασδήποτε προοπτικής, της τρομερής πίεσης και του συστήματος Απαρχάιντ, το οποίο ιδρύθηκε από το ισραηλινό κράτος στα παλαιστινιακά εδάφη. Και αυτό θα είναι δύσκολο να σταματήσει.

Ποιά είναι η λύση; Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα, λέει η γενναία ακτιβίστρια και συγγραφέας Amira Hass: «Έχω ήδη σηκώσει τη λευκή σημαία. Σταμάτησα να ψάχνω στο λεξικό για τη λέξη που περιγράφει τη σκηνή όπου ο πατέρας κρατάει στην αγκαλιά του το παιδί που του λείπει το μισό κεφάλι και του φωνάζει "Ξύπνα, Ξύπνα σου πήρα ένα παιχνίδι!"». Πώς το είπε η Angela Merkel, η καγκελάριος της Μεγάλης Γερμανίας; «Το δικαίωμα του Ισραήλ να προστατεύσει τον εαυτό του.»;


Boštjan Videmšek

Δεν υπάρχουν σχόλια: