Νόμος- μπουρλότο για τα δάση

«Δάση; Ποια δάση; Στάχτη να γίνουν, αρκεί να έρθουν οι πολυπόθητες επενδύσεις που θα φέρουν την …ανάπτυξη»! Με αυτό το σκεπτικό η κυβέρνηση ανάβει τη δάδα και λειτουργεί σαν αδίστακτος εμπρηστής, με ένα νομοσχέδιο – σκούπα με το ψευδεπίγραφο τίτλο «Περιβαλλοντική Αναβάθμιση και Ιδιωτική Πολεοδόμηση – Βιώσιμη Ανάπτυξη Οικισμών – Ρυθμίσεις Δασικής Νομοθεσίας», η συζήτηση του οποίου ξεκινά σήμερα στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.
Στο καταστροφικό αυτό και αντισυνταγματικό νομοθέτημα ενσωματώνονται τα δύο νομοσχέδια τα οποία είχε θέσει η κυβέρνηση σε δημόσια διαβούλευση και δέχτηκαν την κατακραυγή των επιστημονικών και οικολογικών φορέων, καθώς οι περισσότερες από τις διατάξεις τους προσφέρουν και τα δημόσια δάση ως λάφυρο σε κάθε είδους αρπαχτικά για να κερδοσκοπήσουν ακόμη και με τον αέρα που αναπνέουμε. Ωστόσο η κυβέρνηση τα επαναφέρει τώρα προσδοκώντας να ψηφιστούν από το «ευέλικτο» θερινό τμήμα της Βουλής! Πρόκειται για τα νομοσχέδια: «Δασικά οικοσυστήματα: Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης» και «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση – Βιώσιμη ανάπτυξη, εγκαταλελειμμένοι οικισμοί και Οικοδομικοί Συνεταιρισμοί – Χρήσεις Γης».Θυμίζουμε ότι πολλές από τις καταστροφικές πτυχές των διατάξεων των δύο νομοσχεδίων, που επιχειρείται να ψηφιστούν πλέον στη συσκευασία του ενός, είχε επισημάνει ο ΗΜΕΡΟΔΡΟΜΟΣ με δύο σχετικά δημοσιεύματά του. Πολλά από τα μελανά σημεία τους εντοπίζει το Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη (CISD) το οποίο έστειλε χτες ανοιχτή επιστολή του προς τους Έλληνες βουλευτές και τους καλεί να μην ψηφίσουν ή να αλλάξουν τις διατάξεις εκείνες που οδηγούν στην καταστροφή τον δασικό πλούτο της χώρας.
Κάψτε, χτίστε, αρπάχτε, αποψιλώστε!
 Ειδικότερα, μεταξύ άλλων το Παρατηρητήριο επισημαίνει ότι το νομοσχέδιο αντί να επιλύσει χρόνια εκκρεμή ζητήματα:

• καθιερώνει το μοντέλο της ταχείας και άμεσης fast track πολεοδόμησης περιοχών, τόσο γύρω από τα μεγάλα αστικά κέντρα, ερήμην κάθε υφιστάμενου σχεδιασμού και της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας, όσο στην ύπαιθρο, στους μικρούς και εγκαταλελειμμένους οικισμούς της χώρας που διαθέτουν ιδιαίτερα ευαίσθητα οικολογικά, αρχιτεκτονικά και πολιτιστικά στοιχεία, επεκτείνοντας την οικιστική ανάπτυξη μέσω ενός νέου τύπου «αντιπαροχής».
• διευκολύνει την διαδικασία χαρακτηρισμού εκτάσεων,
• παρέχει τη δυνατότητα εγκατάστασης εντός των δασών ακόμη και εν δυνάμει εξαιρετικά ρυπογόνων δραστηριοτήτων, όπως τα τυροκομεία και τα ελαιοτριβεία, με κίνδυνο μεταφοράς της ρύπανσης στις πηγές των υδάτινων πόρων με πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα των υδάτων της χώρας
• υποβαθμίζει τη σημασία της αναδάσωσης μετά από πυρκαγιά, καθώς η υφιστάμενη συνταγματική υποχρέωση παραμένει μόνο για περιοχές που κρίθηκαν αναδασωτέες κατόπιν πυρκαγιάς και ανεγέρθηκαν κτίσματα μετά το 2007.
• επιτρέπει το ελεύθερο εκτέλεσης έργων σε δασικές περιοχές που κάηκαν, καθώς δασικές περιοχές για τις οποίες υπήρχε έγκριση επέμβασης πριν καούν, δεν θα χαρακτηρίζονται πλέον αναδασωτέες ώστε να είναι δυνατή η άνευ περιορισμού  αξιοποίηση τους
• απελευθερώνει από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας τα κληροτεμάχια που αποκτήθηκαν μετά το 1975, εάν δεν καλύπτονται από δασική βλάστηση την περίοδο δημοσίευσης του νόμου, και τα οποία δεν είναι δυνατόν να οικοδομηθούν, με αποτέλεσμα -πλην των άλλων- να προσφέρεται  το χρονικό περιθώριο αυθαίρετου καθαρισμού τους από κάθε είδος δασικής βλάστησης ή ίσως και εμπρησμού τους
• περιορίζει, χαριστικά, τις οικονομικές υποχρεώσεις των εξορυκτικών εταιρειών, καθώς η καταβολή ανταλλάγματος θα υπολογίζεται πλέον ΜΟΝΟ ως προς την επέμβαση στην επιφάνεια του εδάφους και όχι στην αναλογία της εκμεταλλεύσιμης επιφάνειας, αφήνοντας ασύδοτη την εκμετάλλευση του υπόγειου ορυκτού πλούτου, χωρίς καταβολή αντίστοιχου τιμήματος προς το ελληνικό δημόσιο.

• μεταβάλει το υπάρχον καθεστώτος προστασίας και οικιστικού ελέγχου προκειμένου να ευνοήσει την ανάπτυξη σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων και εντός δασικών και άλλων εκτάσεων, με την κατασκευή των ανάλογων υποδομών και σειράς συναφών χρήσεων
• τροποποιεί την δασική νομοθεσία με βασικό στόχο τον προσδιορισμό των όρων και προϋποθέσεων βάσει των οποίων εισάγεται η δυνατότητα μεταβολής της κατά προορισμό χρήσης των δασών και των δασικών εκτάσεων ή της εξυπηρέτησης άλλων χρήσεων με την επίκληση του δημοσίου συμφέροντος, σε συνάρτηση με το ιδιαίτερο νομικό καθεστώς που διέπει την ιδιοκτησία και την εκμετάλλευση αυτών
• εναρμονίζει την δασική νομοθεσία προς την υφιστάμενη τουριστική (και όχι αντιστρόφως όπως θα ήταν λογικό), καθώς εκτός από ξενοδοχεία και γήπεδα γκολφ, που ήδη προβλέπονται, εντάσσονται στις επιτρεπτές επεμβάσεις οι ολοκληρωμένοι υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων και οι εγκαταστάσεις αξιοποίησης ιαματικών πόρων
• διευρύνει, ανεξέλεγκτα, τις επιτρεπτές επεμβάσεις στα δάση, στις δασικές και τις δημόσιες χορτολιβαδικές εκτάσεις».

Στάχτη και κάρβουνο αντί για προστασία
Από τα παραπάνω συνοπτικά που παρουσιάστηκαν, επισημαίνει το Παρατηρητήριο στην επιστολή του, συνάγεται ότι το νομοσχέδιο, ενώ δίνει προοπτική λύσης στο θέμα του οικοδομικών συνεταιρισμών και ιδιωτικής πολεοδόμησης, σε αντίθεση προς τα επιχειρήματα του Αναπληρωτή Υπουργού ΠΕΚΑ:

• ΔΕΝ αυξάνει τη δημόσια περιουσία και τα δημόσια δάση, γιατί αν και ο φορέας υλοποίησης επέμβασης υποχρεούται για πρώτη φορά να δασώσει ή να αναδασώσει τουλάχιστον ίση έκταση με αυτήν της επέμβασης, ανεξαρτήτως αν η προς επέμβαση έκταση είναι δασική ή δάσος, του έχει ήδη δοθεί, για πρώτη φορά δασική ή άλλη έκταση μεγαλύτερης επιφάνειας προκειμένου να την «αξιοποιήσει»!

• ΔΕΝ προσαρμόζεται ουσιαστικά, αλλά κατ’ επίφαση, στις τελευταίες αποφάσεις του ΣτΕ ή στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου είτε σε αυτές που αξιώνουν αποζημίωση όσων πολιτών δεν μπορούν να αξιοποιήσουν αυτά τα περιουσιακά τους δικαιώματα είτε σε αυτές που αφορούν σε επιμέρους ζητήματα οικοδομικών συνεταιρισμών.
• ΔΕΝ προάγει την προστασία του περιβάλλοντος και ως εκ τούτου δεν ευθυγραμμίζεται με το σχετικό πλαίσιο των συνταγματικών επιταγών, παρά την θέσπιση αυστηρότερων περιβαλλοντικών όρων, καθώς σύμφωνα με το Σύνταγμα και τις νομολογίες του ΣτΕ:
• οι χωροταξικές-πολεοδομικές ρυθμίσεις δεν μπορεί να είναι δυσμενέστερες προγενεστέρων
• δεν επιτρέπεται να οικοδομηθούν περιοχές με ευαίσθητα οικοσυστήματα, προστατευόμενες περιοχές ή άλλες που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς προστασίας
• οι πολεοδομικοί κανόνες θεσπίζονται μετά από την εξέταση κάθε περιοχής, λαμβάνοντας υπόψη την μορφολογία, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, κλπ,
• η εκτός σχεδίου δόμηση δεν μπορεί να γίνεται με όρους δόμησης που ισχύουν για τις εντός σχεδίου πόλης περιοχές
• ένα κράτος δικαίου οφείλει να εφαρμόζει το νόμο με ενιαίο και ομοιόμορφο τρόπο
• η χωροταξία και ο κυρίως ο περιφερειακός σχεδιασμός πρέπει να επιτελείται αποκεντρωμένα από τις περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις.

• ΔΕΝ προωθεί την περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη, καθώς η ενίσχυση που παρέχεται στους μικρούς και εγκαταλελειμμένους οικισμούς, μπορεί να επιφέρει κοινωνική αναζωογόνηση και τόνωση της οικονομίας, δεν εγγυάται ωστόσο την προστασία τους ούτε βεβαίως την περιφερειακή και τοπική αειφόρο ανάπτυξη, η οποία προϋποθέτει και ισχυρή προστασία του περιβάλλοντος. Οι εν λόγω οικισμοί θα είναι έρμαια των εκάστοτε επενδυτικών και επιχειρηματικών πιέσεων, αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης με αμφίβολα οφέλη.
• ΔΕΝ δίνει έμφαση στο περιβάλλον και στο περιβαλλοντικό όφελος των πολιτών, καθώς η παροχή νέων, μη προστατευόμενων εκτάσεων δίνεται στους πολίτες αποκλειστικά προς περαιτέρω αξιοποίηση.
• ΔΕΝ αυξάνει το περιβαλλοντικό ισοζύγιο καθώς εντείνει την πολεοδόμηση και την οικιστική επέκταση, ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα, παρά το γεγονός ότι παρέχεται η δυνατότητα στο κράτος να πάρει, στο πλαίσιο ανταλλαγής, ιδιωτικές εκτάσεις και να τις αποδώσει στο κοινωνικό σύνολο ως νέο δάσος και ως χώρους πρασίνου.

«Ξηλώνουν» μέτρα προστασίας για να ευνοήσουν την «αρπαχτή»
Με γνώμονα την ανάγκη ανταπόκρισης της εθνικής αναπτυξιακής, χωροταξικής και πολεοδομικής πολιτικής της χώρας στις επιταγές της αειφόρου ανάπτυξης, θεωρούμε – καταλήγει το Παρατηρητήριο – ότι τα αλλεπάλληλα νομοθετήματα, τα οποία προωθεί η κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια επιχειρούν να «ξηλώσουν» και τα λίγα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος, καθώς

• Οι παραλίες χαρίζονται σε ιδιώτες, τα δάση προσφέρονται στην ευκαιριακή ανάπτυξη, τα αυθαίρετα νομιμοποιούνται, οι περιοχές Natura βγαίνουν στο σφυρί, ο ορυκτός πλούτος λεηλατείται ανεξέλεγκτα.
• Η σπασμωδικότητα των Κυβερνητικών χειρισμών, με την ψευδεπίγραφη δικαιολογία των «μνημονιακών υποχρεώσεων», αλλά και της επίλυσης χρόνιων εκκρεμών ζητημάτων, εμπεριέχει την σκόπιμη ή επιπόλαιη παραγωγή νομοθεσίας, που αντί να στηρίζει την Αειφόρο Ανάπτυξη διαμορφώνει ένα ελαστικό πλαίσιο γενικευμένων κανόνων που νομιμοποιεί την κάθε είδους καταπάτηση, αυθαιρεσία, παρανομία, απευθυνόμενη –ιδιαίτερα- σε ειδικές κοινωνικές ομάδες που επιδίδονται στην πρακτική της «αρπαχτής».

imerodromos